Nikiel Raneya

Suchy nikiel Raneya
Reakcja hydrogenacji benzenu do cykloheksanu za pomocą niklu Raneya

Nikiel Raneya – drobno sproszkowany nikiel, należący do grupy katalizatorów szkieletowych umożliwiających zajście reakcji hydrogenacji (uwodornienia). Powstaje w wyniku trawienia stopów niklu z innymi pierwiastkami (np. miedzią, kobaltem, żelazem, glinem lub krzemem), gdzie ten drugi pierwiastek wymywa się kwasem lub ługiem. Zastosowanie wymaga użycia wyższych temperatur (powyżej 100 °C) i ciśnienia (50–200 atm)[1].

Został opracowany i opatentowany w roku 1926 przez amerykańskiego inżyniera Murraya Raneya jako katalizator służący do uwodorniania olei roślinnych. W oryginalnej metodzie wytwarzania katalizatora Raney roztwarzał stop niklu z glinem 1:1 (ww.) w 50% wodnym NaOH[2].

Przypisy

  1. ↑ Reakcja uwodornienia, [w:] Podręczny słownik chemiczny, Romuald Hassa (red.), Janusz Mrzigod (red.), Janusz Nowakowski (red.), Katowice: Videograf II, 2004, s. 331-332, ISBN 83-7183-240-0.
  2. ↑ M.S. Wainwright: Preparaton of Solid Catalysts. Gerhard Ertl, Helmut Knözinger, Jens Weitkamp (redaktorzy). Weinheim: Wiley-VCH Verlag, 1999, s. 28–29. ISBN 978-3-527-62068-5.

Media użyte na tej stronie

Industrial synthesis of cyclohexane.svg
Catalytic hydrogenation of benzene to cyclohexane with a raney-nickel catalyst
Dry Raney nickel.jpg
(c) Rune.welsh, CC-BY-SA-3.0
Dry Raney Nickel taken inside a glovebox under nitrogen atmosphere.