Nikołaj Watutin

Nikołaj Watutin
Николай Фёдорович Ватутин
	(c) Mil.ru, CC BY 4.0
	generał armii
Data i miejsce urodzenia	16 grudnia 1901 ; wieś Czepuchino, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	14 kwietnia 1944 ; Kijów, ZSRR
	Przebieg służby
Lata służby	1920–1944
Siły zbrojne	Armia Czerwona
Stanowiska	dowódca: Frontu Północno-Zachodniego, Frontu Woroneskiego, Frontu Południowo-Zachodniego
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa bitwa stalingradzka,; bitwa na łuku kurskim,; bitwa o Dniepr; operacja dnieprowsko-karpacka †;
	Odznaczenia
	;

Nikołaj Fiedorowicz Watutin, ros. Николай Фёдорович Ватутин (ur. 3 grudnia^?/ 16 grudnia 1901 we wsi Czepuchino k. Wałujek, zm. 14 kwietnia 1944 w Kijowie) – radziecki dowódca wojskowy, generał armii, Bohater Związku Radzieckiego (1965).

Życiorys

Wcielony do Armii Czerwonej w 1920 roku. Brał udział w walkach z oddziałami chłopskimi na Ukrainie, dowodzonymi przez Nestora Machno. W WKP (b) począwszy od 1921, następnie ukończył: Wyższą Szkołę Wojskową w Kijowie w 1926, Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego w 1929 roku, a także Akademię Sztabu Generalnego w 1937 roku.

Od 1937 do 1940 roku pełnił funkcję zastępcy szefa sztabu Kijowskiego Okręgu Wojskowego. W 1939 roku uczestniczył w opracowywaniu planów podziału terytorium Polski pomiędzy ZSRR a III Rzeszę, który nastąpił na mocy paktu Ribbentrop-Mołotow.

W 1940 roku pod dowództwem gen. Gieorgija Żukowa, uczestniczył w aneksji Besarabii. W uznaniu zasług został awansowany przez Józefa Stalina do stopnia generała porucznika oraz mianowany szefem Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego.

Po napaści Niemiec na ZSRR, w latach 1941–1944 pełnił funkcję dowódcy Frontu Północno-Zachodniego. W 1942 roku dowódca Frontu Woroneskiego, a w latach 1942–1943 dowódca Frontu Południowo-Zachodniego. Dowodził tymi frontami w bitwach pod Stalingradem i Kurskiem. W lutym 1943 roku awansował do stopnia generała armii. W roku 1944 objął dowództwo 1 Frontu Ukraińskiego (przemianowany Front Woroneski), prowadzącego działania w ramach operacji dnieprowsko-karpackiej. Podczas przegrupowywania wojsk 29 lutego 1944 roku, kolumna pojazdów, w której poruszał się Watutin, wpadła w zasadzkę UPA. Generał został ranny i zmarł 6 tygodni później w szpitalu.

BolesławB. Potyrała BolesławB., WładysławW. Szlufik WładysławW., Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Częstochowa: WSP, 2001, ISBN 83-7098-662-5, OCLC 831020923 .
Mała Encyklopedia Wojskowa, t. III, Wyd. MON, Warszawa 1971
Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
(ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, Moskwa
(ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 4, s. 336, Moskwa 1969-1978
(ros.) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
Николай Фёдорович Ватутин – Герои страны (ros.)
Николай Фёдорович Ватутин – Проект ХРОНОС (ros.)
The Generals of World War II (ang.)