Nina Smolar

Nina Smolar (ur. 21 sierpnia 1941[1]) – polska biochemiczka, wydawca, współzałożycielka pisma Aneks, szefowa wydawnictwa Aneks. Żona Eugeniusza Smolara.

Życiorys

W latach 60. była doktorantką w Instytucie Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk[2]. Należała do towarzyskiego kręgu komandosów[3]. Po wydarzeniach marca 1968 zaangażowała się w dokumentowanie protestów studenckich oraz pomoc ofiarom represji[4]. Za tę działalność została 26 czerwca 1969 zatrzymana i dzień później aresztowana pod zarzutem z art. 5 małego kodeksu karnego[5]. Władze PRL rozważały jej proces w ramach tzw. sprawy taterników, ale z uwagi, na jak to oceniono, słabość dowodów została zwolniona 27 września 1969[6].

W lutym 1970 wyemigrowała razem z Eugeniuszem Smolarem do Szwecji[7][8]. Razem z Eugeniuszem Smolarem, Aleksandrem Smolarem, Janem Tomaszem Grossem i Krzysztofem Doroszem należała do założycieli powstałego w 1973 pisma Aneks[9]. Na Uniwersytecie w Uppsali obroniła w 1975 pracę doktorską Transfer RNA methylases from yeast[10]. Od 1975 mieszkała w Wielkiej Brytanii, gdzie pracowała w Imperial Cancer Research Fund oraz King’s College w Londynie[2]. W 1982 ze względów zdrowotnych zrezygnowała z pracy naukowej i od tego roku kierowała wyodrębnionym z pisma Wydawnictwem Aneks, istniejącym do 1999[2][8]. Od 1983 była zagranicznym przedstawicielem wydawnictwa Krąg[11].

Powróciła do Polski w 1997[12]. Przetłumaczyła na polski książkę Ojciec chrzestny Kremla. Rosja w dobie gangsterskiego kapitalizmu Paula Klebnikova (wyd. polskie 2010).

W 2011 została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[13].

Przypisy

  1. ↑ Dane Niny Smolar w Inwentarzu Instytutu Pamięci Narodowej
  2. ↑ a b c Teresa Torańska Jesteśmy. Rozstania '68, wyd. Świat Książki, Warszawa 2008, s. 232
  3. ↑ Andrzej Friszke Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i komandosi, wyd. Znak, Kraków 2010, s. 500
  4. ↑ Bartosz Kaliski Kurierzy wolnego słowa (Paryż-Praga-Warszawa 1968-1970) wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 2014, s. 105, 109, 167
  5. ↑ Bartosz Kaliski Kurierzy wolnego słowa (Paryż-Praga-Warszawa 1968-1970) wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 2014, s. 275
  6. ↑ Bartosz Kaliski Kurierzy wolnego słowa (Paryż-Praga-Warszawa 1968-1970) wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 2014, s. 284, 285
  7. ↑ Bartosz Kaliski Kurierzy wolnego słowa (Paryż-Praga-Warszawa 1968-1970) wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 2014, s. 314
  8. ↑ a b Łukasz Bertam Historia kwartalnika „Aneks”
  9. ↑ Jan Zieliński Leksykon polskiej literatury emigracyjnej, wyd. FIS i Unipress, Lublin 1990, s. 145
  10. ↑ Acta Universitatis Upsaliensis. 0354: Transfer RNA methylases from yeast
  11. ↑ Marcin Łaszczyński „Krąg” i jego krąg. Wydawnictwo w świetle relacji w: Pamięć i sprawiedliwość nr 2 (16) z 2010, s. 156
  12. ↑ Paweł Sowiński Wydawnictwo Krąg 1981-1989, w:Wolność i solidarność nr 2/2011, s. 195
  13. ↑ M.P. z 2011 r. nr 109, poz. 1103.