Niniew

Artykuł

52°1′1.2″N 17°48′52.6″E

- błąd

4 m

WD

51°58'N, 17°48'E

- błąd

20144 m

Odległość

155 m

Niniew
wieś
Ilustracja
Niniew – jeden z budynków z rudy darniowej
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

pleszewski

Gmina

Chocz

Wysokość

89 m n.p.m.

Liczba ludności (2014)

321[1]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-313

Tablice rejestracyjne

PPL

SIMC

0195601

Położenie na mapie gminy Chocz
Mapa konturowa gminy Chocz, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Niniew”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Niniew”
Położenie na mapie powiatu pleszewskiego
Mapa konturowa powiatu pleszewskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Niniew”
Ziemia52°01′01,2″N 17°48′52,6″E/52,017000 17,814611

Niniew (daw. także Niniewo, Nieniewo[2]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pleszewskim, w gminie Chocz.

Położenie

Niniew leży nad dolną Prosną, na prawym jej brzegu, na skraju Równiny Rychwalskiej. Wieś zajmuje powierzchnię 455 ha. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kaliskiego. Obecnie jest jedną z dwunastu wsi należących do gminy Chocz[3].

Historia

Według źródeł pisanych z 1579 roku Niniew należał do Nieniewskich herbu Nałęcz. Gniazdo tego rodu wzmiankowane było już w 1352 roku. W roku 1618 wieś należała do Zygmunta Suchorzewskiego, w 1789 do Kazimierza Lipskiego. W 1793 Niniew znalazł się pod zaborem pruskim, zaś do 1815 w granicach Kongresówki, a więc pod zaborem rosyjskim. Na Prośnie przebiegała granica pomiędzy Wielkim Księstwem Poznańskim a Imperium Rosyjskim. W pobliskim Czołnochowie znajdowała się komora celna ze stacjonującym oddziałem Kozaków. W 1827 wieś zamieszkiwało 145 mieszkańców. W 1864 Niniew przynależał do gminy Olesiec, zamieszkiwało go wówczas 164 mieszkańców. Po uwłaszczeniu carskim w 1865 chłopi z Niniewa, w ramach protestu ze względu na niesprawiedliwe potraktowanie, uniemożliwiali dziedzicowi uprawę ziemi, która odpadła od wsi podczas parcelacji. Przywódców protestu aresztowano[3].

Na początku XIX majątek w Niniewie należał do Franciszka Stanisława Lubańskiego. Kolejnym właścicielem majątku w Niniewie była częściowo spolonizowana rodzina Pedów. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 wieś należała administracyjnie do gromady Chocz w powiecie kaliskim, w województwie łódzkim. Przed II wojną światową Alfred Peda i jego syn Jerzy byli więzieni w Berezie Kartuskiej, zaś syn Otto służył w Wojsku Polskim w stopniu oficera. Pedowie założyli OSP we wsi, wznosząc na własnym gruncie pierwszą drewnianą remizę w 1930[4][3].

Wojska niemieckie zajęły Niniew (przemianowany na Langenstein) 4 września 1939. Jak cała gmina wieś została wcielona do Kraju Warty. 17 mieszkańców Niniewa brało udział w kampanii wrześniowej, trzech zginęło, jeden został zamordowany w niemieckim obozie koncentracyjnym. W czasie okupacji wysiedlono niektórych Polaków, sprowadzając na ich miejsce Niemców. Polacy zmuszeni byli do zatrudnienia się w gospodarstwach niemieckich, w przeciwnym razie groziła im wywózka na roboty do Rzeszy. Mężczyzn wcielano też do Wehrmachtu. Kwileń został wyzwolono w styczniu 1945 roku[3].

W 1945 rozparcelowano majątek rodziny Pedów. W dworze zamieszkali dotychczasowi pracownicy majątku. Z czasem dwór, czworaki i inne zabudowania rozebrano; dużą oborę w 1977. Do dnia dzisiejszego zachował się jedynie spichlerz z 1875 roku. W 1961 wieś została zelektryfikowana. Pod koniec lat 60. położono drogę asfaltową. Niniew jest wsią sołecką[3].

Turystyka

Za Domem Strażaka znajduje się zabytkowy spichlerz, jedyna pozostałość po zabudowie dworskiej. W pobliżu pomnikowe dęby szypułkowe (jako pomnik od 1999 roku). Zachował się większy zespół domów chłopskich z przełomu XIX i XX wieku[5].

Transport drogowy

Przypisy

  1. Gmina Chocz. Wykaz ilościowy mieszkańców według miejscowości. Chocz: 2014, s. 1. (pol.)
  2. Łucja Gajda, Stanisław Małyszko: Majątki wielkopolskie. T. 2: Powiat pleszewski. Szreniawa: Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego, 1997, s. 120. ISBN 83-86624-01-9. (pol.)
  3. a b c d e Jan Woldański (pod red.): Gmina Chocz. Przewodnik historyczno-kulturalny. Chocz: Gminny Ośrodek Kultury w Choczu, 2014, s. 225-228. ISBN 978-83-939071-0-6. (pol.)
  4. OSP w Niniewie (pol.). www.chocz.pl, 2016-01-30. [dostęp 2019-03-04].
  5. Paweł Anders (pod red.): Puszcza Pyzdrska. Poznań: 2013, s. 72. ISBN 978-83-61091-90-5. (pol.)

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Chocz (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Chocz, Polska
Powiat pleszewski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu pleszewskiego, Polska
MOs810 WG 14 2016 (Niniew, bog iron house) (2).JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Niniew - budynek z rudy darniowej.