Nintedanib

Nintedanib
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C31H33N5O4

Masa molowa

539,62 g/mol

Wygląd

żółty proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

656247-17-5

PubChem

9809715

DrugBank

DB09079

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

L01EX09[4]

Stosowanie w ciąży

kategoria 1B

Nintedanib (łac. nintedanibum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny z grupy indoli podstawionych resztą kwasu karboksylowego mający w swojej strukturze pierścień piperazynowy oraz anilinowy.

Jeden z dwóch leków zarejestrowanych w leczeniu samoistnego włóknienia płuc, stosowany również jako lek w niedrobnokomórkowym raku płuca.

Jest inhibitorem kinazy białkowej z grupy inhibitorów kinazy tyrozynowej o potrójnym mechanizmie działania, blokującym aktywność kinaz receptorów czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGFR 1-3), receptorów płytkopochodnego czynnika wzrostu (PDGFR α i ß) i receptorów czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR 1-3).

Występowanie

Nintedanib jest syntetycznym związkiem chemicznym i nie występuje naturalnie[6].

Historia

Nintedanib został stworzony przez Boehringer Ingelheim w 1998[6]. Został zarejestrowany 15 października 2014 w leczeniu samoistnego zwłóknienia płuc Stanach Zjednoczonych (jednocześnie z pirfenidonem)[7], natomiast w Unii Europejskiej 27 listopada 2014 w leczeniu raka płuc[8], a 19 stycznia 2015 w leczeniu samoistnego zwłóknienia płuc[9].

Kluczowe badania kliniczne

Kluczowe badania kliniczne z zastosowaniem nintedanibu[6]:

Akronim
badania
Nazwa
badania
Czas
obserwacji
WskazaniaMiejsce
publikacji
Liczba
przebadanych
pacjentów
Wyniki badania
LUME-Lung 1Multicentre, Randomised, Double-blind, Phase III Trial to Investigate the Efficacy and Safety of Oral BIBF 1120 Plus Standard Docetaxel Therapy Compared to Placebo Plus Standard Docetaxel Therapy in Patients With Stage IIIB/IV or Recurrent Non Small Cell Lung Cancer After Failure of First Line Chemotherapy
  • niedrobnokomórkowy rak płuca
  • stadium IIIB/IV
  • progresja po chemioterapii pierwszego rzutu
The Lancet Oncology[10]1314
  • wyższa liczba obiektywnych odpowiedzi (ORR)
  • 0,7 miesiąca dłuższe przeżycie wolne od progresji (PFS)
  • 1 miesiąc dłuższe przeżycie całkowite (OS)
LUME-Lung 2Multicenter, Randomized, Double-blind, Phase III Trial to Investigate the Efficacy and Safety of Oral BIBF 1120 Plus Standard Pemetrexed Therapy Compared to Placebo Plus Standard Pemetrexed Therapy in Patients With Stage IIIB/IV or Recurrent Non Small Cell Lung Cancer After Failure of First Line Chemotherapy
  • gruczolakorak płuca
  • stadium IIIB/IV
  • progresja po chemioterapii pierwszego rzutu
Journal of Clinical Oncology[11]713
  • porównywalna liczba obiektywnych odpowiedzi (ORR)
  • 0,8 miesiąca dłuższe przeżycie wolne od progresji (PFS)
  • porównywalne przeżycie całkowite (OS)
INPULSIS-1A 52 Weeks, Double Blind, Randomized, Placebo-controlled Trial Evaluating the Effect of Oral BIBF 1120, 150 mg Twice Daily, on Annual Forced Vital Capacity Decline, in Patients With Idiopathic Pulmonary Fibrosis (IPF)1 rok
  • samoistne włóknienie płuc
  • FVC > 50% wartości należnej
  • DLCO 30–79% wartości należnej
The New England Journal of Medicine[12]515
  • 125,3 ml mniejszy roczny spadek FVC
  • brak zmniejszenia czasu do pierwszego zaostrzenia
  • brak zmniejszenia śmiertelności
  • brak poprawy w Kwestionariuszu Szpitala św. Jerzego (SGRQ)
INPULSIS-2A 52 Weeks, Double Blind, Randomized, Placebo-controlled Trial Evaluating the Effect of Oral BIBF 1120, 150 mg Twice Daily, on Annual Forced Vital Capacity Decline, in Patients With Idiopathic Pulmonary Fibrosis (IPF)1 rok
  • samoistne włóknienie płuc
  • FVC > 50% wartości należnej
  • DLCO 30–79% wartości należnej
The New England Journal of Medicine[12]552
  • 93,7 ml mniejszy roczny spadek FVC
  • brak zmniejszenia czasu do pierwszego zaostrzenia
  • brak zmniejszenia śmiertelności
  • 1,43 pkt poprawa w Kwestionariuszu Szpitala św. Jerzego (SGRQ)

Mechanizm działania

Nintedanib jest inhibitorem kinazy białkowej z grupy inhibitorów kinazy tyrozynowej o potrójnym mechanizmie działania, blokującym aktywność kinaz receptorów czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGFR 1-3), receptorów płytkopochodnego czynnika wzrostu (PDGFR α i ß) oraz receptorów czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR 1-3)[13].

Zastosowania

Wskazania

Samoistne włóknienie płuc

  • Leczenie samoistnego włóknienia płuc u dorosłych[14].

Niedrobnokomórkowy rak płuca

Interakcje

Nintedanib jest substratem dla glikoproteiny P i jego stosowanie z jej silnymi inhibitorami może zwiększyć ekspozycję na nintedanib, natomiast stosowanie z jej silnymi induktorami mogą zmniejszać ekspozycję na nintedanib. Zahamowanie VEGFR może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem krwawień i stosowanie leki przeciwkrzepliwych powinny być starannie monitorowane.

Leki, których stosowanie jednocześnie z nintedanibem, może prowadzić do niekorzystnych interakcji lekowych[16]: abirateron, acenokumarol, amiodaron, apiksaban, ardeparyna, argatroban, biwalirudyna, certoparyna, cyklosporyna, dabigatran, dalteparyna, danaparoid, desirudyna, diltiazem, dronedaron, drotrekogina alfa, dziurawiec zwyczajny, enoksaparyna, erytromycyna, etrawiryna, fenindion, fenprokumon, fenytoina, fondaparynuks, fosfenytoina, heparyna, itrakonazol, iwakaftor, karbamazepina, ketokonazol, klarytromycyna, kobicystat, koniwaptan, lepirudyna, lomitapid, nadroparyna, nilotynib, parnaparyna, primidon, ranolazyna, rewiparyna, rivaroksaban, ryfampicyna, symeprewir, telaprewir, tikagrelor, tinzaparyna, werapamil, warfaryna.

Przeciwwskazania i środki ostrożności

Istnieją następujące przeciwwskazania stosowania leku oraz sytuacje, gdy zaleca się zachowanie ostrożności[14][15]:

Działania niepożądane

Działania niepożądane stwierdzone podczas badań klinicznych[14][15]:

Zaobserwowane działania niepożądane
UkładDziałanie
niepożądane
Częstość
występowania
Zakażenia i zarażeniaposocznicaczęste
ropnie
gorączka neutropeniczna
Krew i układ limfatycznyneutropeniabardzo częste
Metabolizm i odżywianieutrata apetytubardzo częste
zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej
odwodnienieczęste
Układ nerwowyneuropatiabardzo częste
Układ naczyniowykrwawieniebardzo częste
żylna choroba zakrzepowo-zatorowaczęste
nadciśnienie tętnicze
Układ pokarmowybóle brzuchabardzo częste
nudności
wymioty
biegunka
perforacja przewodu pokarmowegoniezbyt częste
Wątroba i drogi żółciowezwiększenie aktywności AlATbardzo częste
zwiększenie aktywności AspAT
zwiększenie aktywności fosfatazy alkalicznej
hiperbilirubinemiaczęste
Skóra i tkanka podskórnazapalenie błon śluzowychbardzo częste
wysypka

Dawkowanie

Dawkowanie w różnych sytuacjach klinicznych przedstawia się następująco[14][15]:

Osoby dorosłe

WskazanieDawkowanie
samoistne włóknienie płuc
  • 150 mg co 12 godzin
  • 100 mg co 12 godzin w przypadku nietolerancji wyższej dawki
niedrobnokomórkowy rak płuca
  • 200 mg co 12 godzin, w dniach 2–21, standardowego 21-dniowego cyklu leczenia docetakselem

Pacjenci w podeszłym wieku

Nie ma konieczności dostosowywania dawki leku.

Dzieci i młodzież

Nintedanibu nie należy stosować u dzieci w wieku do 18 lat, ponieważ nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego.

Zaburzenia czynności nerek

Nie ma konieczności dostosowywania dawki nintedanibu u pacjentów z niewielką i umiarkowaną niewydolnością nerek:

Klirens kreatyninyDawkowanie
30–80 ml/min

dawka bez zmian

<30 ml/min

nie stosować

Zaburzenia czynności wątroby

Skala Childa-PughaDawkowanie
A

dawka bez zmian

B

nie stosować

C

nie stosować

Wpływ na prowadzenie pojazdów

Nintedanib wywiera niewielki wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn[14][15].

Ciąża i okres karmienia piersią

Ciąża

Nintedanib jest przeciwwskazany w ciąży ze względu na możliwość uszkodzenia płodu. W przypadku zajścia w ciążę podczas leczenia nintedanibem należy rozważyć przerwanie leczenia[14][15].

Okres karmienia piersią

Nie ma danych dotyczących przenikania nintedanibu i jego matabolitów do mleka ludzkiego, jednakże wobec wykazania w badaniach przedklinicznych przenikania do mleka zwierząt laboratoryjnych, podczas karmienia piersią należy przerwać leczenie nintedanibem[14][15].

Sposób zażywania

Nintedanib jest podawany dwa razy na dobę, w odstępach około dwunastogodzinnych, doustnie, razem z posiłkiem. Kapsułki należy połykać w całości (nie wolno ich żuć lub kruszyć), popijając wodą[14][15].

Przedawkowanie

Brakuje specyficznych danych dotyczących postępowania w przedawkowaniu nintedanibu. W opisanych dwóch przypadkach przedawkowania nintedanibu maksymalna przyjęta dawka wynosiła 600 mg dwa razy na dobę przez maksymalnie 8 dni i żaden z pacjentów nie doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu[14][15].

Przypisy

  1. a b Karta charakterystyki leku Ofev (ang.). Boehringer-Ingelheim Pharmaceuticals, 2015-03-06. [dostęp 2015-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  2. a b c d e f g Nintedanib, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB09079 (ang.).
  3. a b BIBF1120 (CAS 656247-17-5) (ang.). Santa Cruz Biotechnology. [dostęp 2015-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-18)].
  4. Overview of new ATC. (ang.). WHO International Working Group for Drug Statistics Methodology, 2015-04-29. [dostęp 2015-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-26)].
  5. CID 9809715, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 9809715 (ang.).
  6. a b c Gerald J. Roth i inni, Nintedanib: From Discovery to the Clinic, „Journal of Medicinal Chemistry”, 58 (3), 2015, s. 1053–1063, DOI10.1021/jm501562a, PMID25474320 (ang.).
  7. FDA approves Ofev to treat idiopathic pulmonary fibrosis (ang.). FDA News Release, 2014-10-15. [dostęp 2015-10-29].
  8. Vargatef® (nintedanib*) approved in the EU for lung cancer patients with advanced adenocarcinoma after first-line chemotherapy (ang.). Boehringer Ingelheim, 2014-11-27. [dostęp 2015-10-29].
  9. OFEV® (nintedanib*) approved in the EU for the treatment of IPF (ang.). Boehringer Ingelheim, 2015-01-19. [dostęp 2015-10-29].
  10. M. Reck, R. Kaiser, A. Mellemgaard, J.Y. Douillard i inni. Docetaxel plus nintedanib versus docetaxel plus placebo in patients with previously treated non-small-cell lung cancer (LUME-Lung 1): a phase 3, double-blind, randomised controlled trial. „Lancet Oncol”. 15 (2), s. 143–155, 2014. DOI: 10.1016/S1470-2045(13)70586-2. PMID: 24411639. 
  11. Nasser H. Hanna i inni, Lume-lung 2: A multicenter, randomized, double-blind, phase III study of nintedanib plus pemetrexed versus placebo plus pemetrexed in patients with advanced nonsquamous non-small cell lung cancer (NSCLC) after failure of first-line chemotherapy., „Journal of Clinical Oncology”, 31 (suppl abstr 8034), 2013 (ang.).
  12. a b L. Richeldi, R.M. du Bois, G. Raghu, A. Azuma i inni. Efficacy and safety of nintedanib in idiopathic pulmonary fibrosis. „N Engl J Med”. 370 (22), s. 2071–2082, maj 2014. DOI: 10.1056/NEJMoa1402584. PMID: 24836310. 
  13. P. Stopfer, K. Rathgen, D. Bischoff, S. Lüdtke i inni. Pharmacokinetics and metabolism of BIBF 1120 after oral dosing to healthy male volunteers. „Xenobiotica”. 41 (4), s. 297–311, 2011. DOI: 10.3109/00498254.2010.545452. PMID: 21204634. 
  14. a b c d e f g h i Boehringer-Ingelheim Pharmaceuticals: Charakterystyka produktu lecznicznego Ofev. Europejska Agencja Leków. [dostęp 2015-10-21].
  15. a b c d e f g h i Boehringer-Ingelheim Pharmaceuticals: Charakterystyka produktu lecznicznego Vargatef. Europejska Agencja Leków. [dostęp 2015-10-21].
  16. Drugs and Supplements Nintedanib (Oral Route). Mayo Clinic, 2015-04-01. [dostęp 2015-10-29].

Linki zewnętrzne

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

GHS-pictogram-silhouete.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
GHS-pictogram-silhouette.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
NFPA 704.svg
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.
Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Intedanib.svg
Chemical structure of nintedanib