Niobidzi

Scena zabójstwa Niobidów (Abraham Blomaert, 1591)

Niobidzi – w mitologii greckiej siedmiu synów i siedem córek tebańskiej królowej Niobe, zwani tak od imienia matki.

Niobidzi pochodzili od króla Amfiona[1] z Orchomenos[2] i Niobe[1]. Para ta doczekała się wedle najpopularniejszej wersji mitu siedmiu synów i siedmiu córek[1], choć u różnych autorów podawane są różne ich liczby. Najmniej potomstwa wymienia Herodor z Heraklei, znający tylko dwóch synów i 3 córki. U Homera jest ich 12 (sześciu synów, 6 córek), a u tragików liczba ta dochodzi do dwudziestu (ta sama proporcja płci)[2]. Wśród chłopców wymieniane są następujące postacie[3]:

  • Sipylos
  • Eupinytos
  • Ismenos
  • Damasichton
  • Alfenoros
  • Agenor
  • Fajdimos
  • Tantal

Córkami Niobe i Amfiona były natomiast[3]:

  • Etodaja/Neajra
  • Kleodoksa
  • Astyoche
  • Ftia
  • Pelopia
  • Astykrateja
  • Ogygia
  • Chloris
Drzewo genealogiczne Niobidów[2][3]
Zeus
 
 
IasosTantal
 
 
 
 
Amfion
 
 
 
Niobe
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Chloris, AmyklasSipylos, Eupinytos, Ismenos, Damasichton, Agenor, Fajdimos, Tantal, Etodaja/Neajra, Kleodoksa, Astyoche, Ftia, Pelopia, Astykrateja, Ogygia

Ich szczęśliwa[3] matka była z nich bardzo dumna, wręcz pyszniła się tak licznym i urodziwym potomstwem. Doszło do tego, że zaczęła szydzić z Leto, matki dwojga dzieci: Apollona i Artemidy[4]. Tytanida poczuła się urażona i zgłosiła to swoim potomkom, prosząc o zemstę[3]. W zemście bliźnięta zabiły dzieci Niobe[4], pozostawiwszy przy życiu jedynie Chloris i Amyklasa[1]. Uczyniły to za pomocą swych strzał. Apolo raził nimi chłopców, Artemis zaś dziewczęta[3]. Patrząc na śmierć swego rodzeństwa, jedyna ocalała dziewczynka zzieleniała ze strachu i stąd wzięło się jej imię Chloris, oznaczające po grecku Zielona[3].

Istnieje również inna wersja mitu, w którym Niobe jest córką nie Amfiona, a Asaona, i żoną Filottosa z Asyrii. Po śmierci męża na polowaniu Assaon zapragnął posiąść swą córkę, wbrew jej woli. Assaon zaprosił więc dzieci Niobe na ucztę, podczas której dokonał podpalenia swego pałacu, sprowadzając śmierć na swoje wnuki[3].

Po zbrodni ciała Niobidów leżały bez pogrzebu przez 10 dni. Jedenastego pogrzebali je sami bogowie. Ich nieszczęsna matka wróciła do swego ojca Tantala, do Sipylos, by w końcu stać się za sprawą bogów skałą. Z łez, którymi również po przemianie opłakiwała swych synów i córki, powstało źródło. Wersja z Assaonem kończy się podobnie lub też samobójstwem przez rzucenie się ze skały[3]. Również Amfion nie przeżył śmierci swych dzieci. Reakcja żałoby zakończyła się śmiercią również dla stryja Niobidów, Zetosa[5].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d Schmidt 2006 ↓, s. 69-70.
  2. ↑ a b c Grimal 2008 ↓, s. 247.
  3. ↑ a b c d e f g h i Grimal 2008 ↓, s. 252.
  4. ↑ a b Schmidt 2006 ↓, s. 222.
  5. ↑ Pietrzykowski 1983 ↓, s. 214.

Bibliografia

  • Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 2008. ISBN 978-83-04-04673-3.
  • Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983, seria: Mitologie świata. ISBN 83-221-0111-2.
  • Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, seria: Słowniki encyklopedyczne „Książnicy”. ISBN 978-83-7132-841-1.

Media użyte na tej stronie