Niszczyciele typu Framée

Niszczyciele typu Framée

Kraj budowy	Francja
Użytkownicy	Marine nationale
Stocznia	La Seyne-sur-Mer, Saint-Nazaire
Wejście do służby	1900
Zbudowane okręty	4
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	314 t
Długość	58,09 m
Szerokość	6,3 m
Zanurzenie	3 m
Napęd	2 maszyny parowe VTE o mocy łącznej 4800-5200 KM (indykowanych), 4 kotły parowe, 2 śruby
Prędkość	26 węzłów
Załoga	48
Uzbrojenie	1 działo 65 mm 4 działa 47 mm 2 wyrzutnie torped 380 mm

Niszczyciele typu Framée – seria francuskich niszczycieli z początku XX wieku, będących w służbie podczas I wojny światowej.

Historia

Niszczyciele typu Framée należały do grupy pierwszych francuskich niszczycieli, tzw. 300-tonowych, stanowiąc ich drugą serię, po typie Durandal. Jako jedyne z 300-tonowych niszczycieli wyróżniały się czterema kominami w miejsce dwóch.

Okręty otrzymały, podobnie jak inne niszczyciele programu 300-tonowego, nazwy od historycznych broni piechoty: Epée (miecz), Framée (włócznia, hasta), Pique (pika), Yatagan (jatagan). Zbudowano je po dwa w stoczniach w La Seyne-sur-Mer i Saint-Nazaire.

Okręty miały typowy dla francuskich niszczycieli tego okresu kadłub o zaokrąglonych burtach, przechodzących w pokład górny o zaokrąglonym profilu, nad którym na śródokręciu i rufie na niewielkiej wysokości był zabudowany lekki drewniany pokład dla obsługi uzbrojenia. Pokład dziobowy nie był podniesiony i również był zaokrąglony w przekroju poprzecznym. Ich własności morskie były dobre, aczkolwiek niszczyciele typu Framée miały początkowo problemy ze stabilnością i musiały zostać odciążone, m.in. przez usunięcie jednego z masztów. Miały one też problemy z osiągnięciem prędkości projektowej. Okręty miały cztery kotły parowe i cztery cienkie kominy, w dwóch szeroko rozstawionych grupach. Maszyny parowe znajdowały się w dwóch osobnych przedziałach pomiędzy oboma kotłowniami^[1], co zwiększało nieco żywotność okrętów. Nietypową cechą francuskich niszczycieli był ster umieszczony przed śrubami^[1].

Działo 65 mm było umieszczone na niewielkiej nadbudówce dziobowej (dobrze chronione od zalewania falami), a działka 47 mm były rozmieszczone po 3 na burtę - dwa obok nadbudówki dziobowej i przedniego komina i jedno koło rufowego komina. Pojedyncze obrotowe wyrzutnie torped znajdowały się na pokładzie między kominami i na rufie. Wyrzutnie miały po jednej torpedzie zapasowej.

Niszczyciele typu Framée w momencie wejścia do służby odpowiadały standardowi dla tej klasy na świecie, jednakże szybko stały się przestarzałe w obliczu szybkiego wzrostu wielkości niszczycieli przed I wojną światową.

Na bazie typu Framée oparto budowane dla Rosji niszczyciele typu Wnimatielnyj (początkowo nazwanego Foriel), które różniły się głównie uzbrojeniem^[1].

Okręty

Służba

Główny niszczyciel typu - "Framée" zatonął 11 sierpnia 1900 w kolizji z pancernikiem "Brennus" podczas manewrów^[2]. Pozostałe okręty służyły podczas I wojny światowej, chociaż były już wtedy przestarzałe i odpowiadały wielkością nowo budowanym torpedowcom.

Podczas wojny zatonął "Yatagan" w kolizji z brytyjskim parowcem SS "Teviot" pod Dieppe 3 listopada 1916^[2]. Reszta okrętów przetrwała wojnę, po czym została wycofana ze służby w latach 1920-1921.

Przypisy

Bibliografia

• Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway's All The World's Fighting Ships 1860-1905. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5, s. 323, 326.