Niszczyciele typu I

Niszczyciele typu I
Ilustracja
HMS "Intrepid"
Użytkownicy Royal Navy
 Turecka Marynarka Wojenna[1]
Wejście do służby1936–1939
Zbudowane okręty13
Dane taktyczno-techniczne
Wypornośćstandardowa: 1370 ton
pełna: 1391 ton
Długość101 m
Szerokość11 m
Zanurzenie4,2 m
Napęd3 kotły Admiralicji, turbiny parowe Parsonsa o łącznej mocy 34 000 SHP
2 śruby
Prędkość35,6 węzłów
Zasięg5530 Mm przy 15 w.
Załoga145
Uzbrojenie4 działa kal. 120 mm
8 wkm plot. Vickers kal. 12,7 mm
10 wyrzutni torped kal. 533 mm
60 min

Niszczyciele typu I to dziewięć okrętów Royal Navy zamówionych w ramach programu rozbudowy floty z roku 1935, których budowę rozpoczęto w 1936, a ukończono w latach 1937-1938. Cztery okręty tego typu zamówiła Turecka Marynarka Wojenna, z czego dwa zostały, po wybuchu II wojny światowej, zakupione przez Royal Navy, zwiększając liczbę okrętów tego typu do 11, aczkolwiek trzy z nich utracono nim HMS Inconstant i HMS Ithuriel weszły do służby. Brały udział w działania podczas wojny, podczas której sześć z nich stracono, a siódmy został skreślony z ewidencji na skutek wad konstrukcyjnych.

Projektowanie

Okręty typu I był projektowym powtórzeniem niszczycieli typu H, z tą różnicą, że miały dziesięć rur wyrzutni torped (2 x 5) zamiast ośmiu. Zastosowano na nich również nowy pomost, z wyjątkiem okrętu flagowego flotylli HMS Inglefield[2]), który z kolei miał większy, potrójny maszt, podczas gdy pozostałe okręty tego typu miały maszty pojedyncze. Dodatkowe obciążenie wyrzutniami torped i min przy tym samym kadłubie jak w niszczycielach typu H powodowało widoczne utraty stabilności, szczególnie gdy zapasy paliwa zaczynały się wyczerpywać[1][2].

Wszystkie okręty tego typu miały być stawiaczami min, a jednocześnie, wyposażone w bomby głębinowe i Asdic, okrętami do zwalczania okrętów podwodnych.

Tureckie okręty typu I były zbudowane podobnie, ale miały tylko dwa 4-rurowe aparaty torpedowe.

Modyfikacje wojenne

Modyfikacje wczesnego okresu wojny (przypuszczalnie nie wprowadzone na pierwszych utraconych okrętach[1]) polegały na wymianie tylnego aparatu torpedowego na pojedyncze działo przeciwlotnicze 76 mm, likwidacji tylnego komina i głównego masztu, celem poprawienia pola rażenia własnej artylerii, a także na dodaniu par działek przeciwlotniczych QF 20 mm Oerlikon (które zastąpiły nieefektywne sprzężone karabiny maszynowe Vickers 12,7 mm) na skrzydłach pomostu. Ze środkowego aparatu torpedowego usunięto – dla zmniejszenia ciężaru – jedną rurę. Icarus stracił działo 'Y', zyskując więcej miejsca dla bomb głębinowych (po modyfikacji: 110) i ich wyrzutni.

Okręty, które przetrwały pierwsze lata wojny, otrzymały trzecią parę Oerlikonów, montowaną równolegle z reflektorem, a działo 76 mm usunięto dla zwiększenia magazynu bomb głębinowych. Na niektórych okrętach zdemontowano działo 'A', zastępując je miotaczami Hedgehog wystrzeliwującymi swe rakietowe bomby głębinowe przed dziób jednostki, choć nie była to zmiana[2] na cały czas trwania wojny. Ilex, Intrepid, Impulsive i Isis straciły działo 'B', w którego miejsce zamontowano dwa działa 57 mm do zwalczania niemieckich schnellbootów.

Inglefield w okresie późniejszym otrzymał z powrotem swój aparat torpedowy, ale już jako 4-rurowy. W miejsce działa 'X' dodano działo przeciwlotnicze 100 mm, a liczbę Oerlikonów zwiększono do sześciu. Na niektórych okrętach, na przednim maszcie, montowano radar typu 291[1], jak również urządzenie "Huff-Duff" do namierzania fal krótkich które umożliwiało wykrywanie i lokalizację niemieckich okrętów podwodnych[1].

Eks-tureckie niszczyciele były modyfikowane równolegle z siostrzanymi jednostkami typu I. Na przykład Inconstant otrzymał radar typu 270, pracujące na centymetrowych długościach fal urządzenie do namierzania celów, w miejsce dalmierza na pomoście[1], a także sześć Oerlikonów.

Okręty

Numer
burtowy
OkrętStoczniaPołożenie stępkiWodowanieW służbie odlos
D03HMS Icarus *John Brown & Company, Clydebank9 marca 193626 listopada 19363 maja 1937Złomowany 29 października 1946
D61HMS IlexJohn Brown9 marca 193628 stycznia 19377 lipca 1937Złomowany na Sycylii w 1948
D44HMS ImogenHawthorn Leslie & Company, Hebburn18 stycznia 193630 października 19362 czerwca 1937Zatonął po zderzeniu z krążownikiem Glasgow 16 lipca 1940
D09HMS ImperialHawthorn Leslie29 stycznia 193611 grudnia 193630 czerwca 1937Ciężko uszkodzony 29 maja 1941 w bitwie o Kretę, zatopiony przez HMS Hotspur
D11HMS Impulsive *J. Samuel White, Cowes9 marca 19361 marca 193729 stycznia 1938Złomowany 22 stycznia 1946
D02HMS InglefieldCammell Laird & Company, Birkenhead29 kwietnia 193615 października 193625 czerwca 1937zatopiony przez bombę kierowaną Fritz X pod Anzio, 25 lutego 1944
D10HMS Intrepid *John I. Thornycroft & Company, Woolston6 stycznia 193617 grudnia 193629 lipca 1937Zatopiony przez Ju 88 w pobliżu Leros 26 września 1943
D87HMS IsisYarrow & Company, Scotstoun5 lutego 193612 grudnia 19362 czerwca 1937Storpedowany przez "żywą torpedę" typu Neger u plaż Normandii, 20 lipca 1944
D16HMS Ivanhoe *Yarrow12 lutego 193611 lutego 193724 sierpnia 1937Wszedł na minę i zatonął w pobliżu Texel 1 września 1940

(* używany jako stawiacz min

Okręty Tureckie

Turecka Marynarka Wojenna zamówiła w roku 1938 cztery niszczyciele tego typu. Gdy wybuchła wojna dwa z nich przejęła Royal Navy, ale dwa zostały przekazane Turcji w roku 1942, jako Sultanhisar i Demirhisar.

Numer
burtowy
OkrętStoczniaPołożenie stępkiWodowanieW służbie odlos
H49HMS "Inconstant"
(ex- "Muavenet")
Vickers-Armstrong, Barrow-in-Furness24 maja 193924 lutego 194124 stycznia 1942Zamówiony 14 listopada 1941, przekazany Turcji 9 marca 1946, złomowany w 1960
H05HMS "Ithuriel"
(ex- "Gayret")
Vickers Armstrongs24 maja 193915 grudnia 19403 marca 1942Zbombardowany pod Bône 28 listopada 1942 i osadzony na mieliźnie. Złomowany 25 sierpnia 1945
-"Sultanhisar"William Denny & Brothers, Dumbarton193919411942Przekazany Turcji w 1942, skreślony z ewidencji w 1960
-"Demirhisar"Denny193919411942Przekazany Turcji w 1942, skreślony z ewidencji w 1960

Przypisy

  1. a b c d e f Destroyers of World War Two, M. J. Whitley, 1988, Cassell Publishing ISBN 1-85409-521-8, ss.111-112
  2. a b c British and Empire Warships of the Second World War, H. T. Lenton, Greenhill Books, ISBN 1-85367-277-7

Bibliografia

  • John English: Amazon to Ivanhoe: British Standard Destroyers of the 1930s. Kendal, England: World Ship Society, 1993. ISBN 0-905617-64-9.
  • M. J. Whitley: Destroyers of World War 2: An International Encyclopedia. Annapolis, Maryland: Naval Institute Press, 1988. ISBN 0-87021-326-1.

Media użyte na tej stronie

HMS Intrepid.jpg
IWM caption : HMS INTREPID, one of the destroyers acting as a screen when the Home Fleet sailed north to cover a convoy to Russia