Niszczyciele typu Tátra

Niszczyciele typu Tátra
Kraj budowy	Austro-Węgry
Użytkownicy	K.u.K. Kriegsmarine
Stocznia	Ganz & Co. Danubius Werft, Porto Ré
Wejście do służby	1912-1917
Zbudowane okręty	10
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	projektowa 850-880 t, pełna: 1000-1045 t
Długość	83,5-85,4 m
Szerokość	7,8 m
Zanurzenie	3 m
Napęd	6 kotłów parowych, 2 turbiny parowe AEG-Curtis 20 640 shp
Prędkość	32,6 węzła
Załoga	105-114
Uzbrojenie	2 x armata 100 mm L/50, 6 x armata 66 mm L/45, 4 x wyrzutnia torped 450 mm

Niszczyciele typu Tátra – seria jednostek wchodzących w skład austro-węgierskiej Cesarsko-Królewskiej Marynarki Wojennej, składająca się z 10 jednostek. Jednostki wodowano i oddano do użytku w dwóch seriach: sześć wkrótce przed rozpoczęciem I wojny światowej (1912-1913) oraz cztery, nieznacznie zmodyfikowane, w roku 1917.

Dane techniczne

Jednostki wyposażone były w cztery kotły parowe opalane ropą i dwa – węglem. Współpracowały one z dwiema turbinami parowymi AEG-Curtis. Wyporność projektowa okrętów pierwszej serii wynosiła 850 t (drugiej: 880 t), wyporność pełna - 1000 t (drugiej serii: 1045 t). Serie różniły się też długością (druga seria to okręty o niespełna 2 m dłuższe). W drugiej serii jednostek liczniejsza była też nominalnie załoga - o 9 osób.

Uzbrojenie

Okręt uzbrojony był w dwie pojedyncze armaty kalibru 100 mm L/50 (po jednej na dziobie i rufie), sześć pojedynczych armat 66 mm L/45 (po trzy na każdej burcie) oraz dwie podwójne wyrzutnie torped kalibru 450 mm. W serii jednostek oddanych do służby w 1917 roku uzbrojenie uzupełniono o ciężki karabin maszynowy Schwarzlose kalibru 8 mm.

Wykaz i historia jednostek

Okręty typu Tátra nosiły nazwy krain, gór, jezior i wysp Austro-Węgier.

Seria oddana w latach 1912-1913

• „Tátra” (data wodowania: 5 listopada 1912 r.)
• „Balaton” (16 listopada 1912 r.)
• „Csepel” (30 grudnia 1912 r.)
• „Lika” (15 marca 1913 r.)
• „Orjen” (22 sierpnia 1913 r.)
• „Triglav” (22 grudnia 1913 r.)

Pięć z sześciu niszczycieli (z wyjątkiem SMS „Orjen”) wzięło w grudniu 1915 roku udział w bitwie pod Durazzo i w Cieśninie Otranto. Dwa z nich - SMS „Lika” i SMS „Triglav” zatonęły jeszcze przed główną fazą bitwy wskutek wejścia na miny. Ich nazwy nadano wkrótce zbudowanym kolejnym jednostkom tego samego typu.

SMS „Dukla” po wcieleniu do floty francuskiej

Seria oddana w roku 1917

• „Triglav” (24 lutego 1917 r.)
• „Lika” (8 maja 1917 r.)
• „Dukla” (28 lipca 1917 r.)
• „Uzsok” (26 września 1917 r.)

Jednostki, które przetrwały I wojnę światową, zostały następnie w większości wcielone w skład Królewskiej Marynarki Wojennej Włoch - Regia Marina. SMS „Dukla” wszedł w skład francuskiej Marine nationale.

Bibliografia

• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway's All The World's Fighting Ships 1906-1921. Annapolis, Md.: Naval Institute Press, 1985. ISBN 978-0-87021-907-8.
• Erwin Sieche: Torpedoschiffe und Zerstörer der K. u. K. Marine. Wölfersheim-Berstadt: Podzun-Pallas-Verlag, 1996, seria: Marine-Arsenal: Band 34. ISBN 3-7909-0546-1.
• Zvonimir Freivogel: Voennyi Sbornik. Russian Military Journal. 2014. ISSN 2309-6322. (ang.)
• С.А. Балакин: ВМС Италии и Австро-Венгрии 1914-1918 гг. Справочник по корабельному составу. — М.: «Моделист-Конструктор». 1997.