Noël Coward

Noël Coward
Ilustracja
Noël Coward w 1972 roku
Imię i nazwisko

Noël Peirce Coward

Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1899
Teddington

Data i miejsce śmierci

26 marca 1973
Blue Harbour

Sir Noël Peirce Coward[1] (ur. 16 grudnia 1899 w Teddington, zm. 26 marca 1973 w Blue Harbour na Jamajce[2]) − angielski dramaturg, kompozytor, reżyser, aktor i piosenkarz[3][4].

Teatr

Utrwalił się w powszechnej świadomości głównie jako twórca rewii, komedii i musicali. Do charakterystycznych dla tego twórcy dramatów można zaliczyć Young Idea (Młoda idea, 1921), Private Lives (Życie prywatne, 1930), Blithe Spirit (Seans, 1941). Jego sztuki opowiadają o iluzoryczności więzi społecznych, o głębi indywidualnego doświadczenia wobec przyjętego sztampowego konwenansu[5].

W 1924 wyreżyserował spektakl na podstawie dramatu własnego autorstwa The Vortex (Wir, 1924)[6]. Było to skandalizujące przedstawienie, opowiadające o relacjach syna-narkomana i jego rozwiązłej matki. Aby zwiększyć zainteresowanie publiczności Coward twierdził, że opowiada w nim swoją własną historię. W tym samym roku powstał także dramat rodzinny The rat trap (Pułapka na szczury)[7].

Cavalcade

Wyjątkowym w karierze Cowarda był monumentalny patriotyczny spektakl Cavalcade (Kawalkada, 1931). Grupa aktorska licząca 250 osób odgrywała dzieje Wielkiej Brytanii od początku XX wieku do roku 1929. Początkiem tytułowego korowodu postaci był pogrzeb królowej Wiktorii, jego metą klub nocny o wymownej nazwie "Chaos". Całość opowiadała o postępującym upadku imperium brytyjskiego. Coward operował wyrazistymi kontrastami i chwytami melodramatycznymi. Spektakle kończyły się odśpiewaniem przez widownię hymnu God Save the King.

Cavalcade odniosła sukces frekwencyjny, z czasem jednak pojawiły oskarżenia o szerzenie szowinizmu, co spowodowało zdjęcie sztuki z afisza. Spektakl wywarł wpływ na brytyjska kulturę: wyświetlany w latach 70. serial telewizyjny Upstairs, Downstairs wprost nawiązywał do spektaklu, a w kampanii wyborczej Margaret Thatcher w 1983 roku pojawiały się nieświadome zapożyczenia z dramatu Cowarda[7].

Film

Na podstawie sztuki Noela Cowarda Easy Virtue Alfred Hitchcock zrealizował w 1928 dramat Łatwa cnota[8]. W 2008 powstał film Wojna domowa.

Życie prywatne

Był gejem[9]. Przez 19 lat pozostawał w związku z Jerzym księciem Kentu z brytyjskiej rodziny królewskiej[10], a przez kolejne 30 lat, aż do swojej śmierci, z aktorem filmowym Grahamem Paynem.

Nagrody

Przypisy

  1. Personalidade: Noël Coward (Reino Unido). InterFilmes.com. [dostęp 2018-12-16]. (port.).
  2. Noël Coward. Listal. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  3. Noël Coward Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  4. Noël Coward (16 de Dezembro de 1899). Filmow. [dostęp 2018-12-16]. (port.).
  5. (1973-03-27): Sir Noel Coward, Playwright, Dies at 73. The New York Times. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  6. (Sir) Noël Coward - Writer Biography (1899-1973). Film Reference. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  7. a b Christopher Innes: Teatr po I i II wojnie światowej. W: Historia teatru. John Russel Brown (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 399-400. ISBN 83-06-00252-0.
  8. Patrick McGilligan: Alfred Hitchcock: Życie w ciemności i pełnym świetle. Jowita Matys, Anna Nermer, Andrzej Nermer, Irena Stąpor (tłum.). Twój Styl, 2005, s. 121. ISBN 978-83-7163-505-2. (pol.).
  9. Vincent Dowd (2015-09-07): Noel Coward's encounter with The Mob - BBC News. BBC. [dostęp 2018-12-16]. (ang.).
  10. Adrian Lee (2013-07-15): Scandal of forgotten Prince George, Duke of Kent and his tormented lovechild. express.co.uk. [dostęp 2009-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-10)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Noel Coward Allan warren.jpg
Autor: Allan Warren, Licencja: CC BY-SA 3.0
Portrait for Noël Coward's last Christmas Card