Nojewo

Nojewo

wieś
Kościół św. Andrzeja Boboli w Nojewie
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	szamotulski
Gmina	Pniewy
Sołectwo	Nojewo
Wysokość	80-97[1] m n.p.m.
Liczba ludności (2013)	294[2]
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	62-045[3]
Tablice rejestracyjne	PSZ
SIMC	0592756
Położenie na mapie gminy Pniewy Nojewo
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nojewo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Nojewo
Położenie na mapie powiatu szamotulskiego Nojewo
52°36′16″N 16°18′40″E/52,604444 16,311111

Nojewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Pniewy.

Położenie

Wieś sołecka, położona 20 km na zachód od Szamotuł, przy drodze z Wronek do Pniew i nieczynnej obecnie linii kolejowej z Szamotuł do Międzychodu. Wieś jest położona na krawędzi dość głębokiej doliny.

Historia

Wzmiankowana po raz pierwszy pod datą 1284 r. Na starsze początki tej miejscowości wskazują położone między strumykiem Oszczynica a Jeziorem Kikowskim trzy grodziska wczesnośredniowieczne. Dwa stożkowate o obwodzie 125 m i 70 m oraz wysokości 10-12 m i 6 m, trzecie natomiast usytuowane na cyplu piaszczystego wzgórza – pierścieniowate o średnicy 25 m i wysokości do 16 m; mocno zniszczone. Takie usytuowanie grodzisk wskazuje nie tylko na gęste zaludnienie ziem położonych w sąsiedztwie, lecz także na ważną rolę strategiczną tych grodzisk w przeszłości. Być może broniły one dość ważnego szlaku komunikacyjno-handlowego, wiodącego z Poznania do Sierakowa^[4]. Wieś szlachecka Noiewo położona była w 1580 roku w powiecie poznańskim województwa poznańskiego^[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego. Okolice Nojewa, o różnorodnym ukształtowaniu terenu, znajdują się w otulinie Sierakowskiego Parku Krajobrazowego, dlatego też są atrakcyjne turystycznie.

Przyroda

Gniazduje tutaj rzadko spotykane ptactwo między innymi: kania ruda, pustułka, trzmielojad, żuraw^[6].

Obiekty

W centrum wsi na niewielkim wzniesieniu znajduje się neogotycki kościół parafialny pw. św. Andrzeja Boboli z 1865 r. ze strzelistą wieżą, wpisany do rejestru zabytków^[7]. Obok pochodzący z 1945 r. pomnik ku czci 12 ofiar II wojny światowej i hitleryzmu. Nieopodal kościoła zobaczyć można budynek, w którym początkowo mieściła się polska szkoła. Nauka w niej rozpoczęła się 1 kwietnia 1934 roku. Pierwszym jej kierownikiem był Edmund Pawlicki. W Starej Szkole była jedna izba lekcyjna i mieszkanie dla nauczyciela; zajęcia prowadzone były także w Pastorówce (dawnej szkole niemieckiej) oraz w pomieszczeniu dzisiejszej salki katechetycznej przy Plebanii.

W budynku nowej szkoły, tzw. Tysiąclatce, pierwsze lekcje odbyły się w lutym 1964 r. W klasach znajdowały się 22 piece węglowe. W 1985 roku wybudowano drugie skrzydło i zainstalowano centralne ogrzewanie. W 2004 roku została wybudowana przy szkole hala sportowa. Zastosowano rozwiązania techniczne z uwzględnieniem osób niepełnosprawnych. Obecnie w szkole jest 6 klas i oddział przedszkolny.

Przy drodze do Pniew ok. 1980 roku zbudowano hydrofornię. Służy ona do wypompowywania wody z podziemnych źródeł dla wiejskich wodociągów. Jest ona nadal czynna i zaopatruje w wodę wszystkie sąsiednie wsie. Nieopodal hydroforni znajduje się budynek OSP Nojewo z 1993 roku oraz Sala Wiejska. W niej odbywają się zebrania wiejskie, zabawy taneczne i imprezy okolicznościowe.

Za budynkiem świetlicy znajduje się wiadukt ceglany, jeden z trzech znajdujących się w Nojewie. Zbudowane zostały one wraz z linią kolejową i oddane do użytku w 1908 roku. Dworzec kolejowy w Nojewie został opuszczony przez PKP około 2000 roku, po czym popadł w ruinę. W 2015 roku został zakupiony przez nowego właściciela, który prowadzi remont z przeznaczeniem na Muzeum Historii Linii Kolejowych. Obecnie (2020 r.) budynek dworcowy jest niemal całkowicie wyremontowany, na stacji znajduje się rozwijane wciąż niewielkie muzeum z licznymi eksponatami: umundurowaniem, tablicami informacyjnymi, rozkładami jazdy, starymi biletami, sprzętem kolejarskim itp. Właściciel udrożnił kilka kilometrów linii kolejowej, remontuje zabytkowy tabor (kilka wagonów towarowych i osobowych), oprowadza po eksponatach oraz prowadzi na zamówienie przejazdy drezyną spalinową i ręczną. Zwiedzić można wieżę ciśnień z 1907 roku^[8] i wyposażenie dawnej nastawni. Do kupienia są różne pamiątki z historii kolejnictwa^[9] .

Przez miejscowość przebiega szlak żółty z Ostroroga do Sierakowa.

Galeria

• 

  Wiadukt z początku XX w.

• 

  Stacja kolejowa

• 

  Stary tabor kolejowy

• 

  Wieża ciśnień

• 

  Pomnik ofiar hitleryzmu

• 

  Szkoła Podstawowa

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Nojewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 175 .
• Nojewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 386 .