Noor Inayat Khan

Noor Inayat Khan

Madeleine

Data i miejsce urodzenia	2 stycznia 1914 Moskwa
Data i miejsce śmierci	13 września 1944 KL Dachau
Odznaczenia

Noor-un-Nisa Inayat Khan (ur. 2 stycznia 1914 w Moskwie, zm. 13 września 1944 w KL Dachau) – indyjska pisarka, w okresie II wojny światowej agentka Special Operations Executive (SOE), w 1943 roku przerzucona do okupowanej Francji, służyła w Résistance jako radiotelegrafistka. Zdekonspirowana i aresztowana przez Niemców, została zastrzelona w obozie koncentracyjnym Dachau. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Jerzego.

Życiorys

Jej ojcem był suficki mistyk i nauczyciel, Hazrat Inayat Khan, matką Amerykanka Ora Ray Baker. Ze strony ojca była daleką potomkinią sułtana Tipu, XVIII-wiecznego władcy Majsuru^[1]. Urodziła się na Kremlu, gdzie jej ojciec pełnił funkcję nauczyciela^[2]. Wkrótce po jej narodzinach wyjechali do Londynu, a gdy miała sześć lat, rodzina przeniosła się do Francji i osiadła w Suresnes pod Paryżem^[3]. Odebrała wszechstronne wykształcenie, zarówno europejskie (uczęszczała do konserwatorium, ukończyła psychologię dziecięcą na Sorbonie^[1]), jak i tradycyjne hinduskie^[3]. Pisała opowiadania dla dzieci, prowadziła także programy dziecięce w paryskim radiu^[2]. W 1939 roku opublikowała zbiór opowiastek Twenty Jataka Tales^[1].

Po niemieckiej inwazji na Francję w 1940 roku wraz z rodziną uciekła do Wielkiej Brytanii. 19 listopada 1940 roku wstąpiła do Women's Auxiliary Air Force i przeszła przeszkolenie jako radiooperator^[2]. Zwerbowana w 1942 roku przez SOE^[3], odbyła szkolenie w operacjach specjalnych i 16 czerwca 1943 roku została, jako pierwsza kobieta-radiotelegrafistka, przerzucona do Francji. Otrzymała pseudonim „Madeleine”^[2]. Wkrótce po jej przybyciu do Paryża grupa ruchu oporu, z którą współpracowała, została częściowo zdekonspirowana, a wielu bojowników aresztowano. Pomimo tego odrzuciła propozycję wyjazdu z Paryża i pozostała na posterunku, jako jedyna czynna radiooperatorka zapewniająca Résistance łączność z Londynem^[1][2]. W październiku 1943 roku została zdradzona i aresztowana przez gestapo^[3].

Przesłuchiwana w głównej siedzibie Sicherheitsdienst w Paryżu, dwukrotnie podejmowała nieudane próby ucieczki^[1]. W trakcie przesłuchań była torturowana. Następnie w ramach akcji Nacht und Nebel przewieziono ją do Rzeszy, do więzienia w Pforzheim, gdzie przez prawie dziesięć miesięcy była przetrzymywana w nieludzkich warunkach, ze skutymi rękami i nogami, bita i prawdopodobnie gwałcona^[2]. 11 września 1944 roku^[2] wraz z trzema innymi agentkami SOE została przetransportowana do obozu koncentracyjnego Dachau^[1], a dwa dni później zastrzelona. Jej ciało zostało skremowane^[2].

Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Jerzego, najwyższym brytyjskim odznaczeniem cywilnym nadawanym za akty szczególnej odwagi. Odznaczono ją także Orderem Imperium Brytyjskiego oraz francuskim Croix de Guerre^[2]. W listopadzie 2012 roku Princess Royal odsłoniła w Londynie jej popiersie, autorstwa Karen Newman^[3].

Przypisy