Noorduyn Norseman

Noorduyn Norseman
Ilustracja
Noorduyn Norseman podczas lotu
Dane podstawowe
Państwo Kanada
ProducentNoorduyn Aircraft Ltd.
KonstruktorRobert B.C. Noorduyn
TypSamolot transportowy
KonstrukcjaDrewniana, część szkieletu metalowa
Załoga1 osoba
Historia
Data oblotu14 listopada 1935
Lata produkcji1935-1959
Liczba egzemplarzy904
Dane techniczne
Napęd1 tłokowy Pratt & Whitney R-1340-AN1
Moc1 x 600 KM (1 x 450 kW)
Wymiary
Rozpiętość15,70 m
Długość9,86 m
Wysokość3,07 m
Powierzchnia nośna30,20 m²
Masa
Własna1923 kg
Startowa3357 kg (3420 kg z pływakami)
Osiągi
Prędkość przelotowa240 km/h
Prędkość minimalna109 km/h
Prędkość wznoszenia3,0 m/s
Pułap5182 m
Zasięg1500 km

Noorduyn Norsemankanadyjski jednosilnikowy samolot transportowy przeznaczony do pracy na nieutwardzonych pasach startowych. Samoloty Norseman są eksploatowane w 68 krajach na całym świecie. Ze względu na dużą odporność są używane w trudnych warunkach panujących na Antarktydzie i Arktyce.

Historia

Samolot został zaprojektowany przez Roberta B.C. Noorduyn, który posiadał duże doświadczenie z pracy dla Fokkera, Bellanca Aircraft Company i Pitcairn Aircraft Company. Celem było stworzenie jednopłatowca, który będzie umożliwiał swobodną eksploatację w trudnych kanadyjskich warunkach. Od samego początku miał on wymienne koła na narty lub pływaki. Budowa umożliwiała szybki załadunek i rozładunek towarów, oraz pozwalała na przewożenie pasażerów. Pierwszy oblot odbył się 14 listopada 1935. Jego produkcję uruchomiono w 1935 w fabryce Noorduyn Aircraft Ltd. Kolejne wersje różniły się od siebie silnikami, jednak do 1940 zdołano sprzedać jedynie 14 samolotów. Wybuch w 1939 II wojny światowej przyniósł duże zamówienia wojskowe. Samoloty służyły na wszystkich teatrach wojennych, jak również znalazły zastosowanie w rejonie Grenlandii i Alaski[1].

Po wojnie prawa do produkcji samolotu nabyła firma Canadian Car and Foundry, która stworzyła jego cywilną wersję. Ostatni egzemplarz został dostarczony do klienta w dniu 19 stycznia 1959. Ogółem wyprodukowano 903 samoloty Norseman w wersjach Mk I - Mk V (plus jeden prototyp)[2].

Wersje

Amerykański Norseman UC-64A, 1945
Norseman Mk I
Prototypowy samolot o numerze CF-AYO. Został sprzedany do Dominion Skyways Ltd. i rozbił się w 1952.
Norseman Mk II
Jeden samolot z mocniejszym silnikiem Pratt & Whitney R-1340 Wasp SC-1 o mocy 450 kW. Otrzymał numer CF-BAU.
Norseman Mk III
Wyprodukowano 3 samoloty o numerach CF-AZA, CF-AZS i CF-BAU.
Norseman Mk IV
W 1937 samolot otrzymał silnik Pratt & Whitney Wasp S3H-1. Wyprodukowano 12 egzemplarzy.
Norseman Mk IVW
Wojskowa wersja zmodyfikowana w 1939 dla potrzeb Royal Canadian Air Force. Wyprodukowano 38 egzemplarzy.
Norseman YC-64A
Wojskowa wersja zmodyfikowana dla potrzeb United States Army Air Forces, do pracy w Arktyce.
Norseman C-64A
Wojskowa wersja zmodyfikowana w 1942 dla USAAF, z dodatkowymi zbiornikami paliwa. Wyprodukowano 749 egzemplarzy. Później zmieniono nazwę na UC-64A.
Norseman JA-1
Trzy samoloty UC-64A dostosowane do potrzeb US Navy.
Norseman C-64B
Sześć wodnosamolotów używanych przez Korpus Inżynieryjny Armii Stanów Zjednoczonych.
Norseman Mk V
Cywilna wersja wojskowego samolotu Norseman MK IV, produkowana po wojnie.
Norseman Mk VI
Wojskowa wersja dla potrzeb Royal Canadian Air Force. Zamówienie anulowano.
Norseman Mk VII
Wersja z nowym silnikiem, wzmocnionym skrzydłem i kadłubem. Nie weszła do produkcji.

Użytkownicy samolotów na świecie

Cywilni

 Argentyna
Aviación del Litoral Fluvial Argentino

Wojskowi

 Australia
Royal Australian Air Force - w latach 1943-1946 eksploatowała 14 samolotów.
 Holandia
Królewskie Holenderskie Siły Powietrzne
 Izrael
Siły Powietrzne Izraela
 Kanada
Royal Canadian Air Force
Kanadyjska Królewska Policja Konna
 Norwegia
Norweskie Siły Powietrzne
 Stany Zjednoczone
United States Army Air Forces
United States Air Force
 Szwecja
Szwedzkie Siły Powietrzne
 Wielka Brytania
Royal Air Force

Przypisy

  1. Noorduyn Norseman (ang.). W: Noorduyn Norseman [on-line]. [dostęp 2011-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-10)].
  2. Nils Mathisrud: Noorduyn Norseman Mk. IV & Mk. VI. Oslo: FlyGloster Publishing, 2007. ISBN 978-82-92822-00-5.

Media użyte na tej stronie

Flag of Israel.svg
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
UC-46A Norseman 3rd ACG c1945.jpg
A U.S. Army Air Forces Noorduyn UC-64A Norseman (s/n 44-70439) from the 3rd Air Commando Group. The 3rd ARG operated mainly in the Philippines from May 1944 until it took part in the occupation of Japan in September 1945.
FQI Fly.jpg
Autor: CanadianBushPilot, Licencja: CC BY-SA 3.0
Noorduyn C-64, CF-FQI, Flying Overhead