Norbert Gołuński
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | kwiecień 2000 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1942–1947 |
Siły zbrojne |
|
Jednostki | Oddział II KG AK |
Stanowiska | inspektor sieci wywiadu morskiego |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca | oficer i kapitan na polskich statkach |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Norbert Sylwester Gołuński Witold Krajewski vel Sylwester Jabłoński vel Mieczysław Niedźwiecki vel Zbigniew Raczyński pseud.: „Bombram”, „Nord”, „Witold” (ur. 22 września 1919 w Gdańsku, zm. 23 kwietnia 2000) – oficer Armii Krajowej, podporucznik marynarki czasu wojny Polskiej Marynarki Wojennej, kapitan żeglugi wielkiej, cichociemny.
Życiorys
Norbert Gołuński był polskim Kaszubem, miał obywatelstwo Wolnego Miasta Gdańska. Uczył się w szkole senackiej we Wrzeszczu, a następnie w Gimnazjum Polskim. W 1937 roku wstąpił do gimnazjalnej morskiej drużyny harcerskiej. W 1939 roku rozpoczął naukę w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni. W latach 1939–1941 pływał s/s „Robur VIII” na Morzu Północnym oraz w konwojach do Kanady i Nowego Jorku. Podjął roczne studia nawigacyjne na Uniwersytecie w Southampton, następnie w maju 1942 roku został skierowany do Glasgow, do tajnej szkoły wywiadu, ukrywającej się pod kryptonimem „Oficerskiego Kursu Doskonalącego Administracji Wojskowej”. Zgłosił się na ochotnika do służby kraju.
Został zaprzysiężony 22 kwietnia 1943 roku, przyjął pseudonim „Bombram”. Awans na podporucznika marynarki czasu wojny otrzymał ze starszeństwem od 1 czerwca 1943 roku[1]. następnie został przeniesiony do Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 17 na 18 września 1943 roku w ramach operacji „Neon 2”, którą dowodził kpt. Antoni Freger. Po skoku Gołuński otrzymał przydział do Komendy Głównej Armii Krajowej: do samodzielnej ekspozytury „Lombard” w Referacie „Zachód” Wydziału Wywiadu Ofensywnego „Stragan” w Oddziale II Informacyjno-Wywiadowczego i działał na terenach Rzeszy. Został mianowany inspektorem sieci wywiadu morskiego.
Po wybuchu powstania warszawskiego wszedł w skład komendy podobwodu Śródmieście Południe jako oficer kontrwywiadu i bezpieczeństwa. Po upadku powstania dostał się do niemieckiej niewoli, z której wyszedł 2 maja 1945 roku po wyzwoleniu Lubeki przez wojska angielskie. 10 maja został przerzucony do Anglii[2]. Od 14 czerwca 1945 roku pracował jako młodszy oficer oddziałowy w Obozie Marynarki Wojennej ORP „Bałtyk”[2].
Wrócił do Polski w lipcu 1947 roku i podjął pracę, będąc kapitanem żeglugi wielkiej, na statkach Polskich Linii Oceanicznych. W 1950 roku usunięto go z pracy w PLO. Na otwartym zebraniu partyjnym został nazwany angielskim szpiegiem, który wkradł się w kadry marynarskie. Po kilkuletniej przerwie powrócił do pływania w 1956 roku. W 1980 roku przeszedł na emeryturę. Należał do sopockiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Był też aktywnym członkiem Kręgu Harcerzy Wolnego Miasta Gdańska.
Jego pogrzeb odbył się z ceremoniałem wojskowym w towarzystwie kombatanckich sztandarów 27 kwietnia 2000 roku na cmentarzu katolickim w Sopocie[3] (kwatera B4-I-18)[4].
Odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 1946 albo 1948 nr 13495
- Krzyż Walecznych – 15 sierpnia 1946
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – 2 października 1944
- Krzyż „Za Zasługi dla ZHP” – Rozeta z Mieczami[3].
Życie rodzinne
Norbert Gołuński był synem Sylwestra, sekretarza Sądu Wolnego Miasta Gdańska, i Łucji z domu Ceynowy. W 1947 roku ożenił się w Niemczech z Łucją Zych (ur. w 1915 roku), z którą miał syna Michała (ur. w 1948 roku).
Przypisy
- ↑ Sawicki 2011 ↓, s. 390.
- ↑ a b Sawicki 2011 ↓, s. 343.
- ↑ a b Dariusz Szczecina: Odszedł "cichociemny" harcerz z Gdańska. [dostęp 2013-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
- ↑ śp. Norbert Gołuński
Bibliografia
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 50–51. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 315. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 176.
- Darek Szczecina: Cichociemni z Sopotu. Norbert Gołuński – z lilijką w życiorysie. 2012-09-16. [dostęp 2013-10-26].
- Jan Kazimierz Sawicki, (red.): Kadry morskie Rzeczypospolitej. T. 5: Polska marynarka wojenna – dokumentacja organizacyjna i kadrowa oficerów, podoficerów i marynarzy (1918–1947). Gdynia: Polskie Towarzystwo Nautologiczne, 2011, s. 390. ISBN 978-83-932722-0-4.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka: Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Flaga Polski z godłem, wersja symboliczna. Oparta na File:State Flag of Poland.svg i File:Herb PRL.svg. Była to 'flaga państwowa z godłem' Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Używano jej m. in. jako bandery handlowej.
Naramiennik podporucznika marynarki (MW RP) – sprzed 1952.
Naval Ensign of Poland
Baretka Brązowego Krzyża "Za Zasługi dla ZHP"
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Norberta Gołuńskiego na cmentarzu katolickim w Sopocie