Norbert Motylewski

Norbert Motylewski OSPPE

Józef Motylewski

Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	6 marca 1885 Warszawa
Data i miejsce śmierci	29 września 1943 Częstochowa
Przeor klasztoru paulinów na Jasnej Górze
Okres sprawowania	1934–1943
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	Zakon Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika (paulini)
Prezbiterat	18 października 1908 Warszawa

Norbert Motylewski (imię cywilne Józef; ur. 6 marca 1885 w Warszawie na Pradze w rodzinie szlacheckiej herbu "Pomian", zm. 29 września 1943 w Częstochowie) – zakonnik, paulin, trzykrotny przeor klasztoru na Jasnej Górze.

Życiorys

Kapłaństwo

Po ukończeniu szkoły w Warszawie i Petersburgu, w 1903 wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Warszawie. 18 października 1908 przyjął święcenia kapłańskie z rąk bpa Kazimierza Ruszkiewicza w kościele Św. Krzyża w Warszawie. Był wikariuszem w Łowiczu, Białej k. Rawy Mazowieckiej, Tarczynie, Warce, Wiskitkach, Łodzi, Brzezinach oraz proboszczem w Czermnie.

Zakon paulinów

26 sierpnia 1925 wstąpił, za zgodą ks. kard. Aleksandra Kakowskiego, do zakonu oo. paulinów w Krakowie na Skałce. 10 września tegoż roku otrzymał nowe imię – Norbert. W zakonie pełnił obowiązki administratora domu w Leśnej Podlaskiej (1927–1929), na Jasnej Górze (1929–1930) oraz kustosza bazyliki jasnogórskiej (1930–1934).

Przeor jasnogórski

W dniu 1 października 1934 został mianowany przeorem Jasnej Góry. Ten urząd – za specjalnym indultem Stolicy Apostolskiej – pełnił do końca życia, przez trzy kadencje (1934–1943). Na tym stanowisku odegrał opatrznościową rolę podczas okupacji hitlerowskiej. Na jego interwencję, a za aprobatą abp. Adama Sapiehy, Hans Frank wstrzymał rewizję trzech zabytkowych dzwonów, a u schyłku wojny z powodu nadciągającego frontu, anulował eksmisję ojców, oraz biblioteki i skarbca. Nie udało się o. Norbertowi Motylewskiemu obronić porywczego kaznodzei o. Romualda Kłaczyńskiego, który za stanowcze słowa o zmartwychwstaniu Polski został aresztowany i skatowany na śmierć w obozie koncentracyjnym Dachau. W czasie hitlerowskiej okupacji okazał się roztropnym dyplomatą i zarazem mądrym patriotą. Ojciec Norbert taktycznie współpracował z podziemiem zbrojnym, któremu do stałych kontaktów oddelegował co najmniej trzech ojców; sam nie zdradzał się ze swoimi patriotycznymi przekonaniami, dzięki czemu wyciszył kilka zapowiedzianych rewizji, ostrzeżony przez życzliwych policjantów. Tak też było ze stacjonującymi w klasztorze kapelanami Wehrmachtu i zwykłymi żołnierzami. Dzięki ich lojalności klasztor zaopatrywał setki wysiedlonych i ludzi podziemia w żywność, opał i artykuły codziennego użytku, które zwożono samochodami niemieckimi i rozprowadzano pod wskazane adresy. Jako jedyny z paulinów otrzymał prawo wychodzenia do chorych w godzinach nocnych. Zmarł nagle na Jasnej Górze w dniu 29 września 1943 i został pochowany w krypcie pod Kaplicą Matki Bożej w dniu 1 października 1943.

Zobacz też

• przeorowie klasztoru na Jasnej Górze

Bibliografia

• Józef Stanisław Płatek: Dzieje Paulinów XX wieku. Życie i działalność. Częstochowa 2003, s. 502-515.
• Janusz Zbudniewek: Jasna Góra w latach okupacji hitlerowskiej. Kraków 1991.
• Janusz Zbudniewek: Motylewski Norbert. W: Encyklopedia Katolicka, t. 13. Red. E. Gigulewicz i in. Lublin 2009, s. 356-357.