Norny
Norny (Szepcące) – w mitologii nordyckiej trzy wieszczki z plemienia olbrzymów[1][2], tkaczki ludzkiego losu[3]. Norny mieszkały w okolicach jednego z trzech korzeni wiecznie zielonego jesionu Yggdrasila, nieopodal mrocznej studni Urd (była ona źródłem siły drzewa)[4]. W pobliżu znajdowało się święte jezioro[3], z którego czerpały wodę, by podlewać korzeń[2].
Imiona Norn
- Urd (Urdhr; Los, Przeznaczenie)[5],
- Werdanda (Werndandi, Werdhandi, Stawanie Się)[5],
- Skuld (Obowiązek)[5]. Skuld wraz z Walkiriami przybywała na pola bitewne, by tam decydować o śmierci wojowników[2].
Norny tkały losy ludzi na osnowie ze złotych nici przyczepionych do nieba, lub też wycinały je w drewnie. Potrafiły zsyłać sny. Pojawiały się też przy narodzinach[3] i śmierci[6].
Wyróżniano również inne rodzaje norn (dające szczęście, nieszczęście, określające przyszłość różnych bytów). Te Norny mogły pochodzić zarówno od karłów (córki krasnoluda Dwalina), alfów, jak i samych Asów[2].
Na ścianie kościoła Borgund (Norwegia) odkryto inskrypcję mówiącą: „Zarówno dobro, jak i zło dają Norny, mnie przyniosły wielką boleść”[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Szrejter 343 ↓.
- ↑ a b c d Kempiński 160 ↓.
- ↑ a b c Szrejter 266 ↓.
- ↑ Szrejter ↓, s. 63.
- ↑ a b c Szrejter 265 ↓.
- ↑ a b Turowska 93 ↓.
Bibliografia
- Artur Szrejter, Mitologia germańska : opowieści o bogach mroźnej Północy, wyd. Wyd. 2 rozsz. i popr, Gdańsk: Wydawnictwo L&L, 2006, s. 239, ISBN 83-88595-99-7, OCLC 750042880 [dostęp 2021-06-28].
- Andrzej Maria Kempiński, Ilustrowany leksykon mitologii wikingów, wyd. Wyd. 2, Poznań: Wydawnictwo KURPISZ, 2009, ISBN 978-83-7524-944-6, OCLC 316588683 [dostęp 2021-06-28].
- Magdalena Turowska-Rawicz, Mitologie świata – Ludy Skandynawskie, Warszawa: Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita, 2007, ISBN 978-83-89840-13-4.
Media użyte na tej stronie
Captioned as "Die Nornen Urd, Werdanda, Skuld, unter der Welteiche Yggdrasil". The Nornic trio of Urðr, Verðandi, and Skuld beneath the world tree (called an oak in the caption) Yggdrasil. At the top of the tree is an eagle (likely Veðrfölnir), on the trunk of the tree is a squirrel (likely Ratatoskr), and at the roots of the tree gnaws what appears to be a small dragon (likely Níðhöggr). At the bottom left of the image is the well Urðarbrunnr.