North American Rockwell OV-10 Bronco

North American Rockwell OV-10 Bronco
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

North American Rockwell

Typ

lekki samolot rozpoznawczo- szturmowy

Konstrukcja

metalowa

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1965

Dane techniczne
Napęd

2 turbośmigłowe Garret

Wymiary
Rozpiętość

12,19 m

Długość

13,41 m

Wysokość

4,6 m

Powierzchnia nośna

27 m²

Masa
Własna

3100 kg

Startowa

6600 kg

Uzbrojenia

1600 kg

Osiągi
Prędkość maks.

463 km/h

Pułap

9100 m

Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 karabiny maszynowe kaliber 7,62 mm
zmienne uzbrojenie podwieszane (bomby, rakiety) o masie do 1600 kg
Użytkownicy
Filipiny, Indonezja, Kolumbia, Niemcy, Stany Zjednoczone, Tajlandia

North American Rockwell OV-10 Broncoamerykański lekki samolot szturmowy i obserwacyjny, opracowany na początku lat 60. przez firmę North American jako samolot przeznaczony głównie do działań przeciwpartyzanckich. Po wejściu North American w skład firmy Rockwell znany pod oznaczeniem Rockwell OV-10.

Historia

W 1959 US Marines zgłosiło zapotrzebowanie na nowy lekki samolot szturmowy przeznaczony do bliskiego wsparcia pola walki. Nowy, tani i prosty konstrukcyjnie samolot miał być także przeznaczony do eskortowania śmigłowców transportowych. W 1961 zapotrzebowanie na podobną konstrukcję zgłosiły także US Air Force. Także lotnictwo wojsk lądowych poszukiwało w tym czasie nowego lekkiego samolotu rozpoznawczego. W związku z potrzebą opracowania samolotu dla trzech rodzajów sił zbrojnych powołano komitet, który miał opracować wspólne wymagania techniczne. Komitet miał zorganizować konkurs na nowy samolot, wybrać a następnie wprowadzić go do produkcji. W konkursie wzięło udział 11 różnych konstrukcji, z których ścisłe wymagania spełniało tylko 7. Ostatecznie wybrano projekt przedstawiony przez firmę North American, która w październiku 1964 otrzymała zlecenie na zbudowanie prototypu. Pierwszy lot samolotu oznaczonego YOV-10A miał miejsce 16 lipca 1965. Do konstrukcji samolotu wprowadzono liczne zmiany, które były efektem doświadczeń działań bojowych w Wietnamie. Zwiększono zasięg, dodano opancerzenie kabiny załogi i samouszczelniające się zbiorniki paliwa. Do zadań samolotu dodano także rolę wysuniętego stanowiska obserwacji i naprowadzania samolotów szturmowych. Wszystkie te wymagania sprawiły, że w pierwotnym projekcie zaszły duże zmiany, które dotyczyły m.in. skrzydeł, silnika i przenoszonego uzbrojenia. Pierwszy lot poprawiona wersja samolotu wykonała w 1967. Dostawy samolotów seryjnych rozpoczęły się w lutym 1968.

Wersje

  • OV-10A - pierwsza i podstawowa wersja seryjna
  • OV-10B - wersja opracowana dla Niemiec przeznaczona do holowania celu dla ćwiczeń przeciwlotniczych
  • OV-10B(Z) - wersja dla Niemiec do holowania celów, dostarczono 18 samolotów (z tego jeden wyposażono dodatkowo w jeden silnik odrzutowy zamontowany na górnej części kadłuba)
  • OV-10C - zmodernizowana wersji A dla Tajlandii
  • OV-10E - zmodernizowana wersja dla Wenezueli
  • OV-10F - zmodernizowana wersja dla Indonezji
  • OV-10D - modernizacja wersji A przeprowadzona przez US Marines, w wyniku której dodano mocniejsze silniki i zamontowano w przedniej części kadłuba urządzenie optoelektroniczne umożliwiające obserwację w nocy
  • OV-10D+ - modernizacja wersji D polegająca m.in. na poprawie osiągów silnika i wzmocnieniu konstrukcji skrzydeł

Użytkownicy

Bronco w barwach USAAF, 1984

Użytkownicy cywilni

  • Kalifornijski departament leśnictwa i ochrony przeciwpożarowej (California Department of Forestry and Fire protection).
  • Departament Stanu w Kolumbii (obsługiwany przez korporację DynCorp)

Zastosowanie

Samoloty OV-10 były stosowane podczas wojny w Wietnamie od 1968 w misjach rozpoznawczych, jako eskorta dla śmigłowców, a także podczas bezpośredniego wsparcia żołnierzy na polu walki. W czasie walk dowództwo wydało rozkaz, aby zdemontować z samolotów karabiny maszynowe, ponieważ z powodu ich niewielkiego zasięgu samoloty musiały zbliżać się do nieprzyjaciela i narażone były na działanie broni przeciwlotniczej, czego efektem były duże straty samolotów OV-10 i ich załóg.

Bibliografia

  • Piotr Cebulok, Rockwell OV-10 Bronco, NTW 10/1994, ISSN 1230-1655

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Indonesia.svg
bendera Indonesia
Flag of Thailand.svg
The national flag of Kingdom of Thailand since September 2017; there are total of 3 colours:
  • Red represents the blood spilt to protect Thailand’s independence and often more simply described as representing the nation.
  • White represents the religion of Buddhism, the predominant religion of the nation
  • Blue represents the monarchy of the nation, which is recognised as the centre of Thai hearts.
OV-10 Bronco firing White phosphorus.jpg
An air-to-air right side view of an OV-10 Bronco aircraft firing a White phosphorus smoke rocket to mark a ground target. The aircraft is used by forward air controllers in support of ground troops. Photo from November 84 Airman Magazine.
100 4221.jpg
Autor: Piotr Witkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rockwell OV-10 Bronco Gatow airport
100 4222.jpg
Autor: Piotr Witkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rockwell OV-10 Bronco Gatow airport
Rockwell OV-10A Bronco of VAL-4 at an airfield in Vietnam, in late 1969.jpg
A U.S. Navy Rockwell OV-10A Bronco of Light Attack Squadron 4 (VAL-4) "Black Ponies" at an airfield in Vietnam, in late 1969. Note the board in the background "Beat Army 29 November" (1969). However, the U.S. Navy team lost 27-0.
100 4220.jpg
Autor: Piotr Witkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rockwell OV-10 Bronco at the Gatow Luftwaffe museum.
Rockwell OV-10 Bronco Gatow airport.jpg
Autor: Piotr Witkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rockwell OV-10 Bronco Gatow airport
100 4219.jpg
Autor: Piotr Witkowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rockwell OV-10 Bronco Gatow airport