Nosorożec biały

Nosorożec biały

Ceratotherium simum[1]
(Burchell, 1817)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Rząd	nieparzystokopytne
Rodzina	nosorożce
Rodzaj	Ceratotherium Gray, 1868
Gatunek	nosorożec biały
Podgatunki
zobacz opis w tekście
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
bliski zagrożenia
Zasięg występowania
Obszar pierwotnego występowania nosorożca białego (kolor pomarańczowy: północny (C. s. cottoni), kolor zielony: południowy (C. s. simum)).

Nosorożec biały, nosorożec afrykański, nosorożec szerokopyski, nosorożec tęponosy (Ceratotherium simum) – gatunek ssaka nieparzystokopytnego z rodziny nosorożców. Jest to największy z żyjących obecnie nosorożców. Uzbrojony jest w dwa rogi. Pierwszy osiąga długość do 1,5 metra. Na wolności nosorożce białe mogą żyć nawet do 40 lat. Nie są tak agresywne jak nosorożce czarne. Mogą biec z prędkością 45 km/h.

W końcu XIX wieku nosorożec biały znalazł się na krawędzi wymarcia, gdy przy życiu pozostało około 20–50 osobników w parku KwaZulu-Natal w RPA. Po wielu latach ochrony populacja gatunku osiągnęła pod koniec 2010 roku liczebność ponad 20 000 osobników^[2].

Nazwa nosorożec biały nie ma związku z ubarwieniem zwierzęcia. Początkowo gatunek nazywał się wyd rhino (wyd – po afrykanersku „szeroki”) i określenie to odnosiło się do szerokiego pyska nosorożca. Nazwa zwierzęcia została przez angielskich osadników źle przetłumaczona na white rhino („nosorożec biały”) i ta wersja się utrwaliła.

Środowisko, występowanie i odżywianie

Nosorożec biały występuje głównie na terenach Demokratycznej Republiki Konga, Namibii, Republiki Południowej Afryki, Botswany, Zambii i Kenii. Jako że nosorożec biały żywi się prawie wyłącznie krótkimi trawami, preferuje biotopy sawannowe.

Większość dnia nosorożce spędzają ukryte w cieniu, by nie przegrzewać organizmu. Najbardziej aktywne są pod wieczór i wczesnym rankiem. Żywią się trawą, ale zjadają również gałęzie drzew, osty i krzewy.

(c) Jcwf at the Dutch language Wikipedia, CC-BY-SA-3.0

Nosorożec biały

Nosorożce białe w Nowym Zoo w Poznaniu

Rozmnażanie i życie społeczne

Ciąża nosorożca trwa ok. 16 miesięcy. Na świat przychodzi tylko jedno młode. Mimo osiągnięcia dojrzałości płciowej w wieku 4–5 lat, samica nie rozmnaża się przez następne około 2 lata. Kolejne ciąże przychodzą w odstępach 2–3 letnich. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 10–12 lat. Nosorożce białe żyją samotnie lub w grupach dochodzących do kilkunastu osobników (głównie samice z młodymi).

Wielkość

• wysokość w kłębie: 150–185 cm,
• długość ciała: 330–420 cm,
• masa ciała: samice 1500–2000, samce 2000–2500 kg,
• długość ogona: 75 cm

Podgatunki

Wyróżnia się dwa podgatunki nosorożca białego^[3], różniące się znacznie pod względem budowy:

• nosorożec południowy (Ceratotherium simum simum); podgatunek nominatywny, status IUCN – NT (bliski zagrożenia)^[4].
• nosorożec północny (Ceratotherium simum cottoni); status IUCN – CR (krytycznie zagrożony)^[5]. Ostatni samiec został uśpiony w marcu 2018 roku^[6]. Z zamrożonego nasienia naukowcom udało się stworzyć dwa zarodki, które mają zostać wprowadzone metodą in vitro do matki zastępczej, by odratować podgatunek^[7].

Znaczenie dla człowieka

Podstawowa broń nosorożca – jego róg – stał się przyczyną jego nieomal całkowitej zagłady z powodu znaczenia dla człowieka. W medycynie Wschodu uznaje się bowiem sproszkowany róg nosorożca za remedium na choroby wątroby, serca, skóry, a także za doskonały afrodyzjak.

Przypisy