Nosorożec sumatrzański
| Dicerorhinus sumatrensis[1] | |||
| (G. Fischer, 1814) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | nosorożec sumatrzański | ||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
Nosorożec sumatrzański[4] (Dicerorhinus sumatrensis) − ssak nieparzystokopytny z rodziny nosorożcowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju Dicerorhinus Gloger, 1841.
Taksonomia
Po raz pierwszy gatunek opisał Johann Fischer von Waldheim w 1814, w Zoognosia tabulis synopticis illustrata[5]. Wyróżnia się 3 podgatunki[4][2][6]:
- D. sumatrensis harrissoni G. Fischer, 1814
- D. sumatrensis lasiotis Groves, 1965
- D. sumatrensis sumatrensis G. Fischer, 1814
Występowanie
Borneo i Sumatra. Kiedyś zamieszkiwał zarówno w górskich jak i w nizinnych, tropikalnych lasach południowo-wschodniej Azji, a także w Chinach na południe od Huang He[7]. Gatunek krytycznie zagrożony wymarciem. W latach 2004-2019 jego liczebność zmniejszyła się o 50% i w 2019 wynosiła około 80 sztuk[8]. Sytuację tego gatunku pogarsza fakt, że żyje on w niewielkich, izolowanych populacjach narażonych na ciągle zwiększającą się antropopresję (między innymi wycinka dżungli) oraz kłusownictwo (w miarę wymierania populacji ceny za rogi proporcjonalnie rosną).
Charakterystyka
Jest to najmniejszy i jedyny owłosiony gatunek nosorożca o długości ciała ok. 200-250 cm i wysokości w kłębie ok. 100-130 cm. Waga ok. 800 kg, maksymalnie do 1000 kg. Na pysku ma dwa rogi. Skóra ciemnoszara z odcieniem brunatnym spotęgowanym rdzawym odcieniem brunatnej, rudziejącej na zakończeniach włosów "sierści". Owłosienie to jest jednak rzadkie (najgęściejsze i z wyraźnie rdzawym odcieniem u osobników młodych). Z wiekiem staje się coraz rzadsze i ciemniejsze. Bardzo lekko, ale jednak wyraźnie zaznaczone fałdy skórne typowe dla "pancerza" nosorożców azjatyckich.
Tryb życia
Prowadzi samotniczy tryb życia i jest zwierzęciem tolerancyjnym terytorialnie. Sukcesywnie oznakowuje zamieszkiwany teren odchodami i moczem. Poszczególne osobniki akceptują się wzajemnie tylko w okresie rui (u tego gatunku wyraźnie sezonowej). Młode rodzą w dość krótkim przedziale czasowym, w czasie bujnej wegetacji roślin po okresie deszczowym. Długość ciąży ok. 420 dni. Częstotliwość porodów raz na 2-4 lata. W miocie jedno młode przebywające z matką do osiągnięcia samodzielności w wieku ok. 1,5 roku. Żywi się liśćmi, gałęziami, korą i owocami. Nie gardzi roślinami uprawnymi. Żyje 35-45 lat.
Przypisy
- ↑ Dicerorhinus sumatrensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- ↑ a b Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Dicerorhinus sumatrensis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 31 maja 2009]
- ↑ Dicerorhinus sumatrensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 166. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ Zoognosia tabulis synopticis illustrata. s. 301.
- ↑ Colin Groves, Peter Grubb: Ungulate Taxonomy. JHU Press, 2011.
- ↑ Brian Lander i Katherine Brunson. The Sumatran rhinoceros was extirpated from mainland East Asia by hunting and habitat loss. „Current Biology”. 28 (6), s. R252–R253, 2018. DOI: 10.1016/j.cub.2018.02.012. (ang.).
- ↑ Zmarł ostatni malezyjski nosorożec sumatrzański, Noizz, 24 listopada 2019 [dostęp 2019-11-25] (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
(c) Jürgen z niderlandzkiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Bewerking afbeelding: Afbeelding_(kaart).JPG
Autor: Ltshears, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sumatran Rhino Dicerorhinus sumatrensis at Cincinnati Zoo