Nostradamus

Nostradamus
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 grudnia 1503
Saint-Remy (dzisiejsza Francja)

Data śmierci

2 lipca 1566

Zawód, zajęcie

lekarz, astrolog, matematyk, okultysta, mistyk, jasnowidz, kabalista, doradca królowej Katarzyny Medycejskiej, badacz wiedzy tajemnej.

Faksymile

Nostradamus (fr. Michel de Nostredame) (ur. 14 grudnia 1503 w Saint-Remy, zm. 2 lipca 1566) – francuski aptekarz, astrolog i autor proroctw, okultysta, mistyk[1], kabalista[2], badacz wiedzy tajemnej, doradca królowej Francji, Katarzyny Medycejskiej.

Miał m.in. przepowiedzieć okoliczności śmierci jej męża Henryka II Walezjusza. Zdecydowana większość uczonych twierdzi, że powiązania pomiędzy tetrastychami napisanymi przez Nostradamusa a historycznymi wydarzeniami po ich napisaniu są wynikiem nadinterpretacji i złego tłumaczenia, a nie nadprzyrodzonych zdolności[3].

Życiorys

Michel de Nostredame, znany jako Nostradamus, był z pochodzenia Żydem. Urodził się jako jedno z dziewięciorga dzieci handlarza zbożem oraz notariusza Jaumego de Nostradame oraz Reynière de St-Rémy. Dziadek Nostradamusa, Guy Gassonet, przeszedł na katolicyzm ok. 1455, przybierając imię Pierre (Piotr) i nazwisko „Nostradame”.

Michel od początku wyróżniał się głównie inteligencją – jako młody chłopak opanował kilka języków obcych oraz matematykę wyższą. Popierał teorię Kopernika.

Za namową rodziców studiował medycynę na uczelni w Montpellier, a po trzech latach został licencjatem w tej dziedzinie. Pierwsze szlify zdobywał w trudnych warunkach, lecząc z dżumy mieszkańców południowej Francji. Odniósł tam spore sukcesy, chodząc od wsi do wsi i rozdając leki[4].

Pragnął zrobić doktorat, wrócił więc do Montpellier. Jednak jego sława przyszła tam pierwsza, a zazdrosne środowisko lekarzy postanowiło uniemożliwić mu dalszą karierę naukową. Wyśmiewali jego umiejętności: leczenie ziołami i nieznanymi specyfikami nie mogło spodobać się lekarzom, którzy swoją praktykę opierali głównie na upuszczaniu krwi (Nostradamus był temu przeciwny). Mimo wszystko (głównie dzięki wstawiennictwu pacjentów oraz innych studentów) otrzymał doktorat i przez rok został na uniwersytecie jako wykładowca. W 1533 roku otworzył prywatną praktykę w Agen, małym miasteczku nad Garonną.

W 1531 Nostradamus został zaproszony do Agen przez Jules-César Scaligera, uznanego renesansowego myśliciela. Tam poznał piękną, inteligentną i zamożną kobietę, Henriette d’Encausse (w sprawie imienia i nazwiska tej kobiety istnieją jednak spory wśród badaczy), z którą się ożenił. Z małżeństwa tego narodziło się dwoje dzieci. W 1534 r. żona i dzieci zmarły, prawdopodobnie na skutek wielkiej zarazy[5].

Po ich śmierci kontynuował podróże po Francji i prawdopodobnie po Italii.

Przeżył głęboko śmierć bliskich, na domiar złego miał problemy z rodziną zmarłej żony (proces o zwrot posagu). Przez następne lata był wędrowcem, ale nadal leczył ludzi. Dzięki podróżom jego sława zataczała coraz szersze kręgi.

W roku 1554 Nostradamus osiadł w Marsylii. Jesienią okolicę nawiedziła powódź, a następnie epidemia dżumy. Rozprzestrzenianiu się morowego powietrza sprzyjały wezbrane rzeki i rozkładające się ciała, których nie nadążano uprzątać. Nostradamus robił wszystko, by zwalczyć zarazę i uratować jak najwięcej chorych. Stosował w leczeniu metody, o których wówczas nikt nie miał jeszcze pojęcia: tępienie gryzoni, podawanie dużej ilości wody chorym, częste wietrzenie pomieszczeń, zmiana pościeli.

Kiedy zaraza ustała, lekarz wybrał się w dalszą podróż – tym razem do Salon-de-Provence, miasteczka leżącego w połowie drogi między Marsylią a Awinionem. Poznał tam bogatą wdowę, Annę Ponsart Gemelle. Poślubił ją i zamieszkał przy placu Poissonnerie, w domu, który istnieje do czasów współczesnych. Założywszy wytwórnię kosmetyków oraz dżemów, spędził w spokoju resztę życia, pośród wielu ksiąg, gromadki dzieci i kochającej żony[4]. Na strychu swojego domu zbudował centrum obserwacyjne. Na podstawie obserwacji gwiazd i ich zachowania przepowiadał przyszłość. Sposób czytania gwiazd, którym posługiwał się Nostradamus, pozostaje nieznany do dziś.

Przepowiednie

Charakter przepowiedni

Wydanie Centurii Nostradamusa

W kulturze popularnej Nostradamus zasłynął głównie z proroctw spisywanych przezeń w formie rymowanych czterowierszy grupowanych po sto centurii.

Pierwszych 7 rozdziałów Centurii Nostradamus zadedykował swojemu najstarszemu synowi z drugiego małżeństwa, Cezarowi (1553–1639), w momencie, gdy ten miał 2 lata. Został on historykiem i królewskim szambelanem, lecz nie posiadał zdolności ojca.

Większość centurii opisuje katastrofy, takie jak plagi, trzęsienia ziemi, wojny, powodzie, inwazje, morderstwa czy bitwy – wszystkie niedatowane. Główny i jednoczący temat tych tekstów to nieuchronna inwazja sił islamu na Europę ze wschodu i południa pod przewodnictwem Antychrysta. Wydaje się, że wizje te powstały pod wpływem aktualnych wówczas wydarzeń, związanych z podbojami dokonywanymi przez Imperium osmańskie. Wszystko to jest prezentowane w kontekście rzekomego nieuchronnie już nadchodzącego końca świata.

Według niektórych interpretatorów zrozumienie wszystkich zagadek zapisanych w Centuriach należy rozpocząć od rozpoznania metody, której użył Nostradamus do ich uporządkowania. Metodę tę streszcza w liście do syna; oto fragment:

W oparciu o boskie nadnaturalne natchnienie wyodrębniam pojedyncze miejsca według ich specyfiki. Potem łączę owe miejsca z niebiańskimi znakami. Podobnie określam okresy czasu, dla których charakterystyczny jest okultyzm, mocą łaski i siły potęgi Boga. W jego obecności od zawsze łączą się trzy czasy: «ponieważ przecież wszystko obnażone i otwarte znajduje się przed twymi oczami, o Panie!», przy czym stosuję teorię obiegów planet do przeszłych, teraźniejszych i przyszłych przyczyn.

Nostradamus, List do syna

Nostradamus był astrologiem i rozumował jak astrolog. Horoskop obliczony na dowolnie wybrany moment zawiera w sobie według niektórych całą wiedzę o przeszłości i o przyszłości tego momentu – wystarczy odjąć lub dodać odpowiednią liczbę lat obiegu którejś z planet. Nostradamus sugeruje zatem, że wydarzenia, których opis dał w Centuriach, odnoszą się do trzech czasów, czyli trzech kolejnych cykli, które należy uwzględnić w interpretacji przepowiedni. Mówiąc prościej, opis dany przede wszystkim w liście do Henryka Szczęśliwego odnosi się do trzech podobnych do siebie punktów na linii czasu, powtarzających się w określonym rytmie i tak należy go rozumieć. W tym wypadku liczba lat trwania tych cykli oraz momenty, od których należy je zacząć liczyć, zostały podane.

Nostradamus w kulturze popularnej

Literatura
Filmy

Wybrane filmy o Nostradamusie lub inspirowane jego przepowiedniami:

  • 1938: Nostradamus
  • 1994: Nostradamus
  • 2009: Nostradamus 2012
Seriale telewizyjne
Muzyka
  • 1993: zespół Republika wydał płytę zatytułowaną Siódma Pieczęć; na tej płycie jako drugi, znalazł się utwór „Nostradamus”; w nim, ów Nostradamus proszony jest o to, żeby nie zamącał nikomu głowy przepowiedniami o końcu świata
  • 1996: motywem przewodnim albumu The Time of the Oath zespołu Helloween są przepowiednie Nostradamusa dotyczące końca świata
  • 1999: amerykański raper Nas nagrał album Nastradamus; artysta sparafrazował nazwisko jasnowidza używając do tego własnego pseudonimu „Nas”; na krążku tym znalazł się również utwór o tym samym tytule
  • 2000: zespół Haggard grający metal symfoniczny wydał płytę poświęconą osobie Nostradamusa, Awaking the Centuries
  • 2008: heavymetalowy zespół Judas Priest wydał album Nostradamus inspirowany przepowiedniami astrologa; na płycie znalazły się 23 utwory nagrane z orkiestrą symfoniczną
  • 2018: polski raper Avi wydał piosenkę o tytule „Nostradamus”, który został zawarty na albumie Zbiór pieśni sycylijskich
Gry
  • Lionheart: Legacy of the Crusader – jednym z celów jest odszukanie Nostradamusa przed siłami mędrca z gór
  • "Reksio i Wehikuł Czasu" – pojawia się postać Nostradamusa wskazującego podróżnikom cel i drogę podróży w czasie
  • "Assassin's Creed Unity" - pojawia się system zagadek związanych z różnymi czterowierszami Nostradamusa, z których każda wskazuje na jakieś miejsce w ówczesnej Francji.

Przypisy

  1. Kazimierz Jasiński: Nostradamus: prorok, wizjoner. rzeczpospolita.pl, 2017-11-04. [dostęp 2018-12-19]. (pol.).
  2. Monika Piątkowska, Leszek K. Talko: Nostradamus. Życie i przepowiednie francuskiego astrologa. wyborcza.pl, 2000-01-27. [dostęp 2018-12-29]. (pol.).
  3. Peter Lemesurier: The Unknown Nostradamus: The Essential Biography for His 500th Birthday. John Hunt Publishing, 1 listopada 2003. ISBN 978-1-903816-48-6. (ang.).
  4. a b Aleksander K. Smakosz, Metody konserwacji żywności oraz receptury na konfitury zawarte w „Traité des Fardements et des Confitures” (Lyon, 1522) autorstwa Michela de Nostredame., [w:] Bartłomiej Byczkiewicz (red.), Archidoxis Magica i inne traktaty, Ridero, s. 119–132, ISBN 978-83-8155-387-2 [dostęp 2020-05-15].
  5. Leroy, Dr Edgar, Nostradamus, ses origines, sa vie, son oeuvre, 1972, ISBN 2-86276-231-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie