Nowa Brytania

Nowa Brytania
Ilustracja
Zdjęcie satelitarne
Kontynent

Oceania

Państwo

 Papua-Nowa Gwinea

Akwen

Morze Bismarcka, Morze Salomona

Archipelag

Archipelag Bismarcka

Powierzchnia

ok. 36 500 km²

Długość linii brzegowej

ok. 1600 km

Najwyższy punkt

2438 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


513 926
14,07 os./km²

Położenie na mapie Papui-Nowej Gwinei
Mapa konturowa Papui-Nowej Gwinei, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowa Brytania”
Ziemia5°44′S 150°44′E/-5,733333 150,733333
Mapa wyspy
Mapa topograficzna wyspy

Nowa Brytania (ang. New Britain, tok pisin Niu Briten)[1] – największa wyspa w Archipelagu Bismarcka[2][3], pomiędzy Morzem Bismarcka (na północy)[4] a Morzem Salomona na południu[5], w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego, należąca administracyjnie do Papui-Nowej Gwinei[2].

Wyspa o kształcie zbliżonym do półksiężyca ma powierzchnię ok. 36 500 km². W 2000 była zamieszkana przez 404 641 osób. Położona jest w odległości 88 km na wschód od półwyspu Huon. Długość maksymalna – ok. 600 km, szerokość maksymalna – ok. 80 km, długość linii brzegowej – ok. 1600 km. Cechuje się zróżnicowaną powierzchnią terenu: od płaskich obszarów przybrzeżnych do górskich pasm Whiteman, Nakanai i Baining w centralnej części, z kilkoma szczytami o wysokości powyżej 2100 m n.p.m[2], z najwyższym o wysokości 2438 m n.p.m[3]. Na wyspie panuje klimat równikowy[2].

Na Nowej Brytanii wyróżnić można trzy główne obszary aktywności wulkanicznej – na zachodnim krańcu wyspy, na północy wzdłuż zatok Open i Kimbe oraz na północnym wschodzie, na półwyspie Gazelle, w pobliżu osady Rabaul[2], gdzie znajdują się czynne wulkany Tavurvur i Vulcan, których ostatnia erupcja miała miejsce w 1994[2][3].

Na półwyspie Gazelle, we wschodniej części wyspy, uprawia się głównie palmę kokosową i kakaowca, w części centralnej, nad zatoką Kimbe – olejowca, na zachodzie rozwinięty przemysł tartaczny[3].

Wyspa została odkryta w 1616 przez holenderskiego żeglarza Jacoba Le Maire’a[3]. Gdy znajdowała się pod administracją niemiecką, nosiła nazwę Neu-Pommern (Nowe Pomorze). Z tego okresu pochodzą również nazwy innych obiektów fizycznogeograficznych na wyspie, jak Stettin Bay (Zatoka Szczecińska) i Mount Varzin (Góra Warcino – od Warcina, wsi w gminie Kępice)[6].

Przypisy

  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Polski: Ameryka, Australia i Oceania. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2004, s. 129, seria: Nazewnictwo Geograficzne Świata. ISBN 83-239-7552-3. [dostęp 2018-01-06].
  2. a b c d e f New Britain, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2018-01-06] (ang.).
  3. a b c d e Nowa Brytania, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2018-01-06].
  4. Bismarck Sea, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2021-01-26] (ang.).
  5. Solomon Sea, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2021-01-26] (ang.).
  6. Łukasz Szkwarek. Pomorze na Pacyfiku. „Głos - Dziennik Pomorza”. Głos ma Historia, 24 lipca 2017. 

Media użyte na tej stronie

Dark Green 004040 pog.svg
Autor: One Salient Oversight, Licencja: CC0
modded File:Blue pog.svg
NewBritainTopography.png
Topography of New Britain (island in Papua New Guinea)
Newbritain lrg.jpg
Three volcanoes in Papua New Guinea’s West New Britain province spewed ash on June 21, 2005. The Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS), flying on NASA’s Aqua satellite captured this image of Langila, Ulawun, and Rabaul the same day. At the time MODIS captured this image, Langila showed the biggest plume of volcanic ash, followed by Ulawun. Both volcanoes are enlarged below the main image. In all cases, winds pushed the ash clouds to the northwest, over the ocean.