Nowa Karczma (Krynica Morska)

Nowa Karczma
Piaski
	Część miasta Krynicy Morskiej
	; Bałtycka plaża
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	nowodworski
Miasto	Krynica Morska
W granicach Krynicy Morskiej	2 kwietnia 1991
SIMC	0932778
Populacja (2005); • liczba ludności	; 200
Strefa numeracyjna	55
Kod pocztowy	82-120 (Krynica Morska)
Tablice rejestracyjne	GND
	Położenie na mapie Krynicy Morskiej Nowa Karczma
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nowa Karczma
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Nowa Karczma
	Położenie na mapie powiatu nowodworskiego Nowa Karczma
	54°25′54″N 19°36′05″E/54,431667 19,601389
	Portal Polska

Nowa Karczma (pot. t. Piaski^[1]) – część Krynicy Morskiej^[2], w powiecie nowodworskim, w województwie pomorskim na Mierzei Wiślanej, nad Zatoką Gdańską i nad Zalewem Wiślanym przy drodze wojewódzkiej nr 501^[1] , położona na końcu polskiej strefy Mierzei Wiślanej, w odległości ok. 4 km od granicy Polski z Rosją (obwód kaliningradzki)^[1]. Od 1991 Nowa Karczma znajduje się w granicach administracyjnych, odległego o 11 km, miasta Krynica Morska. Większość zabudowań usytuowanych jest przy ulicach Piaskowej, Słonecznej i Bursztynowej.

Historia

Dawna nazwa miejscowości Nowa Karczma pochodzi od istniejącej na tym terenie w średniowieczu karczmy. Powstała ona dzięki przywilejowi z 16 maja 1429 roku nadanemu karczmarzowi Hannosowi przez komtura krzyżackiego Henryka Holta.

Pierwszy kościół wybudowano w Nowej Karczmie około 1600 roku. Jest również cmentarz mennonicki z XVIII wieku. Wędrujące wydmy powodowały, że osada na przestrzeni wieków kilkakrotnie zmieniała swoje położenie. Do 1793 roku miejscowość należała do Gdańska, w tym w latach 1466–1772 była w składzie województwa pomorskiego i wraz z tym miastem do I Rzeczypospolitej. Granica z Prusami Książęcymi przebiegała w tamtym czasie dopiero niespełna 1 km na wschód od sąsiedniej wioski rybackiej Narmeln Polski (obecnie nieistniejąca na terytorium Federacji Rosyjskiej).

Ruchome piaski zasypywały systematycznie zabudowania wsi. Ostatnia taka migracja miała miejsce w 1825 roku.

W czasie II wojny światowej Nowa Karczma uległa zniszczeniu, została zajęta 1 maja 1945 roku przez wojska radzieckie, a z czasem przejęła ją administracja polska, po wytyczeniu granicy, przybyli też pierwsi polscy osadnicy. W 1964 roku doprowadzono do Nowej Karczmy z Krynicy Morskiej drogę asfaltową.

W 1948 roku wprowadzono urzędowo polską nazwę Nowa Karczma, zastępując poprzednią niemiecką nazwę wsi Neukrug (obecnie wschodnia część miejscowości), a także wprowadzono nazwę Ptaszkowo, zastępując nazwę wsi Vöglers (ob. zachodnia część miejscowości)^[3]^[4]. Potocznie stosowano także nazwę Piaski (1988, 2003)^[5]^[6].

Do 1991 roku Nowa Karczma była wsią w gminie Sztutowo^[7]. W 1991 Nowa Karczma wraz z innymi miejscowościami utworzyły miasto Krynica Morska^[8].

W latach 1990 w Nowej Karczmie zbudowano nowy kościół. W 1992 roku erygowano parafię rzymskokatolicką, którą od 1994 roku prowadzą michalici^[9].

Gospodarka

Podstawowym źródłem dochodów ludności zamieszkującej Nową Karczmę jest rybołówstwo oraz w okresie letnim obsługa ruchu turystycznego. Znajdują się tu pensjonaty, kwatery prywatne i pola namiotowe.

Przystań morska

W 2006 roku została ustalona przystań morska w Krynicy Morskiej – „basen III – Nowa Karczma”^[10]. Do basenu w obrębie Nowa Karczma prowadzi tor wodny o głębokości technicznej 2,0 m, szerokości w dnie 40 m i długości 1,12 km do prawej główki wejściowej^[11].

Galeria

Przystań rybacka
Granica z Rosją
Brzeg morski
Kościół parafialny
Port rybacki i jachtowy na Zalewie Wiślanym
Na parkingu

Zobacz też

Nowa Karczma

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Żuławy Wiślane : mapa turystyczno-krajoznawcza : skala 1:100 000. Gdańsk ; Warszawa: Demart, 2004. ISBN 83-89472-34-1.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948. (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363, s. 14, 20).
↑ Arkusz 1583 Neukrug. W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Reichsamt für Landesaufnahme, 1922.
↑ Arkusz N-34-52-C (Frombork). Wojskowa Mapa Topograficzna 1:50 000. Sztab Generalny WP Zarząd Topograficzny, 1992. – stan aktualności 1988-89.
↑ Wielka encyklopedia PWN, Warszawa 2003, s. 65, t. 15, ISBN 83-01-13794-0 Piaski definiowane jako dzielnica Krynicy Morskiej.
↑ Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Główny Urząd Statystyczny: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. T. 2, K-P. Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1981, s. 547.
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1990 r.(Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8)
↑ Placówki – strona Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła. [dostęp 2016-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-26)].
↑ Zarządzenie Nr 8 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 23 maja 2006 r. ws. określenia granicy lądowej (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2006 r. Nr 62, poz. 1276).
↑ Zarządzenie Nr 14 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 15 lipca 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2005 r. Nr 79, poz. 1592).

Linki zewnętrzne

[DEM-1] Żuławy Wiślane : mapa turystyczno-krajoznawcza : skala 1:100 000. Gdańsk ; Warszawa: Demart, 2004. ISBN 83-89472-34-1.

[2] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. ws. wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[3] Rozporządzenie Ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 czerwca 1948. (M.P. z 1948 r. nr 59, poz. 363, s. 14, 20).

[4] Arkusz 1583 Neukrug. W: Topografische Karten (Meßtischblätter) 1:25 000. Reichsamt für Landesaufnahme, 1922.

[5] Arkusz N-34-52-C (Frombork). Wojskowa Mapa Topograficzna 1:50 000. Sztab Generalny WP Zarząd Topograficzny, 1992. – stan aktualności 1988-89.

[6] Wielka encyklopedia PWN, Warszawa 2003, s. 65, t. 15, ISBN 83-01-13794-0 Piaski definiowane jako dzielnica Krynicy Morskiej.

[7] Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska, Główny Urząd Statystyczny: Wykaz urzędowych nazw miejscowości w Polsce. T. 2, K-P. Warszawa: Wydawnictwa Akcydensowe, 1981, s. 547.

[8] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1990 r.(Dz.U. z 1991 r. nr 2, poz. 8)

[Michalici-9] Placówki – strona Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła. [dostęp 2016-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-26)].

[10] Zarządzenie Nr 8 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 23 maja 2006 r. ws. określenia granicy lądowej (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2006 r. Nr 62, poz. 1276).

[11] Zarządzenie Nr 14 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 15 lipca 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2005 r. Nr 79, poz. 1592).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne