Nowa Synagoga we Wrocławiu

Nowa Synagoga we Wrocławiu
Neue Synagoge in Breslau
ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

wrocław

Budulec

murowana

Architekt

Edwin Oppler

Data budowy

1865-1872

Data zburzenia

9 na 10 listopada 1938

Tradycja

liberalna

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowa Synagoga we Wrocławiu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowa Synagoga we Wrocławiu”
Ziemia51°06′14″N 17°01′41″E/51,104000 17,028000

Nowa Synagoga we Wrocławiu (niem. Neue Synagoge in Breslau) – synagoga, która znajdowała się u zbiegu ulic Podwale i Łąkowej. Nazywana była "Synagogą Na Wygonie", stanowiła centrum judaizmu liberalnego we Wrocławiu. Była, obok Nowej Synagogi w Berlinie, największą synagogą Niemiec i Austrii. Zburzona w 1938 r.

Historia

Koncepcja budowy nowej, większej synagogi narodziła się 25 października 1864 roku, gdyż mniejsza synagoga Pod Białym Bocianem nie mogła pomieścić wszystkich chętnych.

Budowę rozpoczęto w 1865 roku i wtedy uroczyście położono kamień węgielny. Plany synagogi sporządził niemiecki architekt pochodzenia żydowskiego Edwin Oppler. Budowę ukończono w 1872 roku, a uroczyste otwarcie synagogi nastąpiło 29 września tego samego roku.

Była, obok Nowej Synagogi w Berlinie, największą synagogą Niemiec i Austrii. Podczas nocy kryształowej z 9 na 10 listopada 1938 roku, bojówki hitlerowskie spaliły synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej nie została odbudowana.

W 1998 roku odsłonięto pomnik upamiętniający synagogę, z treściami w językach polskim, niemieckim i hebrajskim: "Wydali na pastwę ognia świątynię twoją aż do gruntu zbezcześcili siedzibę Twego imienia (PS 74,7)".

Architektura

Murowany gmach synagogi wzniesiono na planie zmodyfikowanego prostokąta, w stylu neogotycko-neoromańskim. Była jednym z najbardziej charakterystycznych budynków Wrocławia, charakteryzowała ją kopułą wysoka na 73 metry, liczne wieże i sterczyny.

We wnętrzu znajdowała się obszerna główna sala modlitewna, którą otaczały z trzech stron galerie dla kobiet, wsparte za zdobionych kolumnach. Na wschodniej ścianie znajdował się bardzo bogato zdobiony Aron ha-kodesz przed którym stał pulpit kantora i bima.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Legenda zabytek judaizmu.svg
Symbol zabytku judaizmu do legendy mapy
Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Synagoga-tablica.JPG
Autor: Bonio, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica na miejscu Nowej Synagogi przy ul. Łąkowej we Wrocławiu.
Neue Synagoge in Breslau.jpg
Die Neue Synagoge in Breslau im 19. Jahrhundert. Zeichnung und Lithographie von Robert Geissler.