Nowa Wieś Prudnicka
| wieś | |
 (c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0 Wjazd do miejscowości od strony Gostomi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 209[1] |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 48-210[2] |
| Tablice rejestracyjne | OPR |
| SIMC | 0491417 |
Położenie na mapie gminy Biała _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Biała") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |
 50°24′19″N 17°45′30″E/50,405278 17,758333 | |
Nowa Wieś Prudnicka (dodatkowa nazwa w j. niem. Neudorf, śl. Nowŏ Wieś Prudnickŏ) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[3]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 209 osób[1].
Geografia
Położenie
Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 10 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej, tuż przy granicy gminy Biała z gminą Strzeleczki. Należy do Euroregionu Pradziad[4]. Od północy sąsiaduje z rezerwatem wodno-leśnym Urszulanowice. Ma charakter rolniczy[5].
Środowisko naturalne
W Nowej Wsi Prudnickiej panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,3 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Nowej Wsi Prudnickiej wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[6].
Nazwa
W Spisie miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego wydanym w Katowicach w 1946 wieś wymieniona jest pod polską nazwą Nowa Wieś[7]. 9 września 1947 nadano miejscowości nazwę Nowa Wieś Prudnicka[8]. 24 listopada 2008 wprowadzono dodatkową nazwę wsi w języku niemieckim – Neudorf.
Historia
Wieś została założona w 1300 pod łacińską nazwą Nova Villa[5].
Według urbarza z 1758, Nowa Wieś Prudnicka należała do dóbr zamku w Chrzelicach[9]. W 1794 w centrum wsi ustawiony został dzwon. Służył on do ostrzegania mieszkańców w przypadku pożarów i innych wypadków, a także był używany w celach rytualnych – bił z okazji świąt religijnych i śmierci mieszkańców[10].
Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu wspiętego lwa zwróconego w prawo na kartuszu, po obu stronach kartusza wysokie kłosy, a w otoku napis: NEUDORFF: GEM: SIGEL: / NEYSTAETER CREYS[11].
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 355 mieszkańców Nowej Wsi Prudnickiej 11 posługiwało się językiem niemieckim, a 344 językiem polskim[12]. Po I wojnie światowej we wsi powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas niej[13].
Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnione były w Nowej Wsi Prudnickiej 243 osoby, z czego 175, ok. 72%, stanowili mieszkańcy (w tym 169, ok. 69,5% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 240 głosów (ok. 98,7% uprawnionych), w tym 240 (100%) ważnych; za Niemcami głosowało 212 osób (ok. 88,3%), a za Polską 28 osób (ok. 11,6%)[14].
18 lipca 1939 wieś ucierpiała w wyniku gradobicia. Deszcz i grad zniszczyły okoliczne pola i łąki[10].
W latach 1945–1950 Nowa Wieś Prudnicka należała do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Gostomia, a w latach 1954–1972 do gromady Gostomia.
Mieszkańcy
Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Podlesioki[9].
Liczba mieszkańców wsi
- 1845 – 209[15]
- 1855 – 209[16]
- 1933 – 348[17]
- 1939 – 341[17]
- 1998 – 219[18]
- 2002 – 190[18]
- 2009 – 209[18]
- 2011 – 209[18]
Gospodarka
We wsi rozwinięta jest hodowla bydła i trzody chlewnej. Miejscowi rolnicy sprzedają zboże w Prudniku i Głogówku[19].
Kultura
W Nowej Wsi Prudnickiej działa Niemieckie Koło Przyjaźni (Deutscher Freundeskreis) – oddział terenowy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim[20]. We wsi znajduje się świetlica środowiskowa, w której odbywają się zajęcia dla dzieci i młodzieży[21]. W 1991 w Nowej Wsi Prudnickiej został założony dziecięcy zespół wokalno-taneczny „Źródełko” („Quellchen”), a w 1995 powstał zespół śpiewaczy „Neudorfer” dla dorosłych mieszkańców[22].
Religia
Katolicy z Nowej Wsi Prudnickiej należą do parafii św. Jana Chrzciciela w Solcu (dekanat Biała)[23]. We wsi została wzniesiona tzw. „grota lurdzka”[24].
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A..zły zapis daty dostępu
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-07-31].
- ↑ a b Nowa Wieś Prudnicka – Urząd Miejski w Białej, biala.gmina.pl [dostęp 2020-07-31].
- ↑ Klimat: Nowa Wieś Prudnicka: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-07-31].
- ↑ P. Wicik: Spis miejscowości województwa śląsko-dąbrowskiego łącznie z obszarem ziem odzyskanych Śląska Opolskiego, tudzież podział administracyjny województwa na powiaty, gminy i gromady. Katowice: 1946, s. 35.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
- ↑ a b Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
- ↑ a b Julia Gorek, Dorfglocke in Neudorf, „Wochenblatt.pl – Gazeta Niemców w Rzeczypospolitej Polskiej / Zeitung der Deutschen in Polen”, Rudolf Urban – redaktor naczelny, 44 (1543), Opole: Zespół Producencki „Pro-Futura” sp. z o.o., 4 listopada 2021, s. 9, ISSN 2082-8195.
- ↑ 964 Neudorf (Nowa Wieś Prudnicka) I, Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 74.
- ↑ Pomnik poległych w wojnach światowych (Nowa Wieś Prudnicka), Nowa Wieś Prudnicka – polska-org.pl, polska-org.pl [dostęp 2020-07-31].
- ↑ Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W. [dostęp 2022-09-16]. (niem.).
- ↑ Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- ↑ Felix Triest, Topographisches Handbuch von Oberschlesien: Zur Auftrage der Königlichen Regierung und nach amtlichen Quellen herausgegeben, W. G. Korn, 1865 [dostęp 2020-07-31] (niem.).
- ↑ a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt, treemagic.org [dostęp 2020-07-31].
- ↑ a b c d Wieś Nowa Wieś Prudnicka w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2020-07-31] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Żniwa i hodowla, „Nowa Panorama Bialska”, wydanie okolicznościowe, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, wrzesień 1998, s. 6.
- ↑ DFK Nowa Wieś / Neudorf
- ↑ Świetlice środowiskowe, tygodnikprudnicki.pl, 20 sierpnia 2008 [dostęp 2022-09-18].
- ↑ Anna Myszyńska, Świętowanie, „Panorama Bialska”, 3 (92), Biała: Urząd Miasta i Gminy, kwiecień 2000, s. 6, ISSN 1232-7352.
- ↑ Parafie według dekanatów, www.diecezja.opole.pl [dostęp 2022-09-18] (pol.).
- ↑ Grota Lurdzka w Nowej Wsi Prudnickiej, turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-07-31] (pol.).
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi | |
| Części miasta |
Media użyte na tej stronie
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map gmina Biała, Poland.
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Prudnik County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.56 N
- S: 50.25 N
- W: 17.43 E
- E: 18.06 E
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Nowa Wieś Prudnicka (dodatkowa nazwa w j. niem. Neudorf – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Nowa Wieś Prudnicka (dodatkowa nazwa w j. niem. Neudorf – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Nowa Wieś Prudnicka (dodatkowa nazwa w j. niem. Neudorf – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała.