Nowaki (województwo opolskie)
| Artykuł | 50°31′46″N 17°15′56″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°36'N, 17°15'E |
| - błąd | 19681 m |
| Odległość | 461 m |
| wieś | |
_ko%c5%9bci%c3%b3%c5%82_%c5%9bw._Andrzeja.jpg) (c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0 Kościół św. Andrzeja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | 318[1] |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 48-314[2] |
| Tablice rejestracyjne | ONY |
| SIMC | 0501469 |
Położenie na mapie gminy Pakosławice _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Pakosławice") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nyskiego  | |
 50°31′46″N 17°15′56″E/50,529444 17,265556 | |
Nowaki (niem. Nowag) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Pakosławice[3].
W latach 1945-54 siedziba gminy Nowaki. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie opolskim.
W miejscowości działa drużyna Ochotniczej Straży Pożarnej.
Nazwa
Nazwa jest patronimiczną nazwą wywodzącą się od najpopularniejszego polskiego nazwiska - Nowaka[4] i pochodziła od założyciela wsi. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako starszą od niemieckiej wymienia polską formę nazwy - Nowak podając jej znaczenie "Dorf der Nowak (Neuling)" - "Wieś Nowaka (Nowicjusz)"[4]. Nazwa została zgermanizowana przez Niemców na Nowag i utraciła swoje pierwotne znaczenie.
Historia
Pierwsze wzmianki na temat miejscowości pochodzą z 1291 roku. Młyn i poczta funkcjonowały w miejscowości do końca XX wieku.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- kościół par. pod wezwaniem św. Andrzeja, z 1505 r., XX w., datowany na początek 1335 rok, otoczony murem obronnym z XVI wieku. Zniszczony w trakcie działań wojennych w 1945 roku, odbudowany w 1957 r.; znajduje się w centralnej części miejscowości
- dom gminny, z XVIII/XIX w.
inne obiekty:
- granitowy krzyż kamienny stojący przy drodze koło kościoła, możliwe że pochodzący z późnego średniowiecza[6]. Krzyż określany jest często jako tzw. krzyż pokutny co nie ma oparcia w żadnych dowodach ani badaniach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, są krzyżami pokutnymi[7], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Niestety hipoteza ta stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako faktyczna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźny domysł bez żadnych bezpośrednich dowodów.
- zbiornik retencyjny na rzece Korzkiew.
Zobacz też
- Nowaki
Przypisy
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 822 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 22, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 79. [dostęp 2012-12-29].
- ↑ Powiat nyski. Warszawa: IS PAN, 1963, s. 60, seria: Katalog zabytków sztuki w Polsce.
- ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010.
Bibliografia
- Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie. Przedgórze Paczkowskie. Słownik Geografii Turystycznej Sudetów, tom 21 N-Ż, pod red. M. Staffy, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 2008, ss. 40-3.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nysa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.68 N
- S: 50.24 N
- W: 16.88 E
- E: 17.77 E
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 4.0
Kściół św. Andrzeja ww wsi Nowaki w województwie opolskim, w gminie Pakosławice.