Nowe Miasto (Toruń)

Nowe Miasto w Toruniu[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Fragment Nowego Miasta
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV

Numer ref.

835

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1997
na 21. sesji

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stare Miasto”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′41,112″N 18°36′41,903″E/53,011420 18,611640
Stare Miasto zaznaczone zostało kolorem żółtym, Nowe Miasto niebieskim
Herby Starego i Nowego Miasta Torunia na fasadzie kamienicy przy ul. św. Katarzyny 4

Nowe Miasto w Toruniu – najmłodsza część Zespołu Staromiejskiego w Toruniu.

Toruń Nowe Miasto uzyskał lokację miejską w 1264 roku, zdegradowany około 1454 roku[1].

Historia wpisów

LogoNazwaData wpisuŹródło
Obiekt zabytkowy znak.svgRejestr zabytków29 grudnia 1952[2]
Pomnik Historii logo.svgPomnik historii16 września 1994[3]
Flag of UNESCO.svgLista światowego dziedzictwa UNESCO4 grudnia 1997[4]

Historia

Nowe Miasto zostało lokowane 13 sierpnia 1264. Rozplanowano je na wschód od Starego Miasta, w przeciwieństwie do niego nie miało bezpośredniego dostępu do Wisły. Bloki zabudowy są tutaj bardziej regularne, z ulicami o przebiegu ukośnym względem głównych stron świata. Centrum stanowi rynek, na którym w XIV w. powstał murowany ratusz. W części północno-zachodniej znajduje się teren klasztoru dominikanów, lokowanych tutaj w 1263, z pozostałościami zabudowań klasztornych i kościoła św. Mikołaja. W bloku narożnym na wschód od rynku stoi dawny nowomiejski kościół farny św. Jakuba, który zaczęto budować w 1309. Od razu po lokacji przystąpiono do wznoszenia murów miejskich, w których obwodzie znalazły się 3 bramy: św. Jakuba, św. Katarzyny i Prosta. Stare i Nowe miasto były rozdzielone murami i fosą, nad którą prowadziły dwa mosty zakończone bramami (Paulińską i Kotlarską). Nowe Miasto było uboższe od Starego, a jego mieszkańcami byli głównie rzemieślnicy.

Herb Nowego Miasta przedstawiał umieszczoną na belkowanej wieży strażnicę, po której dwóch stronach znajdowały się symetrycznie godła zakonne (tarcze krzyżackie), nad którymi widniały dwie gwiazdy; trzecia natomiast znajdowała się między podporami wieży[5].

Zabytki

Wybrane zabytki na terenie Nowego Miasta[6]:

Turystyczne nagrody i wyróżnienia

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 78-79.
  2. Konserwator - Rejestr zabytków nieruchomych, www.torun.wkz.gov.pl [dostęp 2017-10-13] (ang.).
  3. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 (M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 422)
  4. Toruń na liście UNESCO | www.torun.pl, www.torun.pl [dostęp 2017-09-28] (pol.).
  5. Nowe Miasto w Toruniu
  6. Toruń – oficjalna strona miejska
  7. Wyniki naszego plebiscytu: oto siedem cudów Polski. Rzeczpospolita / Presspublica, 2007-09-20. [dostęp 2011-08-31].
  8. National Geographic. national-geographic.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-25)]..
  9. 10 najciekawszych miast według The Huffington Post. Jest Toruń!. torun.gazeta.pl. [dostęp 2015-05-01]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Obiekt zabytkowy znak.svg
Wzór znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Torun - czesci2.svg
Autor: Arvedui89, Licencja: CC BY-SA 3.0
Podział Torunia na części urzędowe.
Pomnik Historii logo.svg
Logo Pomników Historii Polski
Toruń, ruiny zamku krzyżackiego i widok na Nowe Miasto (OLA Z.).JPG
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - zespół zamku krzyżackiego, XIII-XIX: ruiny zamku wysokiego, ok. 1255-1263, 1264-1320 (zabytek nr rejestr. A/88)
Torun Center - Stare Miasto, Nowe Miasto.svg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 3.0
Plan toruńskiej starówki
  • Stare Miasto (żółty)
  • Nowe Miasto (niebieski)
Kościół św. Jakuba, Toruń.JPG
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń - kościół par. pw. św. Jakuba, XIV w.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Torun Okt 2019 12.jpg
Autor: Kasa Fue, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blick über die Blick über Toruńer Innenstadt, Okt. 2019
Herb Torunia Sw Katarzyny 4.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Połączone herby Starego Miasta i Nowego Miasta Torunia na fasadzie kamienicy przy ul. Św. Katarzyny 4 w Toruniu
Toruń, Rynek Nowomiejski 17 (3) (wywieszka) (OLA Z.).JPG
Autor: Ola Zaparucha, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Toruń, Rynek Nowomiejski 17 - kamienica, XV/XVI, 1 ćw. XVIII, obecnie Galeria i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka (zabytek nr A/275)
Toruńska piernikarka 01.jpg
Autor: Аимаина хикари, Licencja: CC0
Statue of woman with gingerbread cookies in Toruń, Małe Garbary street
Torun Piernikarska 1 (01).jpg
Autor: Pko, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Toruń, Nowe Miasto, kamienica ul. Piernikarska 1, fasada od strony ul. Piernikarskiej
Torun Rynek Nowomiejski pierzeja pn-zach.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 4.0
Toruń, Rynek Nowomiejski - kamienice północno-zachodniej (zabytek nr A/435/268)
Torun Wielkie Garbary 17 sowa.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rzeźba sowy na szczycie kamienicy przy ul. Wielkie Garbary 17 w Toruniu