Nowe Skalmierzyce (stacja kolejowa)

Nowe Skalmierzyce
Obiekt zabytkowy nr rej. 1017/Wlkp/A z 4 stycznia 2017
Ilustracja
Elewacja frontowa dworca
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Nowe Skalmierzyce

Lokalizacja

ul. Kolejowa

Zarządca

Samorząd Gminy Nowe Skalmierzyce (dworzec)
PKP PLK (stacja)

Data otwarcia

1896

Poprzednie nazwy

Neu Skalmierschütz (Kaiserlicher Übergangsbahnhof Neu Skalmierschütz)

Rodzaj

stacja kolejowa

Dane techniczne
Liczba peronów

3

Liczba krawędzi
peronowych

3

Kasy

N

Linie kolejowe
Położenie na mapie Nowych Skalmierzyc
Mapa konturowa Nowych Skalmierzyc, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowe Skalmierzyce”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Nowe Skalmierzyce”
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego
Mapa konturowa powiatu ostrowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowe Skalmierzyce”
Położenie na mapie gminy Nowe Skalmierzyce
Mapa konturowa gminy Nowe Skalmierzyce, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowe Skalmierzyce”
Ziemia51°42′28″N 17°59′54″E/51,707778 17,998333
Portal Transport szynowy

Nowe Skalmierzyce – stacja kolejowa pasażerska i towarowa w Nowych Skalmierzycach, położona we wschodniej części miasta. Gmach dworca został wpisany do rejestru zabytków w 2017 roku pod nazwą: budynek dworca celnego w zespole stacji granicznej Skalmierzyce[1].

W roku 2017 stacja obsługiwała 20–49 pasażerów na dobę[2].

Historia stacji

Pierwszy dworzec z 1896

31 stycznia 1896 roku po otrzymaniu koncesji Towarzystwa Budowy Dróg Żelaznych otwarto linię kolejową do Ostrowa Wielkopolskiego przez Śliwniki, Ociąż i Czekanów[3] – budynek starego dworca usytuowany w centrum miasta na Placu Wolności pełni obecnie funkcje mieszkalne.

Drugi dworzec z lat 1905–1906

Dworzec kolejowy w 1918 roku

Po wybudowaniu transgranicznego odcinka linii kolejowej z Nowych Skalmierzyc (ówczesny zabór pruski) przez Szczypiorno do Kalisza (ówczesne Cesarstwo Rosyjskie) w dniu 28 października 1906 roku zainicjowano połączenie z systemem Kolei Warszawsko-Kaliskiej[3]. W latach 1905–1906 wzniesiono okazały neogotycki gmach dworca według projektu architekta Bluncka[4]. Po jednej stronie dworca podjeżdzały pociągi z Prus o rozstawie szyn 143,5 cm, po drugiej z Rosji o szerszej rozstawie szyn 152,4 cm[4]. W 1913 roku doszło tu do spotkania cesarza Wilhelma II i cara Mikołaja II[3].

Od 1906 roku przez stację kursowały pociągi relacji: Warszawa Kaliska ↔ Wrocław Główny i Warszawa Kaliska ↔ Poznań Główny. Po 1919 roku stacja straciła rolę granicznej; w 1922 roku po wybudowaniu linii przez Kutno, wycofano połączenia kolejowe z Warszawy do Poznania.

Od lat 90. XX wieku

W latach 90. XX wieku liczba kursujących pociągów ze stacji stopniowo malała a dworzec zaczął niszczeć w dużej mierze stojąc opustoszały. W 2001 roku zlikwidowano na stacji posterunek dyżurnego ruchu peronowego oraz zamknięto kasy biletowe[5].

Modernizacja

29 grudnia 2015 roku drogą darowizny od Polskich Kolei Państwowych dworzec przejęły władze Gminy i Miasta Nowe Skalmierzyce, które planują jego gruntowną rewitalizację wraz z adaptacją pomieszczeń dworca dla organizacji pozarządowych, ośrodka kultury, sali widowiskowo-kinowej oraz USC przy jednoczesnym zachowaniu dotychczasowej funkcji budynku jako dworca kolejowego[6]. W 2016 roku rozpoczęto proces modernizacji dworca w tym m.in. naprawę dachu o powierzchni ok. 1 800 m²[7].

W latach 2017–2018 na stacji zatrzymywały się pociągi InterCity na trasie Węgliniec ↔ Legnica ↔ Wrocław Główny ↔ Warszawa Wschodnia ↔ Białystok.

W 2020 roku podczas remontu poczekalni, znaleziono zamurowaną w ścianie butelkę z listem z 15 marca 1941 roku. Autorami listu byli dwaj murarze z Kalisza (Jan Karalewski i Władysław Sobański), naoczni świadkowie przymusowych wywózek ludności w czasie okupacji hitlerowskiej[8][9].

Połączenia

Na stacji kolejowej w Nowych Skalmierzycach zatrzymują się pociągi Kolei Wielkopolskich, Polregio zapewniające docelowy dojazd do trzech aglomeracji tj.: Łodzi (119 km), Poznania (126/132 km) i Warszawy (268 km) oraz najbliższych miast Kalisza (7 km) i Ostrowa Wielkopolskiego (17 km).

Kierunki podróży (22. 11. 2022)[10]:

Galeria

Dworzec kolejowy w Nowych Skalmierzycach
Widok z wiaduktu kolejowego na dworzec
Pociąg Regio EN57 z Poznania Głównego do Łodzi Kaliskiej
Boczna elewacja dworca kolejowego w Nowych Skalmierzycach
Charakterystyczny element architektury neogotyku w dawnych Prusach – czerwona cegła

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Zestawienia zabytków nieruchomych, www.nid.pl [dostęp 2021-02-04].
  2. ↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
  3. ↑ a b c A. Liebert: Dworzec w Nowych Skalmierzycach. noweskalmierzyce.pl. [dostęp 2015-01-31]. (pol.).
  4. ↑ a b Dworzec jak katedra. O dworcu w Nowych Skalmierzycach, Kultura u Podstaw, 18 lutego 2019 [dostęp 2021-02-04].
  5. ↑ Jerzy Wojtczak, Gazeta Skalmierzycka nr 3 (88), marzec 2001.
  6. ↑ Dworzec w Nowych Skalmierzycach przejęty Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce, web.archive.org, 2018 [dostęp 2021-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-01].
  7. ↑ Prace na dworcu Gmina i Miasto Nowe Skalmierzyce, web.archive.org, 1 lipca 2016 [dostęp 2021-02-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-01].
  8. ↑ Polsat News, W ścianie dworca znaleziono list sprzed 80 lat. Kto jest jego autorem? - Polsat News, polsatnews.pl [dostęp 2020-08-02] (pol.).
  9. ↑ List w butelce z ‘41 roku zamurowany w ścianie na dworcu kolejowym. Niezwykłe odkrycie w Nowych Skalmierzycach, www.rmf24.pl [dostęp 2020-08-02] (pol.).
  10. ↑ Wyszukiwarka połączeń kolejowych, rozklad-pkp.pl [dostęp 2022-11-22].

Linki zewnętrzne

Nowe Skalmierzyce
Linia 14 Łódź Kaliska - Tuplice (118,643 km)
BSicon KBHFaq.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Kalisz Szczypiorno
odległość: 3,000 km
BSicon BHFq.svg
BSicon STRq.svgBSicon STRq.svgBSicon KBHFeq.svgOciąż
odległość: 5,142 km

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
BSicon KBHFeq.svg
head station, track to the right
Nowe Skalmierzyce dworzec.jpg
Autor: Koroniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec w Nowych Skalmierzycach
EN57 1423 in Nowe Skalmierzyce.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 3.0
EN57-1423 w Nowych Skalmierzycach, jako pociąg regio z Poznania do Łodzi Kal.
Powiat ostrowski (województwo wielkopolskie) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu ostrowskiego, Polska
Nowe Skalmierzyce train station 06.JPG
Autor: Azymut (Rafał M. Socha), Licencja: CC BY-SA 4.0
Nowe Skalmierzyce (stacja kolejowa)
Nowe Skalmierzyce (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Nowe Skalmierzyce, Polska
Nowe Skalmierzyce dworzec 2018.jpg
Autor: Koroniec, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec kolejowy w Nowych Skalmierzycach
Skalmierzyce - Bahnhof. 1918 (71422872).jpg
Tytuł: Skalmierzyce : Bahnhof.
Adres wydawniczy: Berlin N.W. 7 : Verlag Georg Stilke, [1918] ([miejsce nieznane : drukarz nieznany])
Gatunek: pocztówka
Forma i typ: pocztówki
Opis fizyczny: [1] karta : ilustracja ; 9x14 cm
Tytuł według nadruku na awersie. - Rok wydania według pieczątki pocztowej i korespondencji.
Nowe Skalmierzyce location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Nowych Skalmierzyc, Polska