Nowiny Szląskie

Nowiny Szląskie

Pismo tygodniowe dla ludu ewangelickiego

Częstotliwość	Tygodnik
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Wydawca	druk T. Schatzky (Wrocław)
Tematyka	religijna
Pierwszy numer	1884
Ostatni numer	1888
Redaktor naczelny	Jerzy Badura

Nowiny Szląskie – luterański tygodnik wydawany w języku polskim (drukowany szwabachą) o tematyce religijnej i społecznej, przeznaczony zgodnie z podtytułem dla polskojęzycznej ludności śląskiej wyznania ewangelickiego, wydawany w latach 1884-1888.

Historia

Pierwszy numer pisma ukazał się we Wrocławiu 19 stycznia 1884 r. w drukarni T. Schatzky'ego przy Wallstrasse 14B (ob. ul. Włodkowica). Tygodnik wychodził w każdą sobotę i kosztował 80 fenigów kwartalnie. Funkcję redaktora odpowiedzialnego i nakładcy pełnił Jerzy Badura, pastor w Międzyborzu, a następnie K. Baum i S. Grygier, „księgarz we Wołowie”. Od roku 1887 pismo ukazywało się pod tytułem „Nowiny” w Ełku^[1], dokąd je przeniesiono z powodu wzrostu liczby czytelników z Warmii i Mazur, a także ze względu na nieprzychylność wrocławskiej administracji dla polskiej prasy na Śląsku (np. kary pieniężne za używanie j. polskiego). Pomysłodawcą i mecenasem gazety był Alfons Parczewski, prawnik i działacz społeczny^[2]. Z pismem współpracował też Antoni Baderski, asystent w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu.

„NS” zamieszczały kazania ewangelickie, powiastki umoralniające dla ludu, artykuły na temat dziejów reformacji, wspomnienia o wybitnych pastorach, sylwetki biograficzne, poezję okolicznościową, wiadomości kulturalne i gospodarcze, ogłoszenia i apele. Społeczno-informacyjna część tygodnika składała się z kilku stałych działów i rubryk: „Co słychać na świecie”, „Z kościoła i o kościele”, „Wiadomości z Szląska i okolicy”, „Z książek i o książkach”, „Ceny targowe”, „Notatki przyrodnicze”, „Korespondencje”, „Zagadki”. Zachowując charakter lojalistyczny, gazeta wspierała działalność polskich ewangelików, integrowała polskojęzyczną mniejszość pruskiego Śląska, odgrywała rolę oświatową i wychowawczą wobec śląskiego ludu, postulowała wprowadzenie j. polskiego do szkół.

Przypisy

Bibliografia

• R. Ergetowski, Nowiny Szląskie. Wrocławski tygodnik z lat 1884-1886, „Kwartalnik Opolski” 1955 nr 2.
• W. Nawrocki, Trwanie i powrót. Szkice o literaturze Ziem Zachodnich, Poznań 1969, s. 65-66.