Nowosady (powiat hajnowski)

Nowosady

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	hajnowski
Gmina	Hajnówka
Liczba ludności (2012)	263[1]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	17-200[2]
Tablice rejestracyjne	BHA
SIMC	0029848[3]
Położenie na mapie gminy wiejskiej Hajnówka Nowosady
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nowosady
Położenie na mapie województwa podlaskiego Nowosady
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego Nowosady
52°47′55″N 23°36′47″E/52,798611 23,613056

Nowosady – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Hajnówka^[4][3]. Od północy styka się bezpośrednio ze wsią Zwodzieckie, od wschodu ze wsią Sorocza Nóżka.

Wieś królewska ekonomii brzeskiej położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego^[5]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

Wzdłuż wsi rozciąga się (obecnie nieczynna) stacja kolejowa Nowosady. W Nowosadach mieści się zbór Kościoła Zielonoświątkowego i tartak, ponadto w pobliżu wsi znajdowało się Zespołowe Gospodarstwo Rolne.

Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Dubinach, a wierni kościoła rzymskokatolickiego do parafii św. Jana Chrzciciela w Narewce.

Położenie

Przez wieś biegnie droga wojewódzka nr 685 prowadząca z Hajnówki do Białegostoku^[6].

Części wsi

Historia

Wjazd do dawnego ZGR

Pierwsze wzmianki o wsi Nowosady w pobliżu wsi Dubiny pochodzą z 1703 roku (Rękopis Nr D.A. 11518, Wilno 1786). Do roku 1795 Nowosady wchodziły w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego będącego częścią I Rzeczypospolitej, w latach 1795–1807 należały do Królestwa Prus, 1807–1920 – do Carskiej Rosji, a następnie do Polski. W latach 1939–1941 była okupowana przez Związek Radziecki, a w latach 1941–1944 przez III Rzeszę. Podczas II wojny światowej wieś nie była pacyfikowana^[6].

W XIX wieku Nowosady należały do gminy Masiewo.

W roku 1936 pojawili się we wsi zielonoświątkowcy^[8].

Demografia

Wjazd od strony Hajnówki (2012)

W roku 1786 w Nowosadach było 93 mieszkańców. W spisie z 1861 roku było 300 mieszkańców, a w roku 1911 – 470 mieszkańców^[6].

Według spisu ludności z 30 września 1921 roku w Nowosadach mieszkało 308 osób w 81 domach, 146 osób podało narodowość polską, 159 – białoruską, 3 – narodowość żydowską^[9]. 300 osób było wyznania prawosławnego, 2 osoby były wyznania rzymskokatolickiego, 6 zadeklarowało przynależność do wyznania mojżeszowego^[9].

Według stanu z 31 grudnia 2012 w Nowosadach mieszkało 282 stałych mieszkańców^[10].

Zabytki

W ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wpisane zostały następujące obiekty:^[11]

• drewniany dom nr 48 z częścią gospodarczą, 4 ćw. XIX w.
• drewniany dom nr 67, 4 ćw. XIX w.
• drewniany dom 91 z 1905 r.
• drewniany dom nr 94 z lat 20 XX w.

Zobacz też

• Zdobnictwo drewnianych domów na Podlasiu

Przypisy