Nowy Świętów

Nowy Świętów
wieś
Ilustracja
Stacja kolejowa
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

nyski

Gmina

Głuchołazy

Wysokość

252–255 m n.p.m.

Liczba ludności (2016)

952[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-340[2]

Tablice rejestracyjne

ONY

SIMC

0494781

Położenie na mapie gminy Głuchołazy
Mapa konturowa gminy Głuchołazy, u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy Świętów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy Świętów”
Położenie na mapie powiatu nyskiego
Mapa konturowa powiatu nyskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy Świętów”
Ziemia50°22′25″N 17°21′36″E/50,373611 17,360000

Nowy Świętów (niem. Deutsch Wette[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy[4][5]. Historycznie leży na Dolnym Śląsku, na ziemi nyskiej. Położona jest na terenie Przedgórza Burgrabickiego, będącego częścią Przedgórza Paczkowskiego. Przepływa przez nią rzeka Biała Głuchołaska.

Częścią wsi jest Komorów[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 952 osoby[1].

Geografia

Położenie

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 6 km od granicy z Czechami, na Przedgórzu Burgrabickim. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Przez granice administracyjne wsi przepływa rzeka Biała Głuchołaska. Leży na wysokości 252–255 m n.p.m. Wieś wielodrożnicowa.

Środowisko naturalne

W Nowym Świętowie panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,0 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Nowego Świętowa wynoszą 602 mm. Dominują wiatry zachodnie[7].

Historia

Wieś kolonizacyjna, wymieniona została po raz pierwszy w 1300 jako Swetow thewtonicalis[8]. Z drugiej połowy XIII wieku pochodzi kościół parafialny Chrystusa Króla[9].

W 1664 Nowy Świętów był własnością rodu Duchze. Po śmierci ostatniego męskiego przedstawiciela rodziny, Jana Pawła Duchze, jego córka Sabina Jadwiga wniosła majątek w wianie pułkownikowi Franciszkowi Józefowi von Maubeuge. Maubeugowie byli właścicielami wsi do 1945. W 1937 należała do Rosemarie, Hansa Helmutha i Petera Bonifatiusa von Maubeuge. Funkcje kuratora pełnił Helmuth von Maubeuge. Majątek liczył 226 ha[10].

W latach 1945–1950 Nowy Świętów należał do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

Zabytki

Dwór
Kościół par. pw. Chrystusa Króla

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:

  • kościół par. pw. Chrystusa Króla, dawniej św. Małgorzaty, z końca XIII w., wzmiankowany po raz pierwszy w 1302 r. Przebudowany w 1419 r. Odbudowany po zniszczeniach wojny 30 letniej w 1638 r., został rozbudowany w 1938 r. Wieża pochodzi z 1719 r. Wystrój wnętrza jest barokowy.
  • dwór – pałac z XIX w.
  • spichrz, z XIX w., 1840 r., nie istnieje

inne obiekty:

  • pomnik upamiętniający śmierć milicjantki Alicji Zduńczyk (2.06.1926 – 05.08.1945), zamordowanej przez żołnierzy Armii Czerwonej, znajduje się przy szosie[12]
  • linia kolejowa z Nysy przez Nowy Świętów do Głuchołaz i Pokrzywnej (nr 333), którą wybudowano w 1875 roku i z Głuchołaz do Mikułowic (nr 343), a w 1876 powstało połączenie kolejowe Nowego Świętowa z Prudnikiem i Racławicami Śląskimi (nr 137). W XIX w. powstało też połączenie Nowy Świętów – Sławniowice, obecnie jest ono nieczynne.

Gospodarka

Wieś ma charakter rolniczo-przemysłowy. Mieszkańcy to głównie pracownicy zakładów, rolnicy i emeryci. Wiejskie zakłady to: piekarnia, warsztat samochodowy, wytwórnia torebek papierowych, zakład produkujący palety do transportu. Funkcjonuje tu mała elektrownia wodna, jest poczta, stacja PKP i przystanek PKS. Działa jednostka OSP, KGW i Klub Sportowy Nowy Świętów. We wsi znajdują się trzy sklepy spożywczo-przemysłowe. Obiekty kulturalno-oświatowe to: szkoła podstawowa, przedszkole, świetlica i nowa biblioteka. Jest tu duży obiekt sportowy ze stadionem. Basen kąpielowy jest nieczynny i wymaga remontu.

Transport

Transport drogowy

Przez Nowy Świętów przebiega droga wojewódzka:

Transport kolejowy

Nowy Świętów
Linia nr 137 Katowice – Legnica (127,228 km)
BSicon KBHFl.svgBSicon STRq.svgBSicon STRq.svg
Nowy Las
odległość: 3,751 km
BSicon BHFq.svg
BSicon STRq.svgBSicon STRq.svgBSicon exKBHFr.svgPrzełęk
odległość: 4,772 km
Linia nr 251 (D29-1971) Nowy Świętów – Sławniowice Nyskie (0,000 km)
BSicon KBHFl.svg
BSicon STRq.svgBSicon STRq.svgBSicon KBHFr.svgDłużnica
odległość: 3,056 km
Linia nr 297 Nowy Świętów – Głuchołazy Zdrój (0,000 km)
BSicon KBHFl.svg
BSicon STRq.svgBSicon STRq.svgBSicon KBHFr.svgGłuchołazy
odległość: 5,952 km

Przypisy

  1. ↑ a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych – Poczta Polska. „Spis numerów adresowych”, s. według indeksu nazw, 2013. Warszawa: Poczta Polska S.A.. zły zapis daty dostępu
  3. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT.
  6. ↑ Mapa interaktywna, emapy.com [dostęp 2020-11-05].
  7. ↑ Klimat: Nowy Świętów: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org, pl.climate-data.org [dostęp 2020-11-05].
  8. ↑ Nowy Świętów, glucholazy.pl [dostęp 2020-11-05] (pol.).
  9. ↑ kościół parafialny pw. Chrystusa Króla, Nowy Świętów – Zabytek.pl, zabytek.pl [dostęp 2020-11-05] (pol.).
  10. ↑ Nowy Świętów, www.palaceslaska.pl [dostęp 2020-11-05].
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 61,62. [dostęp 2012-12-21].
  12. ↑ Krystyna Dubiel „Zapomniane mogiły” http://www.otonysa.pl/news.php?id=30573 [dostęp 2012-12-04].

Linki zewnętrzne

Gmina Głuchołazy
Miasto
Wsie
Osady
Integralne
części wsi

Herb gminy Głuchołazy

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
BSicon KBHFl.svg
head station, track to the left
BSicon KBHFaq.svg
head station, track to the left
BSicon STRq.svg
Straight line aqross (according to naming convention, name + modifier)
BSicon BHFq.svg
station at track aqross
BSicon KBHFr.svg
head station, track to the right
BSicon KBHFeq.svg
head station, track to the right
BSicon exKBHFr.svg
ex terminal station, track to the right
Nowy Świętów, dwór 01.jpg
Autor: Stok, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Nowy Świętów - dwór, XIX w (zabytek nr 1962/72 z 28.10.1972)
Nowy Świętów kościół 01.jpg
Autor: Stok, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Nowy Świętów - kościół parafialny p.w. Chrystusa Króla, poł. XIII, 1419, XX w (zabytek nr 1115/66 z 5.02.1966)
Nysa County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Nysa County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.68 N
  • S: 50.24 N
  • W: 16.88 E
  • E: 17.77 E
Głuchołazy (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Głuchołazy (gmina0, Poland.
Nowy Swietow SA103-013 to Kedzierzyn Kozle.jpg
Nowy Świętów (Deutsch Wette), SA103-013 to Kędzierzyn Koźle