Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym

Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym

Nowy Cmentarz (parafialny), kwiecień 2015
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Bączal Dolny
Typ cmentarza	parafialny
Wyznanie	rzymskokatolickie
Stan cmentarza	czynny
Powierzchnia cmentarza	2 ha[1]
Liczba kwater cmentarnych	8
Data otwarcia	1952
Zarządca	parafia Imienia Maryi w Bączalu Dolnym
Położenie na mapie gminy Skołyszyn Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym
49°45′53,7″N 21°21′51,1″E/49,764917 21,364194

Grób ks. prałata Stanisława Czernieca

Nowy Cmentarz w Bączalu Dolnym – rzymskokatolicki cmentarz parafialny będący własnością parafii św. Mikołaja i Imienia Maryi w Bączalu Dolnym koło Jasła, założony w 1952 roku^[2].

Opis

Cmentarz oficjalnie funkcjonuje od 1952 roku i został założony z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. prałata Stanisława Czernieca^[3] (choć na cmentarzu znajdują się także mogiły osób zmarłych po 1948, a przed rokiem 1952). Zlokalizowany jest 300 metrów na południe od kościoła parafialnego, bezpośrednio przy granicy obrębu z sołectwem Bączal Górny (przysiółek Dudkowice). Został erygowany po zapełnieniu miejsc przeznaczonych do pochówków na wcześniejszym Starym Cmentarzu, który powstał pod koniec XVIII wieku^[4]. Ma kształt prostokąta, o powierzchni 2 ha. Do cmentarza prowadzi droga, zwana cmentarną, mająca swój początek w okolicy zabudowań plebańskich i łącząca się na 1,7 km z drogą powiatową nr 1832R relacji Bączal–Skołyszyn.

W zabudowie nekropolii przeważają nagrobki wykonane z lastriko oraz pomniki granitowe. W znacznie mniejszym stopniu mogiły ziemne z żeliwnymi i kamiennymi krzyżami.

Zieleń cmentarza stanowią drzewa iglaste i krzewy zimozielone, głównie: jodła pospolita, świerk pospolity, modrzew, żywotnik olbrzymi, irga pospolita i tuja - odmiana szmaragd, płożąca^[5]. Teren jest siedliskiem sów z gatunku puszczykowatych.

Pochowani

Szacuje się, że na cmentarzu spoczywa około 1700 osób, w tym:

• Władysław Bienias - uczestnik kampanii wrześniowej, obrońca Lwowa 1939, zm. 2000,
• Bronisława Bylinowska - zasłużona dla Gminy i Miasta Nisko^[6], nauczycielka i działaczka kulturalna, zm. 2016,
• Albin Filus - żołnierz podziemia antykomunistycznego z NOW-AK, zm. 2008,
• ks. Stanisław Czerniec - prałat, kanonik kapituły brzozowskiej, zm. 1986,
• Józef Dybka - lekarz weterynarii, zm. 1997,
• Kazimierz Dybka - strażak ochotnik, przeżył 101 lat, zm. 2012,
• Franciszek Filar - zginął w KL Auschwitz w lutym 1943^[7], (grób symboliczny).
  • ponadto w KL Auschwitz zginęli urodzeni w Bączalu Dolnym i Bączalu Górnym:
    • Franciszek Cichoń (ur. 1908),
    • Franciszek Cholewiak (działacz chłopski, ur. 1898, w 1942 przeniesiony do KL Mauthausen, zm. 1943),
    • Aniela Szymańska (zm. 1943),
    • Julia Wnęk (zm. 1943),
    • ks. Stanisław Kołodziej (zm. 1942, w 1941 przeniesiony do KL Dachau)
    • Jan Idzik (ur. 1906, w 1944 przeniesiony do KL Buchenwald - przeżył)
• Zbigniew Filar - nauczyciel muzyki, organista, zm. 2011,
• Jan Grzywacz - wójt gminy Skołyszyn w latach 1936–1944, zamordowany w trakcie pełnienia urzędu w 1944,
• Lesław Grzywacz - wieloletni naczelnik OSP, sołtys i radny Bączala Dolnego, zm. 2019,
• Stanisław Hudy - walczył pod Monte Cassino, odznaczony krzyżem Virtuti Militari, zm. 1979,
• Bolesław Kmiecik - organista w latach 1959-2002, zm. 2021,
• Apolonia Kołodziej - matka Sługi Bożego ks. Stanisława Kołodzieja,
• Józef Kołodziej - weteran walk I wojny światowej, ojciec Sługi Bożego ks. Stanisława Kołodzieja, zm. 1921,
• rodzeństwo i krewni Sługi Bożego ks. Stanisława Kołodzieja,
• Karolina Machowicz - żona ostatniego właściciela majątku ziemskiego w Bączalu Górnym, zm. 1980,
• Leszek Placek - społecznik, długoletni Radny Rady Gminy Skołyszyn i kierownik Posterunku Policji w Skołyszynie, zm. 2021,
• Anna Pyrek - długoletnia nauczycielka, zm. 2008,
• Czesław Rachowicz - pilot, major rezerwy Wojska Polskiego, zm. 2022,
• Bogusław Sarnecki - sołtys i prezes Ochotniczej Straży Pożarnej w Bączalu Dolnym, zm. 2013,
• Bronisław Smaś - żołnierz podziemia antykomunistycznego z NOW-AK, zm. 2016,
• Czesław Smaś - żołnierz podziemia antykomunistycznego z NOW-AK, działacz ZMW „Wici”, zm. 1993,
• Feliks Smaś - więzień oświęcimski, zginął za pomoc niesioną Żydom (grób symboliczny),
• Maria Stygar - pedagog, nauczycielka, zm. 1969,
• Klara Szarek - znana z długowieczności, przeżyła 101 lat, zm. 2021,
• Helena Wnęk - długoletnia nauczycielka, odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1975), zm. 2015,
• Ferdynand Wadas - weteran II wojny światowej,uczestnik m.in. akcji "Gamrat" z 4 na 5 grudnia 1943, zm. 2019,
• Władysław Wypasek - walczył w obronie ojczyzny w roku 1920, zm. 1973,
• Jakub Zabawa - zginął w bitwie z okresu I wojny światowej,
• Mikołaj Żabiński - żołnierz gen. Hallera, walczył w bitwie o Obuchowo w 1920, zm. 1979,
• Władysław Zięba - przewodniczący Komitetu Budowy Kościoła, zm. 1964,

Zobacz też

• Parafia św. Mikołaja i Imienia Maryi w Bączalu Dolnym
• Stary Cmentarz w Bączalu Dolnym

Przypisy