Nowy Dom Ławy w Gdańsku

Nowy Dom Ławy
Symbol zabytku nr rej. 289 z 24.02.1967[1]
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gdańsk

Adres

Główne Miasto, ul. Długi Targ 43

Właściciel

Muzeum Historyczne Miasta Gdańska[2]

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy Dom Ławy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowy Dom Ławy”
Ziemia54°20′54,564″N 18°39′12,362″E/54,348490 18,653434

Nowy Dom Ławy (Sień Gdańska) – zabytkowy budynek dawnego sądu w Gdańsku. Mieści się przy Długim Targu.

Historia

Panienka z okienka

Budynek powstał w XV wieku. Do XVIII wieku był zamieszkiwany przez rodziny patrycjuszowskie[3][4]. Od 1709 w budynku mieścił się dom ławy[3][4]. Fasada w obecnym stylu pochodzi z 1712 roku[2]. Jest ona połączeniem stylów gotyckiego (elewacja), renesansowego (portal) i barokowego (szczyt, który zdobi posąg o symbolice sądowniczej)[2][4]. W latach 1900-1901 przeprowadzono generalny remont obiektu[3]. Mieściły się w nim wówczas biura giełdy[3]. W budynku eksponowano ponadto dzieła gdańskiego i holenderskiego rzemiosła należące do kolekcjonera Lessera Giełdzińskiego[3][2]. Rzeźba orła polskiego umieszczona na drzwiach wejściowych została pierwotnie usunięta w 1938 przez Niemców w okresie istnienia Wolnego Miasta Gdańsk[5]. Od 1967 roku obiekt figuruje w rejestrze zabytków. W 1989 roku przeszedł w zarządzanie Muzeum Historii Miasta Gdańska i stanowi część oddziału Dwór Artusa, z racji na wewnętrzne połączenie między budynkami. Od 2001 do 2018 roku codziennie o godzinie 13:00 w szczytowym oknie ukazywała się tzw. Panienka z okienka[4][6]. Jest to nawiązanie do XIX-wiecznej powieści Panienka z okienka, której akcja rozgrywa się w Gdańsku[4].

Wnętrza

Wnętrza Sieni Gdańskiej kryją XVIII-wieczne wyposażenie, w tym m.in. barokową klatkę schodową, szafy, rzeźby i ceramikę holenderską[3].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2013-09-25].
  2. ↑ a b c d Nowy Dom Ławy. PolskaNiezwykła.pl. [dostęp 2013-09-25].
  3. ↑ a b c d e f Nowy Dom Ławy. FotoPolska.eu. [dostęp 2013-09-25].
  4. ↑ a b c d e Nowy Dom Ławy z panienką z okienka. Trojmiasto.pl. [dostęp 2013-09-25].
  5. ↑ Dział ogólny. Związkowy kurs na Bielanach. „Przewodnik Gimnastyczny „Sokół””. 9, s. 293, 1939. 
  6. ↑ Zniknęła panienka z okienka, atrakcja turystyczna Gdańska. Autorski mechanizm nie do naprawienia. trojmiasto.wyborcza.pl. [dostęp 2020-07-01].
Zabytki Głównego Miasta wzdłuż Drogi Królewskiej

POL Gdańsk COA (grand).svg

Media użyte na tej stronie

Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Gdańsk, Nowy Dom Ławy - fotopolska.eu (299578).jpg
(c) Yanek / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Dom Ławników (gdanskich) zwany Nowym, choć w potocznej mowie gdańszczan bardziej znany jako Sień Gdańska.
Gdańsk, Nowy Dom Ławy - fotopolska.eu (299579).jpg
(c) Yanek / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
"Panienka z okienka" czyli jedna z gdańskich atrakcji, nawiązujących do powieści Jadwigi Łuszczewskiej (pseudonim Deotyma), pod tym samym tytułem.