Nowy Wiec
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) | 343[1] |
Strefa numeracyjna | 58 |
Kod pocztowy | 83-421[2] |
Tablice rejestracyjne | GST |
SIMC | 0171807 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
54°07′34″N 18°20′57″E/54,126111 18,349167 |
Nowy Wiec – wieś pogranicza kaszubsko-kociewskiego w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie starogardzkim, w gminie Skarszewy. Prowadzi tędy Szlak Skarszewski – zielony znakowany szlak turystyczny. Dzieje Nowego Wieca sięgają XIII w. i nierozdzielnie łączą się z rodziną Wieckich (nazwisko to na przestrzeni wieków różnie pisano), którego protoplastą był pomorski rycerz Henryk von Vitzen. W zachodniej części wsi znajduje się XIX w. dwór otoczony parkiem, wciąż należący do rodziny Wieckich[3]. Zachował się także budynek dawnej gospody - przed 1939 placówki polskiej straży granicznej. Podczas II wojny światowej w Nowym Wiecu istniał ośrodek szkoleniowy armii niemieckiej. Pozostałością po nim są cztery drewniane budynki mieszkalne z 1940 r., które służyły jako kwatery dowództwa ośrodka. Dwa zostały przerobione, dwa zachowały się w oryginale[4].
W latach 1920-1939 na północ od miejscowości przebiegała granica polsko-gdańska. Przy granicy wsi ze Szczodrowem, przy rozgałęzieniu drogi na Pruszcz Gdański, zachował się budynek przejścia granicznego[5].
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do tzw. dużego województwa gdańskiego, a w latach 1975-1998 do tzw. małego województwa gdańskiego.
Miejsce narodzenia błogosławionej Marty Wieckiej, której pomnik odsłonięto we wsi przed jej domem rodzinnym[6] 1 czerwca 2013. Wcześniej, w 2006 zrekonstruowano zniszczoną w czasie wojny figurę św. Jana Nepomucena.
Zbrodnia w Nowym Wiecu
Miejsce zbrodni dokonanej 22 listopada 1939 roku przez Niemców na 42 lub 43 Polakach[7] (w tym dwóch księżach) a także Niemcach (przeciwnikach hitleryzmu – m.in. księdzu Aeltermannie). Przed rozstrzelaniem ofiary zostały zmuszone do wykopania własnych grobów.
Na cmentarzu spoczywają ciała 64 Polaków zamordowanych przez hitlerowców 19 listopada 1939 r. Zidentyfikowanych zostało jedynie 19 osób[8].
Kult Pogański
W Nowym Wiecu znaleziono dwugłowy granitowy posążek z połowy X wieku, prawdopodobnie przedstawiający Swarożyca. Istnieje przypuszczenie, że na tych terenach istniał jeden z ośrodków pogaństwa w regionie gdańskim. Posążek znajduje się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Gdańsku[9].
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 847 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Nowy Wiec. Dwór Wieckich w Nowym Wiecu
- ↑ Nowy Wiec. Budynki Wehrmachtu z 1940 r.
- ↑ Przedwojenne budynki graniczne na Pomorzu Gdańskim
- ↑ Nowy Wiec. Dom rodzinny bł. s. Marty Wieckiej
- ↑ Kazimierz Leszczyński "Eksterminacja ludności na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy" (wykaz miejscowości z terenów polskich przyłączonych do Rzeszy, w których okupant niemiecki dokonywał eksterminacji ludności, sporządzony na podstawie materiałów Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce). W: Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939-1945. Poznań, Warszawa: Wydawnictwo Zachodnie, 1962, s. 58.
- ↑ Nowy Wiec. Cmentarz ofiar terroru niemieckiego
- ↑ Leon Jan Łuka: Kultura duchowa. W: Edmund Cieślak: Historia Gdańska. T. 1. Wydawnictwo Morskie, s. 67.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu starogardzkiego, Polska
Autor:
Mapa gminy Skarszewy, Polska