Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie
 nr rej. A-1188 z 28.05.2013 | |
 Widok ogólny cmentarza żydowskiego w Żelechowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza | wyznaniowy |
| Wyznanie | judaizm |
| Stan cmentarza | nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza | 2,26 ha |
| Data otwarcia | 1802 r. |
Położenie na mapie Żelechowa  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu garwolińskiego  | |
Położenie na mapie gminy Żelechów _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Żelechów") | |
 51°48′21″N 21°53′21″E/51,805833 21,889167 | |
Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie – znajduje się przy skrzyżowaniu ulic Reymonta i Chłopickiego. Zachowało się tam szacunkowo od 100 do 200 kamieni nagrobnych[1]. Cmentarz ma powierzchnię około 2,26 ha.
Historia
Założony został w 1802 roku, jak wymóg sanitarny władz austriackich[2][3]. Wcześniej Żydzi chowali zmarłych na starym cmentarzu w pobliżu synagogi w centrum miasta co mogło wywołać epidemię. W czasie II wojny światowej na kirkucie odbywały się egzekucje i masowe pochówki, m.in. 28 lutego 1943 roku hitlerowcy zamordowali tam kilkudziesięciu żydowskich rzemieślników pozostawionych w mieście po likwidacji getta. Ostatnich pochówków dokonywano tam jeszcze w kilka lat po wojnie. Były to pogrzeby ciał ekshumowanych z terenu powiatu.
Cmentarz
W pobliżu ulicy Chłopickiego znajdują się głównie granitowe nagrobki z głazów, z napisami, bez płaskorzeźb. Jest to prawdopodobnie najstarsza część cmentarza. W środkowej części cmentarza pozostały tylko resztki wyłamanych płyt nagrobnych. Natomiast w części przy ulicy Reymonta znajduje się kilkanaście macew wykonanych z piaskowca. We wschodnim końcu cmentarza znajduje się także współczesny nagrobek z 1990 roku wystawiony przez rodzinę z Izraela zmarłemu w 1943 roku. Dawniej całość była ogrodzona, obecnie pozostały tylko resztki ogrodzenia. Na cmentarzu znajdował się dom przedpogrzebowy[4].
Przypisy
- ↑ Burchard podaje liczbę 200
- ↑ Grzegorz Szymczak 1000 dat z historii Żelechowa i okolic. Rozdział 7. XIX wiek
- ↑ Burchard podaje nieznaną datę powstania cmentarza
- ↑ Widoczny na mapie WIG
Bibliografia
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 75.
- Mapa WIG Żelechów Pas 41 Słup 34 Warszawa 1938
Linki zewnętrzne
- Nowy cmentarz żydowski w Żelechowie na portalu Wirtualny Sztetl
- K. Bielawski Cmentarz żydowski w Żelechowie [dostęp 12.01.2008 r.]
- Wszystkie żelechowskie inskrypcje na portalu Wirtualny Cmentarz
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Autor:
Mapa powiatu garwolińskiego, Polska
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Autor: Nikodem Nijaki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jewish cemetery in Żelechów
Autor:
Mapa gminy Żelechów, Polska
Autor: Nikodem Nijaki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jewish cemetery in Żelechów
Autor: Nikodem Nijaki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jewish cemetery in Żelechów
Autor:
Mapa miasta Żelechów, Polska