Nowy cmentarz żydowski w Będzinie

Nowy cmentarz żydowski w Będzinie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Będzin

Adres

ul. Podzamcze

Typ cmentarza

wyznaniowy

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

0,5 ha

Data otwarcia

1831

Położenie na mapie Będzina
Mapa konturowa Będzina, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Będzinie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Będzinie”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Nowy cmentarz żydowski w Będzinie”
Ziemia50°19′40″N 19°07′55″E/50,327778 19,131944

Nowy cmentarz żydowski w Będziniekirkut w Będzinie położony na północnym zboczu Góry Zamkowej przy ul. Podzamcze.

W Będzinie istniały trzy cmentarze żydowskie, z których przetrwał jedynie kirkut na Górze Zamkowej, zwany nowym cmentarzem żydowskim. Powstał on w 1831[1] w związku z wybuchem w lipcu tegoż roku epidemii cholery w Będzinie, gdy stary kirkut na Zawalu okazał się za mały, by pomieścić wszystkie ciała. Grunt pod cmentarz zakupiono od mieszkańców miasta za 300 guldenów.

Na powierzchni 0,5 ha zachowało się ok. 250 całych macew oraz ok. 550 rozbitych lub mocno uszkodzonych[2]. Najstarszy nagrobek pochodzi z 1831 r. Na macewach zachowały się inskrypcje nagrobne w języku hebrajskim i jidysz. Obecnie teren cmentarza jest zaniedbany, porośnięty przez las. Pośrodku zachowały się także fundamenty ohelu, najprawdopodobniej rabina Barucha Hercygiera (według innej, niepewnej hipotezy rabina Jakuba Natana[3]) oraz pozostałości kamiennego muru ogrodzenia. Macewa Jakuba Natana (z wyrzeźbionym orłem Rzeczypospolitej) znajduje się dzisiaj w Muzeum Zagłębia w Będzinie.

Cmentarz był użytkowany do końca lat 70. XIX w. Podczas II wojny światowej został zdewastowany przez Niemców. Na teren cmentarza prowadzi odbudowana brama.

Przypisy

  1. Burchard podaje datę powstania cmentarza jako XIX w.
  2. Burchard podaje liczbę zachowanych nagrobków jako około 300.
  3. Zob. serwis kirkuty.xip.pl.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Będzin County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Będzin County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.55 N
  • S: 50.24 N
  • W: 18.94 E
  • E: 19.43 E
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Star of David.svg
Gwiazda Dawida, symbol żydowskiego narodu i wiary.
Cmentarz żydowski w Będzinie37.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie
Będzin location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Będzin, Poland
Ta mapa of Będzin została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Cmentarz żydowski w Będzinie31.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie
Cmentarz żydowski w Będzinie8.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie
Cmentarz żydowski w Będzinie1.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie
Cmentarz żydowski w Będzinie34.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie
Cmentarz żydowski w Będzinie18.jpg
Autor: Pimke, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cmentarz żydowski w Będzinie