Nowy cmentarz żydowski w Lublinie
 nr rej. A/983 z 11 grudnia 1989[1] | |
.JPG) Epitafia na nowym cmentarzu żydowskim w Lublinie (2011) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Walecznych / Unicka |
| Typ cmentarza | wyznaniowy |
| Wyznanie | judaizm |
| Stan cmentarza | czynny |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
 51°15′31,0″N 22°34′46,6″E/51,258600 22,579600 | |
Nowy cmentarz żydowski w Lublinie – kirkut znajdujący się w Lublinie, w przy ulicy Walecznych[2]. Cmentarz zajmuje powierzchnię 8,6 ha, znajduje się na nim około 50 nagrobków.
Historia
Nowy cmentarz żydowski został założony w 1829 roku. W czasach I wojny światowej powstał tutaj żydowski cmentarz wojenny. Podczas II wojny światowej Niemcy zdewastowali cmentarz, po którym pozostał jedynie pusty plac, część muru i dwa zniszczone ohele. Użyli macewy do utwardzenia tzw. Czarnej Drogi w obozie koncentracyjnym Majdanek.
Po zakończeniu wojny, ówczesne władze miasta wydały zezwolenie na budowę drogi przez środek cmentarza. W ten sposób obszar został podzielony na dwa place o powierzchni 3,5 ha każdy. Pod koniec lat 80. cmentarz objęła opieką Fundacja Sary i Manfreda Frenklów. W 1989 roku nastąpiło wpisanie obiektu do rejestru zabytków.
Na powierzchni 8,6 ha znajduje się około 50 nagrobków, w tym wiele współczesnych. Wydzielona część cmentarza jest cały czas czynna i używana przez lubelską gminę żydowską.
Na cmentarzu znajduje się Izba Pamięci połączona z małą czynną bożnicą, w której modły odbywają się kilka razy do roku podczas przyjazdów grup żydowskich z Izraela i USA.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 66 [dostęp 2020-01-14].
- ↑ Burchard podaje ponadto, iż istniał założony w 1918 cmentarz żydowski przy dawnej ulicy Lenina, obecnej Andersa. Cmentarz ten miał zostać po wojnie zamieniony w skwer. Należy przy tym zauważyć, że mapa WIG wskazuje, iż cmentarz był podzielony wzdłuż osi północ południe na dwie części. Powojenna ulica Lenina podzieliła teren cmentarza wzdłuż osi wschód zachód. Być może istnienie kwatery z czasów I wojny światowej zmyliło Burcharda? Należy też zauważyć, iż mapa WIG wskazuje istnienie w północno-zachodnim rogu skrzyżowania ulic Walecznych i Unickiej cmentarza chrześcijańskiego. Obecnie w tym miejscu faktycznie teren zielony.
Bibliografia
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 163-164.
- Mapa WIG Lublin Północ Pas 43 Słup 35 Warszawa 1936
Linki zewnętrzne
- Nowy cmentarz żydowski w Lublinie na portalu Wirtualny Sztetl
- Nowy cmentarz żydowski w Lublinie – www.kirkuty.xt.pl
- Nowy cmentarz żydowski w Lublinie. polin.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-08)]. – www.polin.org.pl
- Judaica w Lublinie. loitik.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-13)].
| Dzielnice | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obiekty budowlane |
| ||||||
| Zagłada | |||||||
| Inne |
|
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Niebieski szlak turystyczny.
Autor: Ivonna Nowicka, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lublin, cmentarz żydowski
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Nowy Cmentarz Żydowski w Lublinie
Autor: Tomasz Zugaj, Licencja: CC BY-SA 4.0
Nowy Cmentarz Żydowski w Lublinie
Autor: Krzysztof Schabowicz, Licencja: CC BY-SA 2.5
Nowy cmentarz żydowski w Lublinie