Nowy pałac biskupi we Fromborku

Nowy pałac biskupi we Fromborku

nr rej. 662/67 z 16.10.1967
Widok od strony bramy
Państwo	Polska
Miejscowość	Frombork
Adres	ul. Katedralna 6
Typ budynku	pałac biskupi
Styl architektoniczny	neogotyk
Rozpoczęcie budowy	1844
Ukończenie budowy	1845
Położenie na mapie Fromborka Frombork, nowy pałac biskupi
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Frombork, nowy pałac biskupi
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Frombork, nowy pałac biskupi
Położenie na mapie powiatu braniewskiego Frombork, nowy pałac biskupi
Położenie na mapie gminy Frombork Frombork, nowy pałac biskupi
54°21′26,208″N 19°41′03,728″E/54,357280 19,684369

Nowy pałac biskupi we Fromborku – zabytkowy, neogotycki budynek wykonany z cegły, znajdujący się we Fromborku, przy ulicy Katedralnej 6. Obecnie pełni funkcję plebanii tutejszej parafii.

Historia

Pałac został wybudowany w miejscu dawnych kanonii pw. św. Jana Nepomucena i św. Andrzeja Apostoła, w latach 1844–1845. Decyzja o budowie zapadła, ponieważ w 1837 przeniesiono siedzibę biskupią do Fromborka, w okresie rządów biskupa Józefa Ambrożego Geritza. Projekt pałacowego założenia wykonał braniewski inspektor budowlany August Bertram, natomiast samymi pracami kierował mistrz budowlany Dominski. Budowla jest dwukondygnacyjna, z czerwonej cegły, na planie prostokąta. Jej frontowa elewacja skierowana jest ku zachodowi. Na parterze pałacu znajduje się kaplica, a na piętrze sale reprezentacyjne, w których zachowały się biało szkliwione piece kaflowe z lat 1844–1845, będące dziełem znakomitej berlińskiej fabryki Christopha Tobiasa Feilnera, w której autorami projektów byli znakomici niemieccy architekci, w tym także współpracujący z Feilnerem Karl Friedrich Schinkel. Wschodnie wyjście z budynku prowadzi do dużego ogrodu. Na posesji znajduje się także budynek dawnej wozowni^[1].

Pałac był siedzibą biskupów przez ponad sto lat – do momentu przeniesienia siedziby biskupów do Olsztyna. Mieszkali tu kolejni biskupi warmińscy: Józef Ambroży Geritz, Filip Kremetz, Andrzej Thiel, Augustyn Bludau i Maksymilian Kaller. Obecnie w pałacu mieści się plebania parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Fromborku.

Galeria zdjęć pałacu biskupiego

Pałac biskupi zimą

Pałac biskupi wraz z kapliczką św. Józefa

Piece kaflowe

Zespół pieców kaflowych pałacu jest jednym z ciekawszych w skali Europy. Piece skonstruowane z białych, szkliwionych kafli mają wysokość od 2,80 do 3,50 metra. Posadowiono je w latach 1844-1845. Ich konstruktorem było berlińskie przedsiębiorstwo Tobiasa Christopha Feinlera, z którym współpracował m.in. Karl Friedrich Schinkel. W latach 2019-2020 piece zostały zdemontowane i poddane konserwacji oraz uzupełnieniom braków. Obecnie, po ponownym zmontowaniu, mają pełną funkcjonalność^[2].

Piece są dwu- lub trzyskrzyniowe i reprezentują style neogotycki oraz klasycystyczny. W ich zwieńczeniach umieszczono sceny mitologiczne i antyczne, motywy liści akantu, groteskowe i arabeski^[2].

Oszklenie

W dwudziestu oknach na pierwszym piętrze pałacu zachowała się oryginalna, neogotycka stolarka okienna z dębu, a także unikalny w skali Polski zespół oszkleń, na który składa się zespół osiemnastu witraży w maswerkowych nadświetlach. W nadświetlach refektarza zachowały się relikty bezbarwnych, pierwotnych oszkleń ze szlifowaną dekoracją roślinną w drewnianych szczeblinach. W pozostałych reprezentacyjnych pomieszczeniach dochowało się również barwne oszklenie ze szkieł powłokowych ze szlifowanymi dekoracjami roślinnymi w żeliwnej armaturze^[3].

Przypisy

Bibliografia

• Stanisław Kuprjaniuk: Frombork. Wyd. III (poprawione). Olsztyn: Wydawnictwo Mantis, 2011, s. 55-56. ISBN 978-83-6286-002-9. OCLC 802163544. (pol.).