Ntsu Mokhehle

Ntsu Mokhehle, właśc. Clement Ntsu Sejabanana Mokhehle (ur. 26 grudnia 1918 we wsi Mokhehle, koło Teyateyanengu, zm. 6 stycznia 1999 w Bloemfontein) – lesotyjski polityk, w latach 1993–1994 i 1994–1998 premier Lesotho.

Życiorys

Urodził się 26 grudnia 1918 jako Clement Ntsu Sejabanana Mokhehle we wsi Mokhehle, koło Teyateyanengu w ówczesnym brytyjskim protektoracie Basuto^[1].

W 1952 założył Afrykański Kongres Basuto, przemianowany później na Kongresową Partię Basuto (BCP), która pozostawała w opozycji do Narodowej Partii Basuto (BNP). Sprzeciwiał się brytyjskim rządom i pozostawianiu władzy administracyjnej w rękach wodzów plemiennych. Opowiadał się za panafrykanizmem^[1].

W 1965 Basuto uzyskało szeroką autonomię, odbyły się wybory parlamentarne wygrane przez BNP pod przywództwem L. Jonathana. W 1966 powstało niepodległe państwo Lesotho, którego królem został Moshoeshoe II. Faktyczna władza pozostała jednak w rękach premiera Jonathana, czemu sprzeciwiał się król, popierany przez Mokhehlego^[2]. Mokhele doprowadził Kongresową Partię Basuto do zwycięstwa w pierwszych wyborach parlamentarnych w niepodległym państwie, jednak Jonathan dokonał zamachu stanu i pozostał przy władzy aż do 1986^[1][2]. W 1974 Mokhele przewodził nieudanemu powstaniu przeciw władzy BNP prowadzonemu przez zbrojne skrzydło BCP – Armię Wyzwolenia Lesotho (LLA) i został zmuszony do emigracji do RPA. Stamtąd w dalszym ciągu przewodził opozycji względem Jonathana, współpracując z tamtejszym rządem, zaś LLA kontynuowało walkę zbrojną. Powrócił do kraju w 1989^[1], już po wojskowym zamachu stanu, który odsunął Jonathana od władzy^[2].

W 1993 Kongresowa Partia Basuto wygrała, pierwsze od lat 70., wolne wybory, zdobywając wszystkie 65 miejsc w parlamencie^[1]. 2 kwietnia Mokhehle objął urząd premiera kraju^[3], zastępując przewodniczącego Rady Wojskowej Eliasa Ramaemę. Obowiązki pełnił do 17 sierpnia 1994, kiedy to król Letsie III i wojsko dokonało zamachu stanu^[1]. Obowiązki szefa rządu przejął Hae Phoofolo^[4], jednak pod wpływem presji międzynarodowej Mokhehle powrócił na stanowisko premiera niecały miesiąc później 14 września^[1][3]. W 1997 wewnętrzna opozycja w partii usiłowała odsunąć go od władzy, doprowadził wówczas do rozłamu tworząc nowe ugrupowanie – Kongres Lesotho na rzecz Demokracji, do którego przystąpiło większość parlamentarzystów BCP^[1]. Szefem rządu pozostał do 29 maja 1998, kiedy to nowym premierem został Pakalitha Mosisili, również polityk Kongresu^[4]. Mokhehle udał się na polityczną emeryturę^[1].

Zmarł w 6 stycznia 1999 w Bloemfontein w Republice Południowej Afryki^[1].

Przypisy

Premierzy Lesotho Nehemia Maseribane Leabua Jonathan Justin Lekhanya Elias Ramaema Ntsu Mokhehle Hae Phoofolo Ntsu Mokhehle Bethuel Pakalitha Mosisili Tom Thabane Bethuel Pakalitha Mosisili Tom Thabane