Numer identyfikacji podatkowej
Numer identyfikacji podatkowej (NIP) – dziesięciocyfrowy kod, służący do identyfikacji podatników w Polsce. Wprowadziła go ustawa z października 1995, a zaczął obowiązywać od 1996. Nadawany jest przez naczelnika urzędu skarbowego. Od 1 września 2011 roku osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej używają numeru PESEL jako identyfikatora podatkowego[1].
Znaczenie numeru
Prefiks – trzy pierwsze cyfry każdego NIP oznaczają kod urzędu skarbowego, który nadał dany numer. W kodzie tym początkowo występowały wyłącznie cyfry od 1 do 9. W roku 2004 wprowadzono kilkadziesiąt nowych urzędów skarbowych, uczyniono wyjątek od dotychczasowej reguły i dano nowym urzędom kody z zerem na drugiej pozycji. Tak więc np. kod 106 oznacza Małopolski Urząd Skarbowy w Krakowie – nadany przez niego NIP 106-00-00-062 jest prawidłowy. W przeszłości NIP zwyczajowo zapisywało się, oddzielając grupy cyfr łącznikiem. Dla osób fizycznych grupowano cyfry 123-456-78-19, a dla firm grupowano 123-45-67-819. Firma zakładana przez jedną osobę miała NIP tej osoby. Obecnie nadawany jest bez znaków łącznika.
Dziesiąta cyfra NIP jest cyfrą kontrolną, obliczaną według poniższego algorytmu:
- Pomnożyć każdą z pierwszych dziewięciu cyfr odpowiednio przez wagi: 6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7,
- Zsumować wyniki mnożenia,
- Obliczyć resztę z dzielenia przez 11 (operacja modulo 11).
NIP jest tak generowany, aby nigdy w wyniku tego dzielenia, jako reszta, nie uzyskać liczby 10. Zgodnie z tym algorytmem numer 000-000-00-00 jest prawidłowy, ale nie ma sensu. Dla ciągu cyfr 123-456-78-90 nie można dobrać cyfry kontrolnej, by wygenerować prawidłowy NIP.
Przykład
NIP 123-456-32-18
| CK | SUMA | MOD11 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| NIP | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 3 | 2 | 1 | 8 | ||
| wagi | 6 | 5 | 7 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |||
| 1. | 6 | 10 | 21 | 8 | 15 | 24 | 15 | 12 | 7 | |||
| 2. | 118 | |||||||||||
| 3. | 8 | 8 |
Zasady posługiwania się NIP
Ustawa o NIP[2] nakłada na podatników obowiązek podawania NIP (lub PESEL w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) na dokumentach dotyczących zobowiązań podatkowych oraz należności niepodatkowych pobieranych przez organy celne i podatkowe. W ww. sprawach podatnicy są zobowiązani podawać NIP na żądanie:
- organów administracji rządowej i samorządowej
- organów kontroli skarbowej
- przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli
- banków
- płatników oraz inkasentów podatków i niepodatkowych należności.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Andrzej Borodo, Polskie prawo finansowe. Zarys ogólny, Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2005, ISBN 83-7285-253-7, OCLC 69488363.
- Gomułowicz A., prof. Jerzy Małecki, Polskie prawo finansowe, LexisNexis, 2006, ISBN 83-7334-585-X.
- Zbigniew Ofiarski, Prawo finansowe, Warszawa: C.H. Beck, 2007, ISBN 978-83-7483-506-0, OCLC 169907818.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Decyzja Urzędu Skarbowego w sprawie nadania numeru NIP - dane zmieniono.