Numerian
| ||||
![]() Numerian w Romanorum imperatorum effigies | ||||
Cesarz rzymski | ||||
Okres | ||||
---|---|---|---|---|
Poprzednik | ||||
Następca | ||||
Dane biograficzne | ||||
Dynastia | cesarze iliryjscy | |||
Data urodzenia | ok. 260 | |||
Data i miejsce śmierci | ||||
Ojciec | ||||
Rodzeństwo | ||||
Moneta | ||||
(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0 Antoninian Numeriana |
Marek Aureliusz Numeriusz Numerian (łac. Marcus Aurelius Numerius Numerianus; ur. ok. 260, zm. jesienią 284 nad Bosforem) – cesarz rzymski w latach 283–284, młodszy syn cesarza Karusa (282–283). Współrządził wraz ze swoim bratem Karynusem około 14 miesięcy. Zmarł jesienią 284 roku.
Numerian w lecie 282 został mianowany przez ojca cezarem razem ze starszym bratem Karynusem. Poślubił córkę prefekta pretorianów Arriusza Apra. Po śmierci ojca latem 283 pod Ktezyfonem przybrał tytuł augusta. Zakończył wojnę z Persami i wyruszył z armią w drogę powrotną. Zmarł w drodze i w obozie pod Nikomedią odnaleziono go martwego. Zginął prawdopodobnie w wyniku spisku Apra[1][2]. Po jego śmierci wojsko ogłosiło cesarzem Dioklecjana, członka straży przybocznej Numeriana, który w 285 pokonał Karynusa w bitwie nad rzeką Margus (obecnie Morawa)[3][2].
Przypisy
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 141–142.
- ↑ a b Cary i Scullard 1992 ↓, s. 366.
- ↑ Krawczuk 1991 ↓, s. 145.
Bibliografia
- Źródła
- Aureliusz Wiktor: Księga o cezarach. W: Brewiaria dziejów rzymskich. Pod redakcją Przemysława Nehringa. Warszawa: 2010. ISBN 978-83-235-0416-0.
- Historycy cesarstwa rzymskiego. Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriana. Opracowanie i tłumaczenie Hanna Szelest. Warszawa: 1966.
- Opracowania
- Max Cary, Howard Hayes Scullard: Dzieje Rzymu: Od najdawniejszych czasów do Konstantyna. Tłumaczenie Jerzy Schwakopf. T. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. ISBN 83-06-01859-1.
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Dominat. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Iskry", 1991, s. 141–146. ISBN 83-207-1099-5.
Linki zewnętrzne
- Zbiór monet Numeriana na stronie wildwinds.com (ang.). [dostęp 2016-06-09].
Media użyte na tej stronie
Autor: Internet Archive Book Images, Licencja: No restrictions
Identifier: romanorvmimperat00cava (find matches)
Title: Romanorvm imperatorvm effigies : elogijs ex diuersis scriptoribus per Thomam Treteru S. Mariae Transtyberim canonicum collectis
Year: 1583 (1580s)
Authors: Cavalieri, Giovanni Battista, ca. 1525-1601 Treter, Tomasz, 1547-1610
Subjects: Emperors
Publisher: Romae : Apud Vincentium Accoltum
Contributing Library: Getty Research Institute
Digitizing Sponsor: Getty Research Institute
View Book Page: Book Viewer
About This Book: Catalog Entry
View All Images: All Images From Book
Click here to view book online to see this illustration in context in a browseable online version of this book.
Text Appearing Before Image:
piana ex S C. decoratus, comes patrtsin bello Terficofuit : à militibus Topulo% Remano Impera-torfalutatur *Annoà Chriftonato ducente/imo nonagefimo.Tatrcèuiuis miserabili cafu fublato s in tantum moeroremtuftumfy incidìty vtoculis propter lacrymarum rim peneamiffiSyCÙmRomam ex^fza viclor rediretjcclica curadeferri oportuerit .In ea fedentem, cVàmJtpcr cius(ocer>Imperi) confequendiJpeadducJus,interfeeit:nec prius quàmcadaueris fetorefcelusdetetlumfuit : quod Diocletianus, irvuens in >Aprum ,eum% confodiens, egregie vltys efl. FuitWumerianusfrugiJHuenis, ingenio^ad omnem modejìiamfompofito. Fertur fymen Antiochia Cyrillum Epijcopumrnanu propria intere$iffe3quòd eum templum Cbriflianorumingredicupientem, adituvìr fantiusprohibcret, dicens ; di-uinorum myfìeriorum a/pecìueum indìgnum effe, qmidolo-rum facrificijs contaminata, m tanta erroris caligine ver fa,retar. Imperauit Numerianus cum patre & fratre, Un-vum vnum Menfes. .... . \l AYRELIVS ROMVLVS NVMERIAN. 5* 7
Text Appearing After Image:
I: IT /SRI— H IVll. C jtRINV S. alter Cari Imperatorio film, à Tatri€ontra Terfa* proficifeente,cum Gallio*, Hijpaniax* Britanmam totum^ferè occidentem , cum Italia at% illyriccin adminislrationem fufeepiffet ; tam enormibm vitijs,ingenti^ jeditate fé contaminami vt pater turpitudine Jce-lerum eiws audita, non effe (uumfilium proclamauerit, &fifuperuexifìet, nomine C&faris UH abrogato, in eim locumConflantium fubrogare cogitauerit.Toft patris &fratris itateritum, etiam liberiti infanut. Optimis (\uibm% relegatisihomines libidinum fuarum minittìos, admagiflratm dignitatem prouexit .Vxsres ducendo & rendendo, nouem babuit: pmgnantes expulit. Mimis^eretricibusjenonibus y &id genus hominum monflris, Talatium impleuit, eis% plurlmum detulit. Faslidium fubfcribendi diplomatibus tantumhabuit, vt officium hoc impuriffimo homini cuidamyqui mainum eius bene imitabatur3demandauerit. Matrimonia nobilium corrupit. Non defuit ei tamen adyjndicandum fibi Imperium vigor m
Note About Images
(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0
Antoninianus geslagen in 283/4 in Lugdunum met het portret van keizer Numerianus. Het opschrift luidt: IMP NVMERIANVS AVG (voluit: Imperator Numerianus Augustus).