Ołeksandr Moroz (polityk)

Ołeksandr Moroz

Data i miejsce urodzenia	29 lutego 1944 Buda
Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy
Okres	od 6 lipca 2006 do 23 listopada 2007
Przynależność polityczna	Socjalistyczna Partia Ukrainy
Poprzednik	Wołodymyr Łytwyn
Następca	Arsenij Jaceniuk
Przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy
Okres	od 18 maja 1994 do 12 maja 1998
Przynależność polityczna	Socjalistyczna Partia Ukrainy
Poprzednik	Iwan Pluszcz
Następca	Ołeksandr Tkaczenko

Ołeksandr Moroz i Wiktor Juszczenko w 2004

Ołeksandr Ołeksandrowycz Moroz, ukr. Олександр Олександрович Мороз (ur. 29 lutego 1944 w Budzie w rejonie taraszczanskim^[1]) – ukraiński polityk. W latach 1994–1998 oraz 2006–2007 przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy. W latach 1991–2012 lider Socjalistycznej Partii Ukrainy, wieloletni deputowany, kandydat na urząd prezydenta Ukrainy w wyborach w 1994, 1999, 2004, 2010 i 2019.

Życiorys

W 1965 został absolwentem Ukraińskiej Akademii Rolniczej. W 1983 ukończył wyższą szkołę partyjną przy komitecie centralnym Komunistycznej Partii Ukrainy.

Po odbyciu służby wojskowej w radzieckich siłach zbrojnych przez dwanaście lat pracował jako inżynier i nauczyciel w rejonie Żytomierza i Kijowa. W 1972 został członkiem Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego, stopniowo awansując w partyjnych strukturach.

Od 1990 zasiadał w Radzie Najwyższej Ukraińskiej SRR. Podczas ogłoszenia deklaracji niepodległości przewodził większości komunistycznej w parlamencie^[2]. W 1991 założył Socjalistyczną Partię Ukrainy, na czele której stanął. Do 2007 zasiadał nieprzerwanie w Radzie Najwyższej, w latach 1994–1998 po raz pierwszy był jej przewodniczącym.

Kandydował na urząd prezydenta Ukrainy w wyborach w 1994 (13%), 1999 (11%), 2004 (6%), co za każdym razem stanowiło 3. wynik. Wkrótce po odnalezieniu zwłok porwanego i zabitego w 2000 dziennikarza Heorhija Gongadze Ołeksandr Moroz poinformował o istnieniu nagrań, wykonanych w gabinecie Łeonida Kuczmy przez jego ochroniarza Mykołę Melnyczenkę, które miały sugerować związek ludzi prezydenta z tym zabójstwem^[3].

W 2006 został ponownie przewodniczącym Rady Najwyższej (V kadencji) z poparciem Partii Regionów. Spowodowało to rozpad tzw. pomarańczowej koalicji SPU z Blokiem Nasza Ukraina i Blokiem Julii Tymoszenko. W przedterminowych wyborach w 2007 jego partia nie przekroczyła 3% progu wyborczego i dotychczasowy przewodniczący Rady Najwyższej znalazł się po raz pierwszy od 1990 poza parlamentem. W 2010 ponownie kandydował na urząd prezydenta Ukrainy (otrzymał 0,38% głosów). W 2019 kolejny raz zarejestrował się jako kandydat w wyborach prezydenckich, jednak na kilka dni przed pierwszą turą głosowania ogłosił swoją rezygnację. Jego nazwisko pozostało na kartach do głosowania^[4] (otrzymał 0,06% głosów).

Przypisy

Bibliografia

• Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua. [dostęp 2020-11-01]. (ukr.).