Ołobok (województwo wielkopolskie)

Ten artykuł od 2012-04 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ołobok

wieś
Ołobok, ulica Kościelna
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	ostrowski
Gmina	Sieroszewice
Sołectwo	Ołobok
Liczba ludności (2022)	629[1]
Strefa numeracyjna	62
Kod pocztowy	63-405[2]
Tablice rejestracyjne	POS
SIMC	0208338
Położenie na mapie gminy Sieroszewice Ołobok
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Ołobok
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Ołobok
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego Ołobok
51°38′03″N 18°04′02″E/51,634167 18,067222

Ołobok – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Sieroszewice. Leży u zbiegu Gniłej Baryczy, Ołoboku i Prosny, ok. 17 km na wschód od Ostrowa Wlkp.

Historia i architektura

Wieś wzmiankowana od 1207^[3]. Wieś duchowna, własność Klasztoru Cysterek w Ołoboku pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kaliskim województwa kaliskiego^[4]. Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego. Leży na trasie szlaku cysterskiego.

W 1208 Henryk Kietlicz, arcybiskup gnieźnieński poświęcił w tutejszym kościele na biskupa wrocławskiego Wawrzyńca herbu Doliwa.

W 1213 książę wielkopolski Władysław Odonic ufundował w miejscowości klasztor dla cysterek z Trzebnicy.

W tym samym roku miało miejsce poświęcenie pierwszego drewnianego kościoła. Na przełomie XV i XVI wieku wybudowany został obecny, orientowany kościół w stylu późnogotyckim pod wezwaniem świętego Jana Ewangelisty oraz murowany klasztor. Budynki zniszczył w pierwszej połowie XVII wieku pożar. Odbudowa nastąpiła w latach 1695-1696. W latach 1780-1788 przebudowano fasadę zachodnią kościoła i dobudowano wieżę dzwonniczą. W 1837 Konwent Cysterek w Ołoboku zlikwidowały władze pruskie. Większość zabudowań klasztornych została rozebrana w 1882. Kościół był restaurowany w latach 1922-1924. Obecnie kościół w głównym zrębie zachował charakter późnogotycki, zbarokizowany podczas odbudowy pod koniec XVII wieku i podczas przebudowy w XVIII wieku. Opinają go na zewnątrz, częściowo gotyckie, szkarpy. Wewnętrzny wystrój kościoła z bogatą dekoracją snycerską pochodzi z lat 1779-1795 i ma charakter jednolicie rokokowy. Z zabudowań klasztornych zachowało się tylko piętrowe skrzydło przylegające od północy do kościoła oraz skarbczyk i kapitularz. Przed kościołem znajduje się barokowa, kamienna figura świętego Wawrzyńca oraz nowsza kamienna figura świętego Jana Nepomucena.

Na cmentarzu grzebalnym zachował się wystawiony przez cysterki drewniany kościół parafialny, pochodzący z XVI wieku, z późnorenesansowym ołtarzem głównym z około 1600, oraz bocznymi ołtarzami: późnorenesansowym z pierwszej połowy XVII wieku i barokowym z wieku XVIII. Na rozwój wsi duży wpływ miała jej przynależność do klasztoru cysterek. Pochodzące z Niemiec zakonnice sprowadziły w połowie XIV wieku niemieckich osadników. Prawdopodobnie część z nich pochodziła ze słowiańskich terenów wschodniej części Cesarstwa. Wieś zachowała pochodzący z tamtego okresu układ przestrzenny. Od XVI wieku Ołobok stał się lokalnym ośrodkiem włókiennictwa. Rozwijała się w związku z tym hodowla owiec. Charakterystyczne dla Ołoboku było plecionkarstwo ze słomy. Jego tradycja wywodzi się z wpływów klasztoru, którego zakonnice uczyły ołobockie dziewczęta robót ręcznych. Zakonnicom zawdzięczają także ołoboczanki znane od wieków w okolicy umiejętności haftowania. Tradycje ludowe kultywowane są we wsi do dzisiaj. Od kilkudziesięciu lat istnieje Regionalny Zespół Pieśni i Tańca "Ołobok". Prezentuje on dawne przyśpiewki i miejscowe tańce. Prezentowane przez zespół ołobockie wesele przypomina barwną obrzędowość południowej Wielkopolski. Niestety zanika, jeżeli już nie zanikła, umiejętność wykonywania misternych słomianych plecionek, z których robiono kapelusze, torby, pantofle, ozdobne pudełka i tacki. W ostatnim czasie prężnie działa orkiestra dęta OSP "Ołobok".

Pozostałością bogatej kultury ludowej jest również, wykonana przez ludowego rzeźbiarza z XIX wieku Pawła Brylińskiego, przydrożna figura Chrystusa Frasobliwego. Kiedyś bogato rzeźbiony, drewniany słup podtrzymujący kapliczkę, zastąpiony został dziś zwykłym pniem drzewa.

• 

  Młyn wodny konstrukcji szachulcowej z XIX wieku w Ołoboku

• 

  Zespół klasztorny cysterek

• 

  Kościół cmentarny (d. parafialny) w Ołoboku

• 

  Widok kościoła przed 1917

• 

  Chrystus Frasobliwy Pawła Brylińskiego (1840)

Przypisy

Zobacz też

• Ołobok

Bibliografia

• Aleksander ANDRZEJEWSKI, Leszek KAJZER, Marcin LEWANDOWSKI, Klasztor w Ołoboku w badaniach archeologicznych roku 1997, „Acta Universitatis Lodziensis”. Seria: Folia Archaeologica, z. 23 (2001), t. 2, s. 103-116/117

Linki zewnętrzne

• Ołobok, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 522 .