Ośrodek „Głodówka”

Ośrodek „Głodówka”

Harcerze z Harcerskiego Klubu Turystycznego „Azymut” w Swarzędzu przed budynkiem ośrodka
Państwo	Polska
Pasmo	Pogórze Spisko-Gubałowskie
Wysokość	1120 m n.p.m.
Data otwarcia	1935
Właściciel	Związek Harcerstwa Polskiego
Położenie na mapie Tatr Ośrodek „Głodówka”
Położenie na mapie Karpat Ośrodek „Głodówka”
49°18′07,4″N 20°07′00,3″E/49,302056 20,116750
Strona internetowa

„Murowaniec” nocą

Tablica pamiątkowa na budynku „Murowańca”

Kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju

Ośrodek „Głodówka” – obiekt noclegowy Związku Harcerstwa Polskiego (dawniej schronisko^[1]) na polanie Głodówka na Pogórzu Bukowińskim (część Pogórza Spisko-Gubałowskiego na Podhalu). Ośrodek położony jest przy drodze wojewódzkiej nr 960 między Bukowiną Tatrzańską a granicą ze Słowacją na Łysej Polanie.

Historia

Nazwa „Głodówka” pochodzi od podhalańskiego nazwiska Głód, które nosił dawny właściciel tego terenu.

Pierwszy budynek – drewniane schronisko – zbudowano na początku lat 30. XX wieku staraniem Towarzystwa Przyjaciół Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Otrzymało ono imię Karola Stryjeńskiego – profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, artysty, architekta, grafika i organizatora zajęć plenerowych dla studentów na polanie Głodówka. W 1935 towarzystwo przekazało schronisko w darze Związkowi Harcerstwa Polskiego, a jako obiekt harcerski zostało uroczyście otwarte przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego 25 października 1935, w obecności przewodniczącego ZHP Michała Grażyńskiego. W schronisku organizowano szkolenia, kursy i spotkania instruktorskie, a także stanowiło ono bazę dla obozów wędrownych i wycieczek.

W lutym 1938 budynek spłonął w wyniku pożaru. Natychmiast podjęto starania o jego odbudowę – m.in. powołano Społeczny Komitet Odbudowy Schroniska pod patronatem żeńskiej chorągwi ZHP w Krakowie. Obiekt odbudowano ze składek społecznych oraz zaciągniętej przez ZHP pożyczki w ówczesnym Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych. Nowy obiekt – obecny „Murowaniec” – został zaprojektowany przez inżyniera Antoniego Żukowskiego. Budowa trwała półtora roku, a uroczyste otwarcie planowane było na 1 września 1939. Podczas II wojny światowej obiekt znajdował się w administracji niemieckiej i nie uległ większemu zniszczeniu.

W 1945 schronisko wróciło we władanie Komendy Chorągwi Krakowskiej ZHP, a następnie zostało przejęte przez Naczelnictwo ZHP, które dysponowało obiektem do momentu bezprawnego wcielenia ZHP w struktury Związku Młodzieży Polskiej w 1950.

W latach 1950–1956 obiekt wykorzystywany był przez Związek Młodzieży Polskiej. W 1957 schronisko powróciło do ZHP. Początkowo było administrowane przez Centralną Składnicę Harcerską, a następnie przez Główną Kwaterę ZHP jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy.

W latach 80. XX wieku wybudowano drugi duży budynek – „Drewniak”. Zorganizowano również Salę Zawiszy Czarnego.

Współczesność

W 2005 Związek Harcerstwa Polskiego powołał do życia Fundację Harcerstwa Polskiego Schronisko Głodówka, która od stycznia 2006 zarządzała obiektem. Zmianie uległa również nazwa z Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy ZHP „Głodówka” na Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”. W latach 2005–2006 schronisko przeszło remont, w wyniku którego odnowione zostały oba budynki. W grudniu 2021 obiekt utracił status schroniska^[2], a nowym zarządcą została Fundacja Kształcenia, Wypoczynku i Rekreacji w Krakowie^[2]. Ośrodek służy obecnie harcerzom, młodzieży szkolnej oraz gościom prywatnym. Prowadzi również własne akcje i całoroczny program, między innymi letnie kampanie „Czyste Tatry”, uroczystości przyjęcia Betlejemskiego Światła Pokoju, ogólnopolski rajd z okazji Światowego Dnia Turystyki, kolonie dla dzieci, obozy czy turnusy świąteczne.

Kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju

Na terenie obiektu zlokalizowana jest kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju.

Panorama Tatr

Polana Głodówka, na której położone jest schronisko, jest miejscem z rozległą panoramą polskich Tatr. Widok roztacza się na ponad 76-kilometrowy odcinek Tatr, od Hawrania (Słowacja) po Tatry Zachodnie.

Przypisy

Bibliografia

• „Głodówka”. W: Olgierd Fietkiewicz (red.): Leksykon harcerstwa. Wyd. I. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 103. ISBN 83-203-1779-7.
• Gazeta Górska: 80 lat schroniska na Głodówce. glodowka.com.pl, 3 grudnia 2016. [dostęp 2018-08-22].