Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej
Ilustracja
Szkoły dla osób słabowidzących i niewidomych, także z dodatkowymi niepełnosprawnościami
Państwo

 Polska

Miejscowość

Laski

Adres

Laski, ul. Brzozowa 75
05–080 Izabelin

Data założenia

1921

Patron

Róża Czacka

Liczba uczniów

300

Dyrektor

Elżbieta Szczepkowska

Członkostwo

Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi

Położenie na mapie gminy Izabelin
Mapa konturowa gminy Izabelin, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej”
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego
Mapa konturowa powiatu warszawskiego zachodniego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej”
Ziemia52°17′54″N 20°50′20″E/52,298333 20,838889
Strona internetowa
Szkoły ponadpodstawowe – „Jabłonki”
Szkoła specjalna im. św. Maksymiliana
Kaplica Matki Bożej Anielskiej

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych im. Róży Czackiej w Laskach, w gminie Izabelin, koło Warszawy. Prowadzi szkoły dla osób niewidomych i słabowidzących.

Historia

Ośrodek jest prowadzony przez Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Powstał w 1921 roku w Laskach pod nazwą „Zakład dla Niewidomych” na terenie dawnego folwarku, podarowanego przez rodzinę Daszewskich ociemniałej hrabiance Róży Czackiej, która w 1911 roku założyła w Warszawie Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Róża Czacka w roku 1917 przywdziała habit franciszkański i jako Matka Elżbieta założyła w 1918 r. Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, do dziś będące filarem dzieła pomocy niewidomym[1].

W pierwszym roku istnienia wybudowano 1 dom mieszczący 30 mieszkańców. Po dziesięciu latach Ośrodek posiadał już 10 domów mieszkalnych dających pomieszczenie około 300 ludziom oraz 8 budynków gospodarczych. Na terenie osiedla powstało również gospodarstwo rolne, ogród warzywny, owocowy i kwiatowy z inspektami i cieplarnią. Z inicjatywy Towarzystwa, przy jego współudziale i współpracy przeprowadzono szosę do Warszawy, zelektryfikowano Zakład, a następnie sąsiadujące wsie, przeprowadzono połączenie telefoniczne z Warszawą, co przyczyniło się do ożywienia okolicy i uregulowania komunikacji. Zakład w Laskach miał stanowić w zamierzeniu Towarzystwa wzorową placówkę różnych rodzajów opieki nad niewidomymi, ośrodkiem badań naukowych tyflologicznych i ośrodkiem szkolenia dla personelu pracującego z niewidomymi.

Drewniana kaplica pw. Matki Bożej Anielskiej zbudowana została w latach 1922-1925 według projektu Łukasza Wolskiego. W latach 2001-2002 została ona przebudowana z zachowaniem stanu pierwotnego.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku Zakład stał się terenem walk i pomimo strat materialnych sięgających 75% niósł pomoc, prowadząc szpital polowy. W czasie wojny oficjalnie działalność Ośrodka została zawieszona. Część uczniów ewakuowano do Żułowa. Jednak Ośrodek w Laskach nadal pełnił funkcję opiekuńczą, obejmując nią także sieroty wojenne. Mieszkańcy byli zaangażowani w działalność konspiracyjną. W latach 1942-1944 przebywał tu jako kapelan obwodu Armii Krajowej ks. Stefan Wyszyński, przyszły prymas Polski. W roku 1944 Matka Czacka podjęła decyzję o przystąpieniu placówki w Laskach do Powstania Warszawskiego. Na terenie Ośrodka urządzono szpital powstańczy i punkt kontaktowy AK[2]. Przez pewien czas przebywali tu żołnierze węgierscy, co upamiętnia tablica na jednym z domów. [3]

Towarzystwo zostało formalnie reaktywowane decyzją prezydenta m. st. Warszawy z dnia 10 lutego 1947 roku i wpisane do rejestru stowarzyszeń. Przystąpiono do odbudowy zniszczeń wojennych. Niestety, na skutek reformy rolnej utracone zostały znaczne obszary ziemi uprawnej, stanowiące zaplecze aprowizacyjne dla działalności Towarzystwa. Miały także miejsce działania w kierunku przejęcia Zakładu w Laskach przez władze komunistyczne lub przeniesienia wszystkich uczniów o normalnym rozwoju umysłowym do innych, państwowych zakładów.

Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi prowadząc Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nieprzerwanie od 1921 roku, wykształciło do tej pory ponad 2000 niewidomych i słabowidzących osób.

W latach powojennych nastąpiła odbudowa i szybki rozwój Zakładu. Dzięki licznym prywatnym darowiznom, w szczególności Polonii amerykańskiej, powstały nowe budynki przedszkola, szkół, internatów, warsztatów oraz zaplecze techniczne, a także Dom Przyjaciół Niewidomych.

Poza placówką w Laskach, filie ośrodka szkolno-wychowawczego znajdują się w Rabce-Zdroju (szkoła podstawowa dla dzieci niewidomych z lekkim upośledzeniem umysłowym) oraz w Gdańsku-Sobieszewie (Wczesne Wspomaganie Rozwoju Niewidomego Dziecka).

Działalność społeczna, kulturalna i religijna

W Laskach bywali i pisali swoje utwory znani polscy pisarze i publicyści, m.in. Antoni Słonimski, Jerzy Liebert, Jerzy Zawieyski, Stanisław Stomma, Zygmunt Kubiak, Marian Brandys (wszyscy pochowani są na zakładowym cmentarzu leśnym), Zbigniew Herbert, Ewa Szelburg-Zarembina, Tadeusz Mazowiecki, ks. Jan Twardowski, Julia Prajs czy Adam Michnik. Zakład był także ważnym ośrodkiem katolickiej inteligencji oraz miejscem przyciągającym i chroniącym ludzi prześladowanych przez władze komunistyczne. Opiekę duchową nad nim sprawowali ks. Władysław Korniłowicz i ks. Jan Zieja.

Laski są również uznanym ośrodkiem ewangelizacyjnym. W utrzymywanym przez Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża domu rekolekcyjnym od lat odbywają się spotkania i rekolekcje dla młodzieży i dorosłych, widzących i niewidomych z całej Polski, prowadzone przez wielu znakomitych duchownych.

Działalność edukacyjna i wychowawcza[4]

W Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Laskach do samodzielnego życia przygotowuje się około 300 niewidomych i niedowidzących dzieci pochodzących z całej Polski. Praca z niewidomymi dziećmi zaczyna się w Laskach w Dziale Wczesnego Wspomagania Rozwoju Niewidomego Dziecka, gdzie wkrótce po stwierdzeniu dysfunkcji widzenia u dziecka rodzice mogą uzyskać pomoc psychologiczną i tyflopedagogiczną. Dzieci rozpoczynają edukację w przedszkolu, ucząc się niezależności oraz samodzielności w ubieraniu się, jedzeniu i poruszaniu się. Następnie uczą się w szkołach podstawowych i gimnazjach, realizujących program szkolny oraz dalsze przygotowanie do samodzielnej egzystencji. Dalsza nauka jest prowadzona w ogólnokształcących i zawodowych szkołach ponadgimnazjalnych. W Laskach działa również szkoła muzyczna. Dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym uczestniczą w zajęciach o programie dostosowanym do ich możliwości.

Ośrodek dysponuje obszerną bazą sportowo-rehabilitacyjną i bytową: 3 internaty, kryty basen, hala rehabilitacji ruchowej, centrum rehabilitacji zawodowej z wieloma warsztatami i pracowniami, stajnia z hipoterapią, sala konferencyjna z klubokawiarenką.

W ramach działalności edukacyjnej są prowadzone następujące przedsięwzięcia oświatowe:

  • wczesne wspomaganie rozwoju dziecka niewidomego (wczesna interwencja)
  • przedszkole,
  • szkoła podstawowa,
  • gimnazjum,
  • zasadnicza szkoła zawodowa ze specjalnościami:
    • rękodzielnik wyrobów włókienniczych,
    • ślusarz,
  • zasadnicza szkoła zawodowa specjalna z klasami wielozadaniowymi,
  • liceum ogólnokształcące,
  • technikum dla niewidomych i niedowidzących ze specjalnością technik informatyk,
  • technikum ze specjalnością technik masażysta,
  • szkoły policealne
  • szkoła muzyczna I stopnia

Dla uczniów o obniżonej sprawności OSW prowadzi szkoły specjalne:

  • szkołę podstawową
  • gimnazjum
  • zasadniczą specjalną szkołę zawodową
  • szkołę przysposobienia do pracy
  • szkołę dla głuchoniewidomych
  • biblioteki: czarnodrukowa, brajlowska, tyflologiczna, multimedialna.

Przypisy

  1. Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Mazowieckiego. Ludzie Lasek. Biblioteka Więzi Tom 56. Wydanie II. Warszawa 2000. ISBN 83-88032-30-5.
  2. Alicja Gościmska, Michał Kamiński. Laski w czasie okupacji 1939-1945. Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej. Warszawa 1987. Brak nr ISBN.
  3. {{{tytuł}}}, www.podkowianskimagazyn.pl [dostęp 2022-09-07].
  4. Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi w Laskach

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Nens escola.svg
Autor: Snubcube, Licencja: CC BY-SA 3.0
Senyal de nens a l'escola (from File:Nens_escola.png)
Laski, kaplica Matki Bożej Anielskiej (2).jpg
Autor: Wojciech Bieńkowski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Laski (gm. Izabelin, pow. zachodni warszawski) - kaplica Matki Bożej Anielskiej
Laski St Maximilian School.JPG
Autor: Nonick 1, Licencja: CC0
Szkoła św. Maksymiliana dla niewidomych dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym w Laskach
Laski high school.JPG
Autor: Nonick 1, Licencja: CC0
Zespół szkół średnich w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach
Izabelin (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Izabelin, Polska
Szkola w laskach.JPG
Autor: Akubicki, Licencja: CC0
Szkoła podstawowa i gimnazjum dla dzieci niewidomych w Laskach pod Warszawą
Powiat warszawski zachodni location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu warszawskiego zachodniego, Polska