Ośrodek Zapasowy Nowogródzkiej Brygady Kawalerii
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | 1939 |
| Rozformowanie | 1939 |
| Nazwa wyróżniająca | Łuków |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | płk Włodzimierz Kownacki |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
Ośrodek Zapasowy Nowogródzkiej Brygady Kawalerii (OZ Nowogródzkiej BK) – oddział kawalerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.
OZ Nowogródzkiej Brygady Kawalerii nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był jednostką mobilizowaną w I rzucie mobilizacji powszechnej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Ośrodek Zapasowy Nowogródzkiej Brygady Kawalerii nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był jednostką mobilizowaną zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W”, w I rzucie mobilizacji powszechnej[1]. Jednostką mobilizującą była Kadra Zapasowa Kawalerii „Łuków” w Łukowie[1][a] W niektórych publikacjach używano też nazwy, Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Łuków”[1][2].
Ośrodek zapasowy kawalerii miał być formowany według organizacji wojennej L.3027/mob.org., ukompletowany zgodnie z zestawieniem specjalności L.3027/mob.AR oraz uzbrojony i wyposażony zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L.3027/mob./mat.[4] W skład ośrodka zapasowego wchodziło: dowództwo, szwadron gospodarczy, cztery szwadrony liniowe, szwadron karabinów maszynowych, pluton pionierów, pluton łączności i pluton kolarzy[1][2]. Skład organizacyjny ośrodka należało traktować jako ramowy dla obliczenia zapotrzebowań mob. Szczegółową organizację miał ustalić dowódca ośrodka zapasowego zależnie od wysokości otrzymanych nadwyżek i warunków lokalnych[5].
Zadaniem ośrodka było szkolenie uzupełnień dla Nowogródzkiej Brygady Kawalerii.
Struktura organizacyjna OZ
W ośrodku zostały sformowane trzy szwadrony marszowe:
- 25 pułku ułanów – dowódca por. Tadeusz Basiński[6]
- 26 pułku ułanów – dowódca por. Konstanty Bordziłowski [7]
- 3 pułku strzelców konnych – dowódca rtm. Bronisław Korzon.
Te trzy szwadrony zasiliły oddziały Podolskiej Brygady Kawalerii i brały udział w walkach wraz z pułkami brygady.
- szwadron pieszy (zbiorczy 25 i 26 puł.) - pod dowództwem rtm. Mariana Jadownickiego wszedł w skład Grupy Kawalerii ppłk. Edwarda Wani, a od 20 września walczył razem z 7 pułkiem ułanów[6].
Z pozostałych oddziałów znajdujących się w ośrodku zaimprowizowano:
- dywizjon kawalerii „Łuków” (oddział kawalerii ppłk. Wisłockiego),
- samodzielny dywizjon kawalerii mjr. Witolda Borejszy[6].
Obsada personalna OZ
- dowódca ośrodka – płk kaw. Włodzimierz Kownacki (7 psk)
- zastępca dowódcy – ppłk kaw. Czesław Wisłocki, później mjr kaw. Witold Boreysza (27 puł.)
- oficer materiałowy – rtm. st. sp. Józef Szumski (26 puł.) †1940 Katyń[8]
- dowódca nadwyżek – rtm. Ksawery Nagórny (26 puł.)
- zastępca dowódcy nadwyżek – por. Piotr Tudziński (26 puł.)
- dowódca plutonu łączności – por. kaw. Stefan Marian Mikołajczyk (26 puł.) †1940 Charków[9]
- w plutonie – pchor. rez. Teodor Borkowski (27 puł.)
- dowódca szwadronu – rtm. Marian Jadownicki (26 puł.) †1940 Charków[10]
- zastępca dowódcy szwadronu – ppor. kaw. rez. Stanisław Sobótka
- dowódca I plutonu – por. rez. Aleksander Augustyn Demidecki-Demidowicz (27 puł.)
- dowódca II plutonu – por. kaw. rez. Gebethner[b]
- dowódca III plutonu – ppor. rez. Stanisław Czetwertyński (25 puł.)
- dowódca szwadronu – rtm. Ludwik Rojkiewicz (25 puł.)
- dowódca I plutonu – por. rez. Marian Artemski (25 puł.)
- dowódca II plutonu – ppor. rez. Konstanty Ostromęcki
- oficerowie w ośrodku o nieustalonych funkcjach
- mjr kaw. Wacław Calewski (26 puł.) †1940 Charków[12]
- rtm. Ludwik I Bukowiecki (26 puł.)
- pchor. Czesław Konobrodzki (26 puł.)
- rtm. Bronisław Malinowski (27 puł.)
- rtm. Zygmunt Żukowski (27 puł.)
- por. rez. Pętkowski
- por. rez. Sławomir Zdrojewski
- kpt. adm. (art.) Olgierd Juchnowicz (9 dak) †1940 Charków[13]
- kpt. art. Konstanty Małecki (9 dak) †1940 Charków[14]
Uwagi
- ↑ W pierwotnej wersji planu mob. „W” Ośrodek Zapasowy Kawalerii „Łuków” miał być mobilizowany przez szwadron zapasowy 25 pułku ułanów w Łukowie[2]. W planie mobilizacyjnym „S” obowiązującym od 1 kwietnia 1926 do 30 kwietnia 1938, nie było w ogóle Ośrodków Zapasowych i Kadr Zapasowych, tylko szwadrony zapasowe[3].
- ↑ Nie wiadomo, czy chodzi o por. kaw. rez. Wacława Gebethnera (ur. 26 stycznia 1899)[11], czy też por. kaw. rez. Tadeusza Gebethnera (ur. 18 listopada 1897), który miał walczyć w szeregach rezerwowego 102 puł.
Przypisy
- ↑ a b c d Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 225.
- ↑ a b c Zarzycki 1995 ↓, s. 66.
- ↑ Wojciechowski 2010 ↓, s. 4.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1094-1095.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 182.
- ↑ a b c Dymek 2014 ↓, s. 146.
- ↑ Dymek 2014 ↓, s. 177.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 626.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 348.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 177.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 121, 604.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 56.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 198.
- ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 328.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
- Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
- Przemysław Dymek: Księga wrześniowych walk pułków wielkopolskich, tom 3. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-174-1.
- Jerzy S. Wojciechowski: Kawaleria w planie mobilizacyjnym „S”. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2010. ISBN 978-83-62046-24-9.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).