OKl27

OKl27

Parowóz OKl27-41 w skansenie w Chabówce
Producent	HCP
Lata budowy	1928-1933
Układ osi	1'C'1T
Wymiary
Masa pustego parowozu	67,7 t
Masa służbowa	85,1 t
Długość	12 863 mm
Wysokość	4 450 mm
Rozstaw osi skrajnych	9 000 mm
Średnica kół napędnych	1 500 mm
Średnica kół tocznych	860 mm
Napęd
Trakcja	parowa
Ciśnienie w kotle	14 at
Powierzchnia ogrzewalna kotła	124,1 m²
Powierzchnia przegrzewacza	42,2 m²
Powierzchnia rusztu	2,6 m²
Średnica cylindra	540 mm
Skok tłoka	630 mm
Parametry eksploatacyjne
Moc znamionowa	930 KM (684 kW)
Maksymalna siła pociągowa	13 000 kG
Prędkość konstrukcyjna	80 km/h
Portal Transport szynowy

OKl27 – polski parowóz – osobowy tendrzak przeznaczony do ruchu lokalnego, skonstruowany w 1927 roku. Była to pierwsza lokomotywa całkowicie zaprojektowana i produkowana w Polsce. W latach 1928-33 H. Cegielski w Poznaniu wyprodukował 122 sztuki tych parowozów.

Zasadniczym przeznaczeniem parowozu była obsługa pociągów osobowych i lekkich towarowych. Prowadziły też pociągi osobowe w ruchu lokalnym (częste zmiany kierunku jazdy). Następcą tego parowozu był powojenny parowóz TKt48.

Historia

Z powodu braków parowozów do obsługi ruchu osobowego w dużych zespołach miejskich i na liniach lokalnych, Ministerstwo Komunikacji zamówiło w zakładach H. Cegielski w Poznaniu skonstruowanie takiego parowozu. Projekt opracowano w 1927, pod kierunkiem inż. Domaniewskiego. W 1928 wykonano pierwsze 4 parowozy, a do 1933 wykonano ich ogółem 122. Poszczególne lokomotywy różniły się szczegółami konstrukcji i obciążeniem osi (16-17,5 t). Po raz pierwszy w tych parowozach wprowadzono znormalizowany osprzęt, typowy dla późniejszych polskich lokomotyw. Do roku 1930 stosowano oświetlenie naftowe, zastąpione następnie elektrycznym. Ogólnie parowóz ten był udaną konstrukcją, używaną w PKP prawie 50 lat. Do nielicznych nieusuniętych wad należał niespokojny bieg występujący przy prędkościach powyżej 50 km/h, co nie przeszkadzało jednak znacząco w eksploatacji^[1][2].

W służbie niemieckiej podczas II wojny światowej przejęte parowozy były oznaczone jako seria 75^12-13, na 1940 rok było ich 105^[3].

Opancerzony parowóz OKl27 walczył podczas kampanii wrześniowej na wybrzeżu w składzie improwizowanego pociągu pancernego Smok Kaszubski.

Po II wojnie światowej w Polsce pozostało 95 parowozów OKl27. Ostatnio używane były w dyrekcjach PKP warszawskiej i katowickiej. Po wycofaniu z PKP, część pracowała nadal w kolejach przemysłowych^[1].

Niektóre właściwości trakcyjne

W wypadku parowozów normalnotorowych maksymalna siła pociągowa maszyny jest ograniczona jej przyczepnością. Tak też jest i w przypadku OKl27. Maksymalna siła pociągowa OKl27 przy rozruchu wynosi 13 000 kG. Parowóz opalany lepszym gatunkiem węgla mógł ciągnąć na torze poziomym wagony osobowe (2 i 3-osiowe) o masie 350 t z prędkością 80 km/h. Na wzniesieniu 14‰ składy o masie 130 t mógł ciągnąć z szybkością 60 km/h.

Zachowane

• OKl27-10: Skierniewice - Parowozownia Skierniewice należąca do Polskiego Stowarzyszenia Miłośników Kolei (pomnik przy bramie wjazdowej)
• OKl27-26: Warszawa - Muzeum Kolejnictwa w Warszawie
• OKl27-27: Gdynia-Grabówek (pomnik)
• OKl27-41: Chabówka - Skansen taboru kolejowego w Chabówce

• 

  OKl27-10 - Parowozownia Skierniewice

• 

  OKl27-26 w Muzeum Kolejnictwa w Warszawie

Przypisy

Bibliografia

• Bogdan Pokropiński: Parowozy normalnotorowe produkcji polskiej dla PKP i przemysłu. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1987, s. 29-31. ISBN 83-206-0483-4.
• Józef Fijałkowski, Wiktor Kowalewski: Charakterystyki normalnotorowych pojazdów trakcyjnych. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacyjne, 1959.