ORP Gdynia (1965)

ORP Gdynia

Jeden z polskich kutrów rakietowych proj. 205
Klasa	kuter rakietowy
Projekt	205
Historia
Marynarka Wojenna (PRL)
Nazwa	Gdynia
Wejście do służby	1965
Wojska Ochrony Pogranicza
Nazwa	Gdynia (OP-301)
Wejście do służby	15 listopada 1989
Straż Graniczna
Nazwa	Gdynia (SG-301)
Wejście do służby	1991
Wycofanie ze służby	22 czerwca 1995

ORP Gdynia – okręt polskiej Marynarki Wojennej, kuter rakietowy radzieckiego projektu 205 (według nomenklatury NATO: typ Osa I). Był trzecim okrętem noszącym imię ORP „Gdynia”. W 1989 roku przebudowany na okręt patrolowy, służył do 1995 jako patrolowiec Straży Granicznej SG-301.

Historia

Został zbudowany w Stoczni Rzecznej w Rybińsku na terenie byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Był trzecim z trzynastu okrętów tego typu w Polsce. Do służby w 3 dywizjonie kutrów torpedowych 3 Brygady Kutrów Torpedowych w Gdyni wszedł 7 września 1965 roku. Od 1971 roku znajdował się w składzie 2 dywizjonu Kutrów Rakietowo-Torpedowych 3 Flotylli Okrętów w Gdyni. Został skreślony z listy floty 15 listopada 1989 roku. Miał numer burtowy 423, a imię nosił od miasta Gdyni. W związku z planowanym wycofaniem okrętu, zdecydowano zaadaptować okręt do roli okrętu patrolowego wojsk pogranicza, jako pierwszy z trzech okrętów tego typu. W połowie 1989 roku został przebudowany w Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni i pozbawiony dotychczasowego uzbrojenia – hangarów wyrzutni rakietowych, wyrzutni pocisków przeciwlotniczych Strzała i obu działek AK-230 mm, które zastąpiono podwójną 25-milimetrową uniwersalną armatą morską 2M-3M^[1]. Razem z uzbrojeniem usunięto radary MR-104 i Rangout, natomiast dodano drugi radar nawigacyjny^[1]. 15 listopada 1989 roku, zachowując nazwę ORP „Gdynia”, został przeklasyfikowany na okręt patrolowy o oznaczeniu OP-301 i numerze burtowym „301” oraz przydzielony do Morskiej Brygady Okrętów Pogranicza^[1]. W czerwcu 1991 roku przekazano go do Morskiego Oddziału Straży Granicznej (MOSG). Oznakowany SG-301, pod nazwą „Gdynia” służył do 1 marca 1995 roku początkowo w Pomorskim Dywizjonie MOSG w Świnoujściu, a następnie w Kaszubskim Dywizjonie MOSG w Gdańsku. Wycofany został 22 czerwca 1995 roku, po czym złomowany^[2].

Dowódcy okrętu:

• kpt. mar. Romuald Waga (1965-1967)- późniejszy dowódca Marynarki Wojennej.
• kpt. mar. Jan Dziżyński
• kpt. mar. Henryk Grunert
• por. mar. Ryszard Łukasik (1972-1978) – późniejszy dowódca Marynarki Wojennej.
• por. mar. Maciej Drogosiewicz
• por. mar. Jakubowski
• por. mar. Szczepan Halarewicz (– 1986)
• por. mar. Jacek Choczyński. (1986-1989)
• kmdr ppor. Andrzej Chociej (1992-1995)

Dane taktyczno-techniczne

• Wyporność standardowa: 171 t
• Długość: 38,5 m
• Szerokość: 7,6 m
• Prędkość maksymalna: 40 w
• Zasięg: 800 Mm
• Autonomiczność: 5 dób
• Załoga: 30 osób

Uzbrojenie

• 4x1 wyrzutnie przeciwokrętowych kierowanych pocisków rakietowych P-15 Termit (według nomenklatury NATO: SS-N-2A Styx)
• 1x4 wyrzutnia przeciwlotniczych kierowanych pocisków rakietowych Strzała-2M (według nomenklatury NATO: SA-N-5 Grail)
• 2x2 armaty morskie kalibru 30 mm AK-230

Okręt w kulturze

W dniu 13 marca 2013 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę z serii „Polskie Okręty”, upamiętniając kuter rakietowy „Gdynia,” o nominale 2 zł wykonaną stemplem zwykłym ze stopu Nordic Gold^[3].

Przypisy