ORP Krakowiak (1940)

ORP Krakowiak
Ilustracja
Artyleria "Krakowiaka" w akcji
Historia
Stocznia

stocznia Samuel White, Cowes, Wielka Brytania

Położenie stępki

5 grudnia 1939

Wodowanie

4 grudnia 1940

Zamówiony dla  Royal Navy
Nazwa

HMS "Silverton"

 Marynarka Wojenna
Nazwa

ORP "Krakowiak"

Wejście do służby

28 maja 1941

Wycofanie ze służby

1946

 Royal Navy
Nazwa

HMS "Silverton"

Wycofanie ze służby

1959

Los okrętu

złomowany w 1959

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa – 1050 t
pełna – 1490 t

Długość

85,3 m

Szerokość

9,6 m

Zanurzenie

2,4/3,9 m

Napęd
2 zespoły turbin parowych Parsonsa, moc 19.000 KM; 2 kotły Yarrow typu Admiralicji, 2 śruby
Prędkość

27 węzłów

Zasięg

2500 Mm/20 w; 3700 Mm/14 w

Uzbrojenie
6 dział uniwersalnych kaliber 102 mm typu Mk XVI na podwójnych podstawach Mk XIX, osłoniętych maskami (3 x II),
4 działka plot. 40 mm typ Mk VIII ("Pom-pom", poczwórnie sprzężone),
4 działka plot. 20 mm Oerlikon (pojedyncze),
2 karabiny maszynowe Lewis 7,7 mm,
2 wyrzutnie i 2 miotacze bomb głębinowych Thornycroft, 110 bomb głębinowych
Załoga

168

ORP Krakowiak – polski niszczyciel eskortowy z okresu II wojny światowej, brytyjskiego typu Hunt II, wydzierżawiony przez Polską Marynarkę Wojenną od rządu Wielkiej Brytanii. Bliźniak ORP Kujawiak (1940).

Budowę okrętu rozpoczęto 5 grudnia 1939 w stoczni Samuel White w Cowes. 4 grudnia 1940 okręt wodowano i otrzymał brytyjską nazwę HMS "Silverton". Przed wejściem do służby brytyjskiej, 20 kwietnia 1941 okręt przekazano Polskiej Marynarce Wojennej. 22 maja 1941 podniesiono na nim polską banderę i nadano nazwę ORP "Krakowiak", numer burtowy L 115.

ORP "Krakowiak" był pierwszym niszczycielem eskortowym typu Hunt II przekazanym Polsce. Do 10 lipca 1941 miało miejsce szkolenie załogi. Następnie brał udział w osłonie konwojów, w tym konwojów atlantyckich, patrolach oraz działaniach zespołów floty. Pod koniec grudnia 1941 wziął udział w operacji Ankletrajdzie sił brytyjskich na niemieckie stanowiska na Lofotach. Podczas wojny kilkakrotnie walczył m.in. z niemieckimi ścigaczami torpedowymi. W 1943 działał na Morzu Śródziemnym, m.in. w lipcu wspierając ogniem lądowanie na Sycylii (operacja Husky), a w czasie bitwy o Dodekanez 1943 w nocy 10/11 listopada 1943 wraz z niszczycielami HMS "Petard" i HMS "Rockwood" bombardował Kalimnos.

W czerwcu 1944 roku uczestniczył w inwazji w Normandii. 10–11 czerwca 1944 roku wraz z innymi okrętami alian­ckimi wziął udział w walce z niemieckimi ścigaczami na kanale La Manche, które zostały zato­pione.

Po wojnie "Krakowiak" wziął udział w operacji Deadlight – zatapianiu poniemieckich U-Bootów. 28 września 1946 okręt został zwrócony Brytyjczykom i wszedł do służby w Royal Navy pod pierwotną nazwą HMS "Silverton". Podczas przekazywania okrętu Brytyjczykom oficer mechanik kpt. mar. Aleksander Wilczyński zabrał banderę, która obecnie znajduje się w Muzeum Marynarki Wojennej[1]. W 1947 został przeniesiony do rezerwy, następnie przeklasyfikowany na fregatę z numerem burtowym F 55. W lipcu 1953 reprezentował Flotę Rezerwową podczas rewii koronacyjnej królowej Elżbiety II w Spithead. W 1959 został wycofany ze służby i sprzedany na złom.

Podczas wojny przebył 146 000 mil morskich, eskortował 206 konwojów, w tym 9 atlantyckich. Zestrzelił 3 samoloty, w ostatnim okresie wojny brał udział w kilku starciach z niemieckimi ścigaczami (Schnellboote), z których jednego prawdopodobnie zatopił, a dwa uszkodził.

Dowódcy ORP Krakowiak

  • 22.05.1941 – 05.1942 kmdr ppor. Tadeusz Gorazdowski
  • 04.1942 kpt. mar. Michał Rózański
  • 04.1942 – 06.1943 kpt. mar. Jan Tchórznicki
  • 28.06.1943 – 11.1944 kpt. mar. Wszechwład Maracewicz
  • 08.11.1944 – 01.1946 kpt. mar. Włodzimierz Łaskoczyński
  • 04.01.1946 kmdr ppor. Paweł Żelazny

Dane techniczne

  • zapas paliwa: normalny 277 t

Zobacz też

  • ORP "Krakowiak"torpedowiec
  • ORP "Krakowiak"okręt podwodny
  • Inne polskie niszczyciele typu Hunt: ORP "Kujawiak", ORP "Ślązak"

Bibliografia

  • Jerzy Pertek: Wielkie dni małej floty, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1976
  • M.J. Whitley: Destroyers of World War Two: An International Encyclopedia, Naval Instutute Press, Annapolis 2002, ISBN 0-87021-326-1

Przypisy

  1. Łukasz Zalesiński: Z Afryki do muzeum (pol.). www.polska-zbrojna.pl, 2015-02-21. [dostęp 2015-02-23].

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of Poland.svg
Bandera wojenna Rzeczypospolitej Polskiej. Oparta na Image:Flag of Poland (state).svg. Zgodnie z decyzją podjętą w tym głosowaniu, symboliczne użycie polskiej flagi/godła powinno być oparte o uproszczone kolory HTML: white (#ffffff) i crimson (#dc143c).
Arttillery of Polish Destroyer Krakowiak.jpg
Polish escort destroyer ORP Krakowiak (L115) 4-inch (102 mm) L/45 guns QF Mark XVI.