ORP Sokół (1966)

ORP Sokół (294)

Klasa	okręt podwodny
Typ	207 (Kobben)
Historia
Stocznia	Nordseewerke
Wodowanie	2 września 1966
Norweska KMW
Nazwa	KNM Stord (S-308)
Wejście do służby	1967
Wycofanie ze służby	2001
Marynarka Wojenna
Nazwa	ORP Sokół (294)
Wejście do służby	4 czerwca 2002
Wycofanie ze służby	8 czerwca 2018
Los okrętu	przeznaczony na okręt-muzeum
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	370 / 459 ton 435 / 524 ton
Długość	45,4 / 47,4 metra
Szerokość	4,6 metra
Zanurzenie testowe	180 m
Napęd
2 silniki wysokoprężne o mocy łącznej 1200 KM, 1 silnik elektryczny o mocy 1500 KM (po modernizacji 1800 KM), 1 śruba
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	12 węzłów 18 węzłów
Zasięg	zasięg / przy prędkości, na powierzchni / pod wodą: 3500 Mm/5 w / 300 Mm/6 w po modernizacji: 5000 Mm/8 w / 350 Mm/6 w
Uzbrojenie
8 torped
Załoga	18/21

ORP Sokół (294) – okręt podwodny Marynarki Wojennej typu Kobben, poprzednio norweski KNM Stord (S-308), zbudowany w stoczni Nordseewerke w Republice Federalnej Niemiec. Zwodowany w 1966 roku, do służby w marynarce norweskiej wszedł w roku 1967. Wycofany ze służby w 2001 roku, w roku 2002 został przekazany Polsce. Podniesienie bandery i nadanie imienia odbyło się 4 czerwca 2002 roku. Okręt został wycofany ze służby 8 czerwca 2018 roku.

Opis

ORP Sokół jest jednostką typu 207 wybudowaną w 1966 roku dla Norweskiej Marynarki Wojennej jako KNM Stord. W odróżnieniu od okrętów oryginalnego projektu, został zbudowany ze stali magnetycznej, co miało na celu zwiększenie dopuszczalnej głębokości zanurzenia, zastosowano też w nim kilka innych mniejszych modyfikacji, względem jednostek typu 205^[1].

Służba

KNM „Stord” (S-308) został zwodowany 2 września 1966 roku w zachodnioniemieckiej stoczni Nordseewerke, jako czternasty okręt typu 207, stanowiący modyfikację niemieckiego typu 205. W 1967 roku wszedł do służby w marynarce norweskiej, z której został wycofany w roku 2001. Został następnie przekazany nieodpłatnie polskiej marynarce wojennej, w której skład wszedł oficjalnie 4 czerwca 2002 roku pod nazwą ORP „Sokół” z numerem taktycznym 294. Służył w ramach dywizjonu Okrętów Podwodnych 3 Flotylli Okrętów, a ze służby został wycofany 8 czerwca 2018 roku^[2].

W ciągu 16 lat służby pod biało-czerwoną banderą okręt przebył prawie 26000 mil morskich, wykonując 174 zanurzenia. W 2003 wygrał rywalizację w konkursie na „Przodujący okręt 3. Flotylli Okrętów” w grupie okrętów bojowych oraz o miano „Najlepszego okrętu w Marynarce Wojennej RP”^[3].

Służbę zakończył 8 czerwca 2018 r. Według planów, okręt ma stanąć w suchym doku obok Akwarium w Gdyni^[4][5]. Zgodnie z przyjętą koncepcją okręt ma być zagłębiony w gruncie i częściowo przykryty taflami szkła imitującymi poziom wody, ponad który wystawać ma jedynie część kadłuba i kiosk. Projekt ma także umożliwiać zwiedzającym zejście pod taflę szkła i oglądanie okrętu od zewnątrz^[6].

Ostatnim dowódcą był kmdr ppor. Łukasz Szmigiel^[4].

Dowódcy okrętu

• kpt. mar. Sławomir Wiśniewski
• kpt. mar. Tomasz Krasoń
• kpt. mar. Grzegorz Chomicz
• kmdr ppor. Piotr Pawłowski
• kmdr ppor. Roman Gęzikiewicz
• kmdr ppor. Tomasz Sołkiewicz
• kmdr ppor. Łukasz Szmigiel

Okręt muzeum

Ministerstwo Obrony Narodowej w 2018 roku wydało zgodę dla MMW na przekształcenie Sokoła w okręt-muzeum. W lipcu 2020 Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni podpisało umowę ze Stocznią Wojenną na wyciągnięcie okrętu na brzeg, wyczyszczenie, zabezpieczenie i przygotowanie jednostki do przebudowy pod funkcje muzealne^[7]. Szacowany koszt przebudowy to 10 mln zł^[6].

Przypisy

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). ABC-CLIO, marzec 2007, s. 326-327. ISBN 1-85109-563-2.
• Eric Wertheim: Naval Institute Guide to Combat Fleets of the World: Their Ships, Aircraft, and Systems. Naval Institute Press, 2007, s. 560. ISBN 1-59114-955-X.