Obelga

Obelga, inwektywa − obraza słowna wyrażona mową lub pismem, przez przypisanie danej osobie cech negatywnych. Najczęściej wykorzystuje się wyrazy nacechowane emocjonalnie. Gramatycznie najczęściej rzeczownik lub przymiotnik. To samo określenie może być negatywne w opinii obrażającego, a w opinii obrażanego wprost przeciwnie, może być np. powodem do dumy. W przypadku określeń neutralnych, rozstrzygnięcie następuje na płaszczyźnie kontekstu użytego określenia.

Cel obelgi

  • pogarda
  • zwiększenie lub potwierdzenie poczucia własnej wartości lub władzy (niekoniecznie nad osobą obrażaną)
  • odreagowanie stresu powstałego np. w wyniku niepowodzeń
  • zemsta
  • kara - np. za złe wykonanie zadania w pracy
  • zastraszanie - zapowiedź dalszej eskalacji agresji słownej lub przejścia do ewentualnej agresji fizycznej
  • odstraszanie - by zniechęcić osobę trzecią do nadmiernego, bądź niepożądanego zainteresowania się autorem obelgi (osoba prymitywna)

Rodzaje obelg

Obelga może być wyrażona na różne sposoby:

  • nazwanie kogoś wyrazem uznanym za wulgarny:
  • przyrównanie do osoby postrzeganej negatywnie w danym środowisku (patrz np. Prawo Godwina);
    • ze względu na narodowość, pochodzenie geograficzne, społeczne itp. − np. Cygan, Murzyn, krakus, poznaniak, warszawiak, hrabia, legionista, wieśniak, pedał;
    • ze względu na negatywne cechy wykonywanego zawodu − np. prostytutka, śmieciarz;
    • ze względu na negatywne cechy charakteru − np. łajdak, wandal;
  • przyrównanie do osoby chorej lub niedorozwiniętej:
  • przydanie cech zwierzęcia:
    • papuga − świadome naśladownictwo;
    • małpa − nieświadome naśladownictwo;
    • osioł − upór;
    • słoń − otyłość, niezgrabność ruchów;
    • świnia - świństwo, otyłość, ohydztwo, samolubstwo
  • przyrównanie do cech przedmiotu lub substancji:
    • beton − niezmienność poglądów, brak podatności na argumenty;
    • galareta − zewnętrzne oznaki strachu;
    • kołek − prostactwo.

Zobacz też